Kırmızı Laptop: Krizin 5 korkusu!

3 Şubat 2009 12:13 tsi
Yeni dönem Türk-ABD ilişkilerinin 5 korkusu bulunuyor. Bu 5 olası kriz noktasından kolay kolay sıyrılmak da pek mümkün gözükmüyor. Henüz taraflar birbirine tartıyor ama, Davos’tan sonra gezisi ertelenen Obama temsilcisi örneği, şifreli bilgisayar aç

Dünyadaki hemen her ülke yeni ABD yönetiminin, çiçeği burnunda Obama’nın nasıl politikalar izleyeceğini merak ediyor ama, “ne olacak” endişeli ülkeler listesinde ilk 3’e rahatlıkla girecek ülkelerden biri olan Türkiye’de durum daha ciddi.

Çünkü iki ülke arasındaki-hadi pürüzler demeyelim ama-ortak dosyalar o kadar çok ki, eninde sonunda birinden niza çıkabileceğinden endişe ediliyor.

Tabii bunlar içinde “top 5” diyebileceğimiz özel konular, ana başlıklar da var. Ve bu dosyalar Ankara’nın üzerinde durduğu hassas konulardan oluşuyor. Ankara ve Washington nihayet yüzyüze geldiğinde, “şifreli bilgisiyarın çift aylı” ekranında onlar belirecek.

Ermeni Soykırım Tasarısı: Artık neredeyse rutin sayılan bu kriz, kimilerine göre bu sefer çizgiyi geçecek. Her yıl ABD Kongresi, 1915’te Osmanlı İmparatorluğu’nun Ermeniler’e sözde soykırım yaptığı yönünde bir tanıma talep eden tasarıyı görüşüyor. Ama bu sefer zaman da yakın olabilir. Örneğin 24 Nisan’da Başkan Obama o sözü zikredebilir. Hem zamanlama hem de yeni ABD yönetiminin mimarisi düşünüldüğünde ilk olası kriz konusu elbette bu. Peki Kongre’den geçer mi veya Obama böyle bir açıklama yapar mı, tartışanlar tam ortadan ikiye bölünmüş durumda.

Ortadoğu: Bu dosya bilgisayarın hafızasını zorlayacak denli kalın. Türkiye, hem ekonomik bağlantıları hem siyasi ağırlığı ile bölgeyi kelimenin tam anlamıyla “yüklenmiş” durumda. ABD ise bir yandan fiziki varlığını azaltma yoluna gidiyor bir yandan da yeni yönetimle çok yönlü ilişkilerle meseleyi takip edeceğini söylüyor. Bu tam ne demektir henüz belli değil. Ama bir ucu İran’a bir ucu İsrail’e bir ucu Irak’a, Sünni-Şii dengelere ve paraya uzanan bu dosyanın genelinde sorunda çıkmasa bile detayında zorluk var gibi duruyor!

Enerji ve Boru Hatları: Doğu-Batı hattını elinde tutan Türkiye, çok yönlü ve çok seçenekli biçimde “enejinin altın vanası”nı elinde tutmaya çalışıyor. Bu tahmin edilenlerin ötesinde stratejik bir konu. Bir kere tarafları çok. Ortadoğu ülkelerinden, Avrasya’ya Rusya’dan Avrupa’ya ve hatta ABD’ye gidiyor dengeleri. Örneğin, ABD bir yandan yine örneğin Nabucco projesine sıcak bakıyor gibi. Çünkü AB’nin Rusya’ya mahkum olmasını istemiyor. Ama öte yandan bu hattı dolduracak enerjinin İran’a da ihtiyacı var. Ve bu daha enerji yollarının ilk sorunu. Siyasi, ekonomik, enerjik denklemlerinin hepsinin ve hemen çözülmesi mucize sayılabilir.

IRAK: Evet Ortadoğu sorunu içinde de değerlendirilebilir. Ama iki ülke arasında ayrı bir dosyası olmak zorunda. Hatta kimi uzmanlara göre ilk beşin birinci sorunu bu. Irak’ta Türkiye ile ABD’yi kafa kafaya getiren bir çok nokta var ama elbette birincisi Kuzey Irak ve terör örgütü PKK. İş o kadar garip bir aşamaya geldi ki, Ankara Irak Savaşı’nın başında burada bir devlet kurulacağından kaygılanıyordu. Şimdi kimilerine göre o bölgenin ağabeyliği Türkiye’ye bırakılmaya çalışılıyor. Yani, bu iş daha çok su kaldıracağı gibi, Obama yönetiminin kaynayan aşa yeni su taşıyıp taşımayacağı da meçhul.

AB-Kıbrıs-Gürcistan: Üçünü bir arada yazdığımıza bakmayın. Hepsi kendi içinde ayrı dert. Hepsi iki ülke ilişkilerinde kafa ağrıtan birer kalem. Gürcistan, Rusya ve Kafkasya denklemini zorluyor, Kıbrıs; ABD-AB-İngiltere denklemeni, AB: Rusya, Türkiye, ABD ve AB içinde ayrı ayrı pozisyonlar tutan ülkeleri.

www.iyibilgi.com

Bu haber 1,533 defa okundu.