'O moderatörü Ürdün istihbaratına sorun'

30 Ocak 2009 11:26 tsi
Gazeteci-yazar Nedret Ersanel Davos krizinin sırlarını anlatıyor

İyibilgi: Akşam Davos toplantısını izlerken “vay canına” dediniz mi?

Ersanel: “Vay, vay, vay” dedim.

İyibilgi: Siz uluslararası ilişkileri tüm ve detay boyutları ile izlemeyi seven bir gazetecisiniz, bunu bekliyor muydunuz?

Ersanel: Sürpriz bekliyordum ama bunu değil.

İyibilgi: Ne bekliyordunuz?

Ersanel: Ermenistan meselesinde bekliyordum. Bir yönüyle öyle olduğunu da söyleyebilirim.

İyibilgi: Nasıl yani? Dün akşam yaşanan gerginliğin bir boyutunda Ermeni sorunu ile ilgili bir nokta mı var diyorsunuz?

Ersanel: Dışişleri Bakanı Ali Babacan’a Davos’a giderken, “ABD’deki Ermeni diasporası sözde soykırımla ilgili bir tasarı getirirse Yahudi lobisi destek olur mu” diye sordular. Mealen söylüyorum; “Yahudi lobileri arasında bu konuda mutabakat yok, kendi aralarında ayrışıyorlar” diye yanıt verdi.

İyibilgi: ???

Ersanel: Artık o sizin ferasetinize bakar, ne anlama geldiği.

İyibilgi: Dün akşam yaşananların etkileri neler olur?

Ersanel: İç ve dış politik açıdan iki vektörlü etkileri olacak. Şöyle soralım; Başbakan’ın keskin çıkışı ona oy mu kazandırdı oy mu kaybettirdi? Bana göre kazandırdı. Eğer kriz hızla sönümlendirilmeseydi ve Mart ayı sonuna daha yakın zamanda olsaydı, sandıktaki etkisi daha yüksek de olabilirdi. Yine de Başbakan’ın popülerliğini iç siyaset açısından yükseltmiştir.

İyibilgi: Dış politika açısından?

Ersanel: Dur, daha iç politika bitmedi. İç derken İsrail’in iç politikasını da kastettim. Şubat başında orada da seçim var ve bu soruyu onlar için de sormalıyız. Davos krizi İsrail iç politikasında kime yaramıştır?

İyibilgi: İsrail’te Tzipi Livni ile Ehud Barak arasında çekişmeli bir süreç yaşanıyor. Ama Livni önde galiba anketlere göre.

Ersanel: Sen öyle sanabilirsin ama değil. Barak farkı azaltıyor. Benyamin Netenyahu ise önde. Ama şunda haklısın, daha kısa süre önceye kadar muhalefetin seçim kazanması ihtimaline insanlar kahkahalarla gülüyordu. Bugün ise kimi yoklamalara göre başabaş kimilerine göre de bir-iki fark var. 

İyibilgi: Peki Davos krizi kime yaradı?

Ersanel: Neden bizden farklı olsun ki? Onlarda da Livni’ye yaradı. Üstelik seçimler hemen yakında. 9 Şubat sanırım.

İyibilgi: İlginç.

Ersanel: İlginç değil doğal. Bu işler böyle yürür.

İyibilgi: Peki şimdi dış politikaya gelelim mi?

Ersanel: Şunu söyleyebiliriz artık; Türkiye’nin genel olarak Ortadoğu’da, özel olarak İsrail-Filistin anlaşmazlığında arabuluculuk yapmasından hoşlanmayanlar var ve dün akşam bir adım öne geçtiler.

İyibilgi: Kim bunlar?

Ersanel: Fransa ve Mısır. Tali olarak İsrail ve Ürdün.

İyibilgi: E, açacaksınız herhalde...

Ersanel: Fransa ve Mısır hayli zamandır bölgedeki dengelerden Türkiye’yi ötelemeye ve pozisyon tutmaya çalışıyorlar. Gürcistan savaşında da böyle oldu, İsrail-Suriye görüşmelerinde de böyle oldu, daha geriye giderseniz Akdeniz Birliği ve AB konularında da benzer işaretleri alabilirsiniz. Bugün de İsrail-Filistin sorununda Gazze'den hareketle aynısını yapıyorlar. Dün akşam bir Fransız meslektaş dedi ki, “neden Hamas’la sadece kendinizin görüştüğünü düşünüyorsunuz”. Türkçesi “biz de görüşüyoruz” demek.

İyibilgi: Ya İsrail?

Ersanel: İsrail’in bakışı daha teknik. Filistin ile ilişkilerde Türkiye’nin kendisine zorluk çıkardığının ve çıkaracağının farkında. Daha açık söyleyelim, Ankara’nın tarafsız olduğuna inanmıyorlar. Dün akşam yaşananları da-göreceksiniz-buna yoracaklar ve Ankara’nın artık herhangi bir şekilde orada bulunmasını istemeyecekler. Kartlarını Mısır’dan yana açıyorlar. Kahire’nin bölgesel krizlerdeki pozisyonu zengindir. Açık ABD yanlısıdır ve Tel Aviv’in Mısır’a yatmasını doğal görebiliriz. Öte yandan ikili ilişkiler ve genel Ortadoğu politikaları açısından Ankara’yı kaybetmemeleri gerektiğini de iyi biliyorlar. İsrail ile ters düşmüş bir Türkiye’nin büyük başağrısı olacağının farkındalar. Krizin bir yönü buysa, Peres’in Erdoğan’ı arayarak özür dilemesi de budur. Özür dilemesini bu mercekten izlemek lazım. Tabii dilediyse. Ama sanmıyorum ki söylenenleri unutsunlar.

İyibilgi: Arap dünyası için ne söyleyebiliriz bu krizden sonra?

Ersanel: Başbakan Erdoğan, Arap ülkeleri kamuoyu ve basını için bir kahraman. Bu olaydan önce Gazze yüzünden kendi hükümetlerine “neden Erdoğan gibi, Türkiye gibi olamıyorsunuz” diye ağır ve sürekli eleştiriler yöneltiyorlardı. Bundan sonra da Erdoğan’ın bir fenomene dönüşeceğini söyleyebilirim. Gün içinde Arap kamuoyunun reaksiyonunu göreceğiz zaten.

İyibilgi: Peki Arap hükümetleri ve yöneticileri?

Ersanel: Onu dün akşam gördük zaten. Başbakan toplantıyı terk ederken, Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa ayağa kalktı ve elini sıktı. Devamı da gelecekti. Yani Erdoğan’la birlikte salondan ayrılacaktı. Ama BM Genel Sekreteri eliyle koltuğuna “pıt pıt” diye vurdu, o da oturdu. Oysa o da terk etmeliydi. Arap hükümetlerinin tavrı ve duruşu budur.

İyibilgi: Yani Arap devletlerinden destek beklemiyorsunuz?

Ersanel: Bol bol konuşurlar. İş sıkıya gelince “pıt pıt” otururlar. Zaten kimden fiili destek bekliyorsunuz? Suudi Arabistan’dan mı? Ürdün’den mi? Körfez Ülkeleri’nden mi? Kimden? Hepsi karınlarından ABD’ye bağlı.

İyibilgi: Sahi bir de ABD var değil mi? O ne diyor?

Ersanel: Krizle ilgili diyorsan bu saate kadar henüz ses yok. Ama doğru, bakalım ne diyecek? Belki de görmezden gelebilir. Çözülmüş sayabilir. Ama sorulacaktır onlara “ne düşünüyorsunuz” diye oradan okuyacağız durumu. Önemli tabi. Şu sıralar Gazze'de çok sayıda ABD'li doktor varmış! Bir de Obama'nın Ortadoğu temsilcisinin Türkiye ziyareti olacak. Orada söylenenler de Washington'un duruşunu, İsrail-Filistin meselesine bakışını ortaya çıkarır.

İyibilgi: Sizle söyleşimizi yaparken bu gezinin ertelendiği haberi geldi...

Ersanel: Manidar bulurum. Zamanlaması buysa önemli bir gelişmedir. İyi bakmak lazım. Buradan bir mesaj çıkar.

İyibilgi: Bir de şu “moderatör” meselesi var. Siz de oturum yöneticisinin tavrını yanlış buluyor musunuz?

Ersanel: Ben şekil şartları önemserim. Mesajlar öyle çıkar. Fakat bu moderatör başka moderatör! David İgnatius başka bir adam!

İyibilgi: Nasıl yani?

Ersanel: Washington Post’un yazarı biliyorsunuz. Ortadoğu’yu iyi bilen bir adam ve hem Türkiye hem de Erdoğan hakkında belli bir fikre sahip. Çok pozitif diyemem. Ama bu görüşlerinin yeni Başkan Obama’ya anlatılması gerektiğini savunuyor!

İyibilgi: Ermeni asıllı olduğu söyleniyor.

Ersanel: Biliyorum. Yahudi asıllı da diyebilirsiniz. Ama oradan hareket etmem. Hatta diyebilirsiniz ki, “neden oradan hareket etmiyorsunuz, Davos’ta önemli bir Türkiye-Ermenistan görüşmesi yapılacaktı, kritik açılımlar bekleniyordu, tam bu sırada İsrail’in de dahil olduğu bir toplantıda yöneticilik yapıyor, hepsi birbirine bağlı gibi duruyor”.. Ama yine de oradan bakmam. Bakılabilir mi? Evet. Ama bakmam.

İyibilgi: Neden?

Ersanel: Bakmam. İlle bakılacaksa, yani illa söyletecekseniz, yani yanıltıcı olabilir anlamında söylüyorum.

İyibilgi: Yok yok söyleyin.

Ersanel: Bu adamın kim olduğunu merak ediyorsanız, onu Ürdün İstihbaratı’na sorun. O kadar diyelim.

İyibilgi: E, oldu mu şimdi. Garip birşey söylediniz.

Ersanel: Niye garip olsun? David İgnatius’u en iyi Ürdün istihbaratı tanır. Hadi bir ipucu daha vereyim. Türkiye’de bu adamın filmi oynuyor. Gidip onu izleyin.

İyibilgi: Filmi mi oynuyor? Nasıl yani?

Ersanel: İyi de herşeyi ben söylersem sen ne iş yapacaksın? Dediğimizi dedik işte.

İyibilgi: Teşekkür edelim o zaman.

Ersanel: Birşey değil.

 

www.iyibilgi.com   11:00

 

İlgili haberler;

Amerika bize kızdı mı?

Sizi gidi sizi. Beklemiyordunuz değil mi?

Haaretz: Peres Erdoğan’ı tahrik etti

Erdoğan-Perez: “Ama”cılar için test!

Vicdanı olan bu terk edişi anlar!

29 Ocak 2009: Türkiye tarih yazdı!

'O moderatörü Ürdün istihbaratına sorun'

Davos’ta bozulan ezberler

Tepkinin sırrı Youtube'da mı saklı?

Moderatörün ilk vukuatı değilmiş!

Ya İsrail kin tutarsa?

Yunan medyası : "Hoşgeldin Davos Fatihi"

Başbakan Erdoğan fildişi kuleleri yıktı!

Devletin üst kademesi tek vücud!

Nihat Genç ŞOK oldu!

Peres'ten beklenen açıklama !

Cumhurbaşkanı Gül'den tam destek!

Bu ses, tüm dünya mazlumlarının sesidir...

Genelkurmay'ın Davos gerilimi yorumu

Oktay Ekşi'den skandal yazı!

Davos krizine dünyadan ilk tepkiler

CNN Türk fena çuvalladı !

O toplantının adı dikkatinizi çekti mi?

İsrail-Türkiye: Nasıl(sa) barışacak?

Erdoğan Türkiye'ye döndü! -Video

'Öldürmeyi iyi bilirsiniz' dedi, Davos'u terketti

Bu haber 4,857 defa okundu.