Gazze'de olası ateşkes planının ayrıntıları...

7 Ocak 2009 09:03 tsi
Gazze Şeridi'nde İsrail saldırısı ve çatışmalar devam ederken, şimdiye kadar sürdürülen uluslararası diplomatik çabalar sonucunda olası bir ateşkes planının unsurları da açığa çıkıyor. Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek de bir ateşkes planı önerisinde bul

Yetkililerin açıklamaları ve Reuters'ın diplomatik ve siyasi yetkililerle yaptığı görüşmeler sonucunda ortaya çıkan ateşkes planının ana unsurları şunlar:

- Mısır-Gazze sınırında, İsrail'in "Philadelphi koridoru" dediği bölgede görevlendirilecek, kaçakçılık tünellerini bulup, yıkmak için gerekli araçlara sahip uzman uluslararası güçler ya da ekipler konusunda müzakereler devam ediyor. Bu ekiplerin büyüklüğü ve üyelerinin kimlerden oluşacağı henüz belirlenmedi.

Ancak Avrupalı bir diplomat, dünya ve bölge güçlerinin hem Mısır, hem de Filistin tarafından birkaç yüz metre genişliğinde, 15 km uzunluğundaki koridoru denetleyecek kaynaklara sahip olduğunu belirterek, "bu yapılabilir" dedi.

- Bölgeye kaçakçılıkla mücadele için herhangi bir güç gönderilmesi, Mısır'ın razı olmasına bağlı. Filistin tarafından ise resmi onay muhtemelen Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas tarafından verilecek. Mısır ise Hamas'ın plana zımnen onay vermesini sağlamaya çalışacak.

- Philadelphi koridoru boyunca kaçakçılığı önleyecek yeni önlemlere ek olarak, İsrail ve Batılı güçler, denizden kaçakçılığı önlemek için bir donanma gücünün şekillendirilmesi üzerinde tartışıyor. Üst düzey bir diplomat bu deniz gücünün nasıl görev yapacağının henüz belli olmadığını söyledi.

Bir İsrail savunma yetkilisi, kaçakçılığın büyük kısmının tüneller üzerinden yapıldığını, ama deniz üzerinden de önemli miktarda kaçakçılık yapıldığını ileri sürdü. İsrail savunma yetkilisi, "Mısır tarafının Süveyş kanalı ve Port Said'i kullanarak çalışan küçük kaçakçılık teknelerin (engellenmesiyle) ilgili olarak, daha etkin olduğunu görmek istiyoruz" dedi.

- Batılı güçler, Gazze'nin, Mısır'la tek kapısı olan Refah sınır kapısının tekrar açılmasını istiyor. Refah sınır kapısı, Hamas'ın Gazze'de, Abbas'a bağlı güçleri atıp kontrolü tümüyle ele geçirdiği haziran 2007'den bu yana büyük oranda kapalı bulunuyor. Batılı güçler Refah sınır kapısının, Abbas'a bağlı güçler ve Avrupalı gözlemcilerce denetlenmesini istiyor.

Batılılar ayrıca Gazze ile İsrail arasındaki ticari geçiş noktalarının insani yardım malzemelerine yeniden açılmasını istiyor. Ancak İsrail'in bu kapılarda Abbas yönetimi veya BM gibi uluslararası güçlere ne kadar kontrol yetkisi vereceği bilinmiyor.

Mısır da ateşkes planı önerdi

Mısır, Gazze'deki çatışmaların sona erdirilmesi amacıyla bir ateşkes planı önerdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, tatil beldesi Şarm El Şeyh'e gelen Fransa Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy ile görüşmesinden sonra düzenlenen basın toplantısında, İsrail ile Gazze'deki Filistinliler arasında derhal ateşkes ilan edilmesini istedi.

Mübarek, ateşkesin ilan edilmesinden sonra aralarında Gazze'ye uygulanan ablukanın kaldırılmasının bulunduğu uzun dönem düzenlemeler konusunda görüşmelerin başlatılmasını teklif etti.

Mübarek'in önerisinin ana başlıkları şöyle:

- İsrail ve Filistinli gruplar sınırlı bir süre içinde derhal ateşkes ilan edecek. Bu sınırlı süre içinde Gazze'ye insani yardımın ulaştırılması için güvenli koridorlar açılacak ve Mısır'a da kapsamlı ve nihai ateşkes konusunda çabalarını sürdürmesi için zaman tanınacak.

- Mısır, şu anda hakim olan gergin durumun yeniden ortaya çıkmaması, sınırın korunması, geçiş noktalarının yeniden açılması ve ablukanın kaldırılması konularında düzenlemelerin yapılması ve bunların garanti altına alınması amacıyla hem İsrail hem de Filistin tarafını acilen toplantıya çağıracak.

- Mısır, ulusal uzlaşmanın sağlanması amacıyla gösterdiği çabalara yanıt vermeleri için Filistin Yönetimi'ni ve tüm Filistinli grupları yeniden görüşmelere davet edecek.

Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy de basın toplantısında, Mübarek'in, İsraillileri "zaman kaybetmeden" Filistin-Mısır sınırının güvenliği konusunu Mısır'da görüşmeye davet ettiğini belirtti.

Sarkozy, "Cumhurbaşkanı Mübarek, başta İsrail tarafını, gecikmeksizin, belki de önümüzdeki saatlerde, sınırların güvenliği konusunu görüşmeye davet ediyor" dedi.

İngiltere Başbakanı iyimser

İngiltere Başbakanı Gordon Brown, Gazze'de ateşkes olasılığı konusunda "iyimser" olduğunu söyledi.

Brown, gazetecilere yaptığı açıklamada, "Gazze'de ateşkes koşullarının sağlanabilmesi konusunda iyimser olduğunu" belirterek, bunun, Gazze ve İsrail arasındaki geçiş noktaları, Mısır ve Gazze arasındaki tüneller, silah kaçakçılığı ve Filistin ile İsrail halklarına sağlanabilecek güvenliğin derecesi konularındaki kararlara bağlı olduğunu kaydetti.

Bunun bir insani kriz olduğunu, Orta Doğu'nun şimdiye kadar en kaygı verici dönemini yaşadığını ve bu durumun tüm dünyayı etkilediğine işaret eden Brown, bu yüzden söz verdikleri insani yardımı ulaştırmayı başarmaları gerektiğini bildirdi.

Öte yandan, emekli Fransız diplomat Yves Aubin de la Messuziere, Hamas'ın, İsrail ile çatışmaların sona erdirilmesinde Türkiye'nin arabulucu rol üstlenmesine sıcak baktığı yorumunu yaptı.

Yves Aubin de la Messuziere, Fransız Le Nouvel Observateur dergisine verdiği demeçte, "şu an için Hamas'ın gözündeki en güvenilir ülkenin Türkiye olduğunu" belirtti.

Araştırmacı ve Fransa Dışişleri Bakanlığı eski Kuzey Afrika/Ortadoğu Bölgesi Müdürü Messuziere, "Hamas'ın, İsrail ile iyi ilişkileri bulunan Türkiye ile uzun zamandır iyi ilişkilere sahip olduğunu" ifade etti.

Hamaslı yetkililerle geçen yıl Gazze ve Şam'da görüşen emekli diplomat, Hamaslıların, İsrail ile geçiş noktalarına Türk gözlem gücü yerleştirilmesi ihtimalini düşündüklerini de belirtti.

cnnturk

Bu haber 374 defa okundu.