Seçim sonrası Irak ne olacak?

3 Şubat 2009 08:35 tsi
Irak yerel seçiminin ilk sonuçlarına göre, Maliki’nin din yerine hukuk devletini vurgulayan koalisyonu, laik partiler ve Sünniler olurken, kaybedenler Şii mezhebini öne çıkaranlarla Kürtler. Bu kez Sünniler katılım rekoru kırdı

Irak’ta cumartesi günkü yerel seçimlerde katılım yüzde 51’de kalırken, siyasi haritanın değiştine dair işaretler beliriyor. 18 vilayetin seçimi gidilen 14’ünden gelen haberler, Şii Başbakan Nuri Maliki’nin hukuku dinin önüne koyan koalisyonunun, Sünni ve laik partilerin kazanım elde ettiğine, Şii mezhepçiliğini vurgulayan partilerle Kürtlerin kayba uğradığına işaret.
Dün seçim komisyonu bazı vilayetlerden henüz sandık gelmediği, oy sayımının iki-üç gün daha süreceğini duyurdu. Tahminlere göreyse, Maliki’nin Hukuk Devleti koalisyonu güneydeki Basra gibi Şii vilayetlerin çoğunda ve Bağdat’ın Şii çoğunluklu doğusunda (Sadr semti) önde, diğer vilayetlerde ikinci ya da üçüncü sıra için rekabet ediyor. Şii hareketi Dava partisinin lideri Maliki, Şii milislerin sokaklardaki hâkimiyetini sona erdirmesinin akabinde bu seçime dini arka plana gönderme yapmadan girdi.

YIİK kayıpta

Şii mezhep damarının en güçlü attığı Yüksek Irak İslami Konseyi (YIİK) ise, dört yıl önce 11 Şii vilayetinden yedisini kazanmışken, bu seçimde iki vilayetle yetinmek zorunda kalacağa benziyor. Necef vilayet meclisindeki kontrolünü bile kaybetme yolundaki YIİK’nin kuzeydeki Kürt özerk yönetimine nispet güneyde Şii özerk yönetimi kurma niyeti de ağır darbe yedi. Necefli 38 yaşındaki Muhammed Kazım, hissiyatı “İnsanlar dini partilerin hareket tarzından bıktı usandı, zira modern yaşamdan tümüyle kopuklar. Özellikle de İran ile güçlü bağları bulunan YIİK” diye özetledi. Hal böyleyken açıklama yayımlama gereği duyan YIİK, 11 vilayetten birinci gelemediklerinde ikinci konumda olduğunu, vilayet meclisi sandalyelerinin yüzde 20-25’ini kontrol edebileceğini, hala Irak siyasetinin baş rolünü oynadığını ve vilayet yönetimleri için koalisyon kuracağını duyurdu.
En büyük kazanımı ise eski başbakan İyad Allavi’nin ön plana çıktığı, kimi Saddam rejimiyle bağlantılı pek çok yeni oluşumu içeren laik partiler elde etti. Hatta Şii hac merkezi Kerbela’da temiz su, elektrik ve istihdam yoksunluğu oyları Saddam’ın laik rejiminin eski yetkilisi Yusuf Habubi’ye yönentti. Kerbelalı gazeteci Kerime Saadavi, “Saddam döneminde belediye hizmetleri daha iyi işlediği için dönemin vali yardımcısına oy vermeyi tercih ettiler” saptamasını yaptı.

Ninova’da ezici zafer

Şii katılım oranı ülke ortalamasının altında kalırken, önceki seçimleri boykot etmiş Sünniler yoğun katılım gösterdi. Sünniler tercihlerini laik partilerden yana kullandı. Etnik mozaik Ninova vilayetinde Kürtlerle Araplar arasındaki çekişmeden Amerikan askeri varlığı ve Kürt etkisine karşı çıkan Hadba listesi galip çıktı. Kürtler Musul’un başkent, Telafer’in önemli kentlerinden biri olduğu Ninova’yı özerk yönetimlerine katmak için peşmergelerle istila edip özerk yönetim bayrakları dalgalandırırken, diğerleri yerel seçimi Kürtlerin hırsına set çekecek referandum gördü. Ve 2006’da Saddam döneminin yetkilileri ile Sünni direnişçilerin saflara katılmasıyla Kürt yerel yönetimi bitirmek için kurulan Hadba’nın 900 bin oyun 370 binini topladığı öğrenildi.
Ülke genelinde Allavi’nin listesinin hem Sünnilerin hem Şiilerin oylarını toplaması da mezhep çatışmaları döneminin geride kaldığına yoruldu.
Seçimler sakin geçerken ABD Başkanı Barack Obama, Iraklılara daha fazla sorumluluk verebileceklerini ve 140 bin Amerikan askerinin büyük kısmının bir yıl içinde çekilebileceğini söyledi.

Radikal

Bu haber 440 defa okundu.