Yapmak mı zor değiştirmek mi ko

16 Şubat 2009 18:12 tsi
Yerel seçimlerin gündeminin ana maddelerinden biri belli oldu: Türkiye yeni ve sivil bir anayasa yapabilecek mi? Ve şimdiden “anayasa yapmasak da anayasa değişikliği yapabiliriz” görüşleri öne sürülmeye başladı. Mümkün tabii. Ama yanlış…

Türkiye seçim sath-ı mahalline girdi. Ama belli ki seçim mitinglerinin, propaganda konuşmalarının başat konularından biri “yeni ve sivil anayasa” konusu olacak.

Bilindiği gibi Başbakan Erdoğan bunun işaretini “Nisan” diye tarih de belirterek verdi. (Bknz. Yeni Anayasa: Nasıl?/İyibilgi)

Sivil anayasa konusunda MHP “istemezük” diyen bir tavır içerisinde değil. Esas problem CHP. CHP daha önce bu amaçla oluşturulan uzlaşma komisyonuna katılmayarak komisyonun işlevsiz hale gelmesine neden olmuştu. AKP’nin kapatılma davasının ardından da konu gündemden düşmüştü.

Başbakan yardımcısı ve hükümet sözcüsü Cemil Çiçek CHP ile uzlaşmanın önemine işaret eden açıklamalar yaptı. Bugün bir açıklama da TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu’dan geldi.

Kuzu, daha önce 1982 anayasasının birçok maddesinin değiştirilmiş olduğunu hatırlatarak, “20-30 madde değiştiği zaman 82 anayasasının muhteviyatı değişmiş olacak, sivil bir anayasaya dönüşmüş olacak” dedi.

Kuzu mecliste gazetecilere yaptığı açıklamada, kurulacak Anayasa Uzlaşma Komisyonu’nda mevcut anaysada değişiklik yapılması veya yeni bir anayasa seçeneklerine açık olduklarını da belirtti.

1982 anayasasının bugüne kadar yaklaşık 70 maddesi değiştirildi. Kuzu’ya göre 20-30 madde daha değiştirilirse artık “yeni” bir anayasa söz konusu olacak.

İlk bakışta CHP’nin engelleyici tutumunu aşmak adına bu yaklaşım olumlu bir nitelik taşıyor. Ancak bunun göz ardı edilemeyecek açmazları var.

Bu şekilde hareket edilmesi halinde zaten var olan haliyle “yamalı bohçaya” dönmüş olan 82 anayasası iyiden iyiye “yamalı bohça” haline gelecek. Birçok maddesi tadilata uğramış olacak ama bu anayasanın “ruhuna” dokunulmamış olacak. Bu anayasanın “ruhu”ndan kastımız ise, onun ideolojisidir. Ve asıl problem de budur zaten…

Bugüne kadar bizi yöneten hiçbir anayasa gerçek bir toplumsal mutabakatla yapılmadı. “Olağanüstü” dönemlerde yapıldı. Darbe yönetimlerinin atayarak oluşturduğu komisyonlar tarafından hazırlandı.

Biliyoruz; 1982 anayasası Orhan Aldıkaçtı’nın başkanlık ettiği bir komisyon tarafından hazırlandı. Bu komisyon ve dönemin “Danışma Meclisi”ni darbeci generaller atadılar. 6 Kasım 1982 günü de bir referandumla halk oyuna sundular. Bu “referandum”, anayasa ile birlikte 12 Eylül cuntasının lideri Kenan Evren’i de “cumhurbaşkanı” seçtiğimiz bir oylama özelliği taşıyordu.

Referandum öncesinde oylamada “evet” oyu için olmadık propagandalar yapıldı. “Hayır” demek ise yasaktı. Öyle ki “kahvehanede ‘hayır’ propagandası yaptıkları tespit edilen 5 kişi yakalanarak cezaevine konuldu” türü haberler son derece “olağan” idi.

Dolayısıyla bu anayasaya “sahici” olamayacak kadar yüksek oranda “evet” denilmiş olmasında bir “acayiplik” bulunmasa gerek.

“Anayasada 20-30 madde daha değiştirirsek bu artık 82 anayasası olmaz” demek, açıkçası, aldatıcıdır.

Türkiye, tarihi boyunca ilk defa kendi oylarıyla oluşmuş bir meclisin anayasa yapmasını mümkün kılan bir ortama kavuşmuştur. Bunu iyi değerlendirmek zorundayız…

Söz konusu olan “yeni ve sivil bir anayasa” olunca, toplumun olabilecek her kesiminin görüş ve önerilerini almak da bir “usul” veya “şekli” mesele değildir. Göründüğünden daha önemlidir.

Gündem “anayasa değişikliği” değil, yeni, sivil ve demokratik bir anayasa yapmaktır…

www.iyibilgi.com

Bu haber 718 defa okundu.