''Vitamin efsanesi''ne son darbe!

10 Şubat 2009 13:40 tsi
2008 yılı içinde arka arkaya yapılan araştırmalar vitaminlerin sağlık için "koşulsuz" faydalı olduğu inancını sarsarken en son 162 bin kadın üzerinde yapılan bir araştırma "vitamin" efsanesinin sonunu getirdi.

Vitaminleri son darbeyi vuran araştırmayla "sağlık sigortası" olarak düşünülen multivitamin takviyesinin hiçbir yararı olmadığı ortaya çıkarılırken doktor kontrolü olmadan vitamin kullanılmasının ölümlere bile yol açabileceği savunuldu.

Her şey antioksidan etkili ürünlerle başladı

Önce İngiltere'de yapılan bir araştırma, antioksidanların yaşlanmanın önüne geçmede bir faydasının bulunmadığını göstermişti. Araştırmacılar, antioksidan içeren birçok krem ve vitamine boşuna avuç dolusu para harcandığını ortaya çıkarmıştı.

Bu konudaki, 50 yıl öncesine dayanan teori, doku ve hücrelerin, gıda enerjiye dönüşürken ortaya çıkan tehlikeli oksijen molekülleri olan serbest radikallerin saldırısı altında bulunduğunu öne sürüyordu.

E ve C vitaminleri gibi antioksidanların bu saldırıları püskürttüğü ve böylece yapılan tahribat miktarını azalttığına inanılıyordu.

Bu teori, milyonlarca insanın vitamin takviyesi almasına ve antioksidan temelli muazzam bir kırışık önleyici krem pazarının oluşmasına yol açtı.

Detoks'un işe yaradığına dair kanıt yok

Daha sonra vücudu toksinlerden arındırdığı ileri sürülen "detoks" ürünlerinin bu işe yaradığına dair kanıt bulunmadığı açıklandı.

Şişe suyundan yüz kremine çok sayıda ürünü inceleyen Voice of Young Science (VoYS) adlı kuruluş, vücudu toksinlerden arındırdığı ileri sürülen çok sayıda ürünün, "anlamsız" olduğunu bildirdi.

67 araştırma sonucu incelendi

Bir başka çalışmada ise 230 bin kişiyi kapsayan 67 araştırma incelenerek antioksidan A, C ve E vitaminlerini almanın" sağlığa katkıda bulunduğu yönünde ikna edici hiçbir delil bulunmadığı" sonucuna varıldı.
 
Beta karoten, A, C ve E vitaminleri ile selenyum kullanımı üzerinde yapılan derinlemesine analizde, vitaminlerin ömrü uzatmadığı gibi ölüm oranını artırabileceği belirlendi.
 
Ölüm oranını A vitamininin yüzde 16, havuç, domates ve brokolide bulunan bir pigment olan ve vücudun A vitaminine dönüştürdüğü beta karotenin yüzde 7 ve E vitamininin yüzde 4 artırabileceği belirtilirken, C vitamininin önemli zararlı etkisinin saptanmadığı kaydedildi.

Kansere karşı faydalı efsanesi de yıkıldı

35 bin 533 sağlıklı erkek üzerinde yapılan iki ayrı araştırmaya göre, C veya E vitaminleri, başta prostat olmak üzere kansere yakalanma olasılığını azaltmıyor.

ABD'de yapılan ve sonuçları American Medical Association dergisinde yayımlanan iki büyük araştırma, söz konusu vitaminleri alanlarda kansere yakalanma oranında azalma olmadığını gösterdi.

Son darbeyi vuran en yeni araştırma

Vitaminlerle ilgili yapılan bugüne kadarki en kapsamlı araştırmada, yaşları 50 ile 79 arasında değişen 162 bin Amerikalı kadının vitamin alma alışkanlıklarıyla, sağlık durumlarına bakıldı.

Archives of Internal Medicine dergisinde yayımlanan araştırmada, avuç dolusu vitamin alan kadınlarda kanser ve kalp hastalıkları riskinde azalma olmadığı, vitaminlerin, erken ölümü de engellemediği belirlendi.

Independent gazetesindeki habere göre, araştırma kapsamına alınan ve yüzde 41'i 15 yıl boyunca düzenli olarak vitamin kullanmış olan kadınlar arasında 10 bin kanser, 9 bin kalp ve 10 bin ölüm vakası görüldü ve "vitamin alanlarla almayanlar arasında hastalık ve ölümler açısından fark olmadığı" saptandı.

Araştırmanın başkanlığını yürüten Seattle'daki Fred Hutchinson Kanser Araştırma Merkezinden Marian Neuhouser, "Şaşırtıcı biçimde, multivitaminlerin yaygın kanser türlerine yakalanma riskini azaltmadığını ve kalp hastalığı üzerinde hiçbir etkisi olmadığını gördük" dedi.

Sağlıklı beslenen insanların yiyeceklerden gerekli tüm vitaminleri zaten aldıkları hatırlatılarak, fazla vitaminin vücuttan atıldığı belirtildi.

Yeshiva Üniversitesinden Prof. Dr. Sylvia Wassertheil-Smoller, "Bulgularımıza göre, burada tanımlanan kadın tipine giriyorsanız ve aslında iyi besleniyorsanız, multivitamin almanıza gerek yok" dedi.

Araştırmacılar, kadınlar arasındaki vitamin kullanımının erkeklerden daha yaygın olduğunu ve 30 yaşından sonra vitamin kullanan kadınların oranının arttığını bildirdiler.

Amerikalıların yarısı, daha sağlıklı olmak ve uzun yaşamak için vitamin takviyesi alıyor ve yılda bu haplara 20 milyar dolar harcanıyor. İngiltere'de yapılan bir araştırmaya göre de yetişkinlerin yüzde 31'i vitamin hapı kullanıyor.

İngiltere'deki vitamin pazarının da yılda 330 milyon sterlin olduğu tahmin ediliyor.

Doktora danışılmadan kullanılmamalı

Anadolu Sağlık Merkezi Dahiliye Uzmanı Prof. Dr. Birsel Kavaklı, daha zinde hissetmek ve hastalıklardan korunmak için alınan vitaminlerin doktora danışılmadan kullanılmaması gerektiğini söyledi.

Kavaklı, sağlıklı bireylerde gıdalara ek olarak vitamin almaya gerek olmadığını, ancak vitamin ihtiyacını artıracak durumlar veya eksikliğinin saptandığı olgularda, vitamin verilmesi gerektiğini, sürekli vitamin alınmasının ise doğru olmadığını kaydetti.

Kavaklı ayrıca, bilinçsizce tüketilen A vitamininin karaciğer bozukluğuna, fazla C vitamininin böbrek taşına ve mide rahatsızlıklarına, D vitamininin intoksikasyona sebep olabildiğini vurguladı.

cnnturk

Bu haber 1,019 defa okundu.