Nükleer ihalesinde neler dönüyor?

10 Şubat 2009 16:32 tsi
Nükleer santral ihalesi için Türkiye’de niye pahalı teklifler veriliyor?

Süleyman Yaşar / Taraf

Bakanlığın nükleer fiyatı yanlış

Nükleer santral ihalesiyle ilgili yapılan açıklamalara göre, Rus-Türk ortak girişim grubu, üreteceği elektriğin kilovat saat fiyatına ilk başta ortalama 21,16 sent teklif etti. Bu fiyat çok pahalı bulununca, konsorsiyum sözlü pazarlıklar sonucunda elektriğin kilovat saat fiyatını 13,4 sente kadar indirdi.

Basında çıkan haberler doğruysa, fiyat daha da geriye çekilmek isteniyor. Enerji Bakanlığı, Türkiye Elektrik Ticaret AŞ’nin (TETAŞ) fiyatı 8-10 sente kadar indirmeyi düşündüğünü söylüyor.

Gerçek şu ki, nükleer elektrik üretiminde 8-10 sent bile çok pahalı bir fiyat. OECD’nin 2010 yılı nükleer enerji üretimi projelerinin yüzde 10 iskonto oranı üzerinden yaptığı maliyet hesaplarına göre, ABD nükleer elektriğin kilovat saatini 4,65 sente, Fransa 3,93 sente, Güney Kore 3,38, Fransa 3,93 sente üretebilecek. Bu fiyatlara sermaye maliyeti, güvenlik, işletme maliyeti ve söküm bedelleri gibi tüm maliyet unsurları dahil üstelik.

Peki, Türkiye’de niye böyle pahalı teklifler veriliyor? Bunun tek bir nedeni var, o da, yatırım bedelini kısa sürede geri alıp yüksek kâr sağlamak.

Nükleer elektrik üretmek amacıyla kurulacak santral 4800 megavat gücünde olacak.Santral Mersin Akkuyu’da kurulacak. Nükleer elektrik üretmek için bir megavatlık güç kaynağının kurulma maliyeti en fazla 2 milyon dolar tutuyor. Kurulacak santral 4800 megavat olacağına göre, toplam maliyet 9,6 milyar dolara ulaşıyor.

Kurulacak 4800 megavatlık nükleer santral diğer santraller gibi bakımı sırasında durmuyor, sürekli çalışıyor. İşte bu nedenle yılda 42 milyar kilovat saat elektrik üretiyor. Bu üretimin konsorsiyumun ilk fiyat teklifine göre 21,16 sent üzerinden satış tutarı 8,8 milyar dolara denk düşüyor.

Teklifi veren konsorsiyum, neredeyse nükleer santralin yatırım bedelini, finansman ve işletme maliyetlerini de üzerine koyduğunuzda 20 ayda geri alan bir hesap yapıyor. Oysa devlet, kurulacak nükleer santralin ürettiği elektriği 15 yıl süreyle ihale fiyatından almayı kabul ediyor. Bu garantiye rağmen hâlâ fiyatın 13 sent düzeyinde tutulması kabul edilebilir bir durum değil.

Enerji Bakanlığı, kilovat saati 6 sentin üzerinde olan elektrik fiyatını kabul etmemeli. Çünkü, yaşanan dünya ekonomik krizi koşullarında atıl duran pek çok firma var. Ayrıca faizler de geriledi. Türkiye’deki işi almak için üretilecek elektriğin kilovat saatini 6 sentin altına indirecek firmalar mutlaka çıkacaktır. Dolayısıyla müzakereleri aceleye getirmeden ve alternatifleri değerlendirerek karar vermek gerekiyor.

Nükleer elektrik projeleri kilovat saat üretim maliyetleri *

Ülke                            $/ sent
ABD                               4,65
Almanya                       3,93
Fransa                          3,93
Finlandiya                    4,12
Çek Cumhuriyeti         3,17
Slovakya                       4,55
Güney Kore                  3,38
Hollanda                       5,32
Romanya                      4,93
Kanada                         3,71
İsviçre                            4,38

Kaynak: World Nuclear Association

Bu haber 630 defa okundu.