Türkiye Yahudi lobisini gözden çıkarırsa?

26 Ocak 2009 10:38 tsi
Ermeni soykırımı karar tasarısının ABD Kongresi’nden geçmesinin önündeki yegane engel Yahudi lobisi mi? Türkiye bu lobinin desteğini kaybederse neler olur?

Devrim Sevimay / Milliyet  Büyükelçi Faruk Loğoğlu ile yapılan mülakattan ilgili kısım:

Soykırım karar tasarısı ABD’den geçtiği anda 2. aşama başlayacak

- ABD’deki Yahudi lobisinin Erdoğan’a yazdığı mektup sizce ne anlama geliyor?

Küskünlüğün ve hayal kırıklığının ifadesi. İlişkilerin bundan sonraki seyrine ışık tutması bakımından çok önemli bir gelişme.

- Bu lobi Türkiye için gerçekten kuvvetli bir güç müdür, yoksa aslında pek bir işe de yaramaz mı?

Tam aksine, bir defa Yahudi lobisi Amerika’nın en güçlü lobisidir. Hem sayıca böyledir, hem mali açıdan, hem de manevi açıdan. İkinci önemli gerçek; Türkiye’nin yanında olan tek lobidir.

- En büyük faydası ne?

Ermeni soykırımı karar tasarısının ABD Kongresi’nden geçmesini engellemek.

- Başbakan’ın İsrail çıkışlarından sonra artık engellemeyebilirler mi?

Bence 24 Nisan’daki başkanlık bildirisinde “soykırım” kelimesi geçmeyebilir, ama Ermeni soykırımı karar tasarısının kabul edilip edilmeyeceği konusunda endişeliyim.

- Peki Türkiye “Geçerse geçsin” diyemez mi?

Diyebilir ve muhtemelen öyle de denecektir, ama benim esas kaygım şu: Ermeni diyasporasının soykırımı kabul ettirme kampanyasının en önemli istasyonu Washington, en önemli odası da Amerikan Kongresi’dir. Oradan geçen bir karar tasarısıyla tablonun en eksik taşı tamamlanır ve meselenin siyasi mücadele aşaması bitip, ikinci aşaması başlar.

- İkinci aşama?

Hukuki mücadele. Toprak talebinden bahsetmiyorum, ama karşımıza kesinlikle tazminatlar ve kişisel mülkiyet hakları çıkar. Lahey’e, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne gidebilirler. Hele de Amerikan hukuk sisteminin mezhebi bu tür davaları kabul etme bakımından çok daha geniştir. Amerika’da arkası arkasına davalar açılabilir. Türkiye 50-60 yıl da bununla uğraşır.

- Yani ABD’deki Yahudi lobisini kızdırırken iki kere düşünmek gerekiyor?

Kaldı ki, Yahudi lobisinin ifade ettiği tek şey de Ermeni konusundaki desteği değil. Türkiye-ABD-İsrail üçgeninde Yahudi lobisi çok önemli bir faktör. O bakımdan Yahudi lobisini gözden çıkarmak o kadar kolay değil.

- Mesela bu lobi ABD’nin AKP’ye bakış açısını etkileyebilir mi?

Etkileyebilir tabii.

- “İsrail çıkışı Başbakan’ın başını yer” diyenler haklı olabilir mi sizce?

Bu sorunuza ciddi ve asla kaçamak olmayan cevabım şudur: Türkiye’de kimin iktidar olacağına ancak ve ancak Türk halkı verir. Hele de darbeler dönemi kapanmışken.

- Ya kriz döneminde AKP’yi yalnız bırakmak, yıpratmak gibi yöntemler...

Tabii Amerika bazı politikalarıyla benimsemediği bir hükümeti zor durumda bırakabilir. Ancak ben ne Yahudi lobisinin kızgınlığının o noktaya vardığını düşünüyorum, ne de Obama yönetiminin Türkiye’yi de tehlikeye atacak bu tip adımlara itibar edeceğini... Ama tabii dost bir lobiyi kaybediyoruz, bu da düşünülmesi gereken bir şey.

- Sizce Başbakan da artık bunu hesaba katmaya başlar mı?

Sayın Başbakan çok akıllı bir insan. Başından beri hep bir çıkış yapıyor, tutarsa devam ettiriyor, ama tutmaz, hele de dikkate alması gerektiğini düşündüğü aykırı bir tepki gelirse derhal rota ayarı yapabiliyor. Bu konuda taktisyen olarak Özal’dan dahi daha başarılı. Dolayısıyla şimdi de farklı olacağını düşünmüyorum. Konu Gazze olsa bile... Sonuçta hiçbir siyasi lider doğası gereği yalnız bırakılmayı istemez.

Bu haber 1,078 defa okundu.