Prof. Ercan: "Deprem bölgesindeki okullar ihale kurbanı" 

MEB'in yürüttüğü çalışma, birinci derece deprem bölgesindeki okul binalarının durumunu ortaya koydu. Deprem bölgesinde örneklem alınan 226 okulun sadece 20'si dayanıklı çıktı. Bu araştırma, Bingöl depreminde en çok zararın bölgedeki yatılı ilköğretim bölge okulundaki öğrencilerin almış olduğunu bir kez daha hatırlattı. MEB okullarında yapılan deprem araştırması sonuçlarını “iyibilgi” için yorumlayan Prof. Dr. Ahmet Ercan şunları kaydetti:  “İnsanlar dayanaksız evlerini onarsa da ortak kullanım alanları olan okul ve hastanelerde tehdit altındalar. Gölcük depremin üzerinden 7 yıl geçmesine rağmen kamu binaları için yeterli önlemler alınmadı.” Devlet okullarının neden bu kadar dayanıksız olduğunu sorduğumuz Prof. Ercan’ın açıklamaları ise oldukça çarpıcıydı: “ Birçok okulda deprem dayanıklılığı testi yaptık. Gördük ki devlet, okul yapım ihalelerinde ne kadar fiyat kırımı yaptı ise, müteahhit firma da o kadar çalım yapmış. Malzemeden çalmış. Çünkü Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın her ihale öncesinde belirlediği fiyat, o binanın dürüst olarak inşa edilebileceği fiyattır. İhalelerde bu rakamın altına ne kadar düşülür ise, dürüstlükten de o ölçüde uzaklaşılır.”
 
Zaman Gazetesi’nde yer alan raporun ayrıntılar ise şöyle:
 
Okulların depreme dayanıklı hale getirilmesi için valiliklere 85 milyon YTL kaynak aktaran Milli Eğitim Bakanlığı, birinci derece deprem bölgesinde yer alan okulları mercek altına aldı. Bayındırlık Bakanlığı ile işbirliği halinde yürütülen proje çerçevesinde 56 ilde denetimler yapıldı. Tespit edilen 350 okuldan aldırılan beton numuneler Kadıköy Beton Zemin Laboratuvarı'nda tahlil edildi. Şimdiye kadar tamamlanan 226 okula ait beton ve zemin testinden çıkan sonuçlar dikkat çekici. Bazı okul binalarının yapımında kullanılan harçların içerisinde talaş, strafor, kiremit, mıcır gibi maddelerin bulunması laborantları bile şaşkına çevirdi. 226 okuldan sadece yüzde 8'inin projeye uygun yapıldığı anlaşıldı. İncelenen okullardan yüzde 32'si için 'yıkılıp yeniden yapılması gerekir' sonucuna varılırken, yüzde 60'ında 'binaların güçlendirilmesi' istendi. Milli Eğitim Bakanlığı 2004 yılından beri okulların beton ve zemin testlerini yaptırmak ve çıkan sonuca göre güçlendirme çalışmalarını gerçekleştirmek için bütçesinden pay ayırıyor. Projeye 2005 yılı sonu itibarıyla 9 milyon 370 bin YTL etüt ve proje ödeneği aktarıldı. Güçlendirme çalışmalarının sürdürüldüğü 16 il valiliğine de 38 milyon 270 bin YTL gönderildi. Okulların depreme karşı güçlendirme inşaatları için bu yıl valilikler emrine 85 milyon YTL tahsis edildiği öğrenildi. Gönderilen ödenekle valilikler, öncelikle 1. derece deprem bölgesindekilerde olmak üzere, 1999 yılından önce yapılmış olan okul binalarının ve müştemilatının depreme karşı tahkiki ve güçlendirme uygulama çalışmalarını yürütüyor.

Her bölgeden numune alındı

Okullarla ilgili testlerin yapılabilmesi için öncelikle binalardan beton numunesi alınıyor. Bakanlığın ihale verdiği özel bir firma aracılığıyla numuneler Kadıköy Belediyesi Beton Zemin Laboratuvarı'nda test ediliyor. 2006 yılında Türkiye'nin hemen her bölgesinden gönderilen toplam 350 okula ait numuneden 226'sının testleri sonuçlandı. Kanuna göre minimum 20 dayanma gücü kapasitesine sahip olması gereken binaların güç taşıma kapasite ortalaması ise 12 seviyesinde çıktı. Binaları yapan müteahhitlerin masraftan kaçmak için ilginç yöntemler kullandıkları saptandı. Bazı okul binalarından alınan numunelerde bina yapımında kullanılan beton harcının içerisinde kiremit, strafor, talaş, tahta gibi mamullerin kullanıldığı belirlendi. Bazı betonlarda ise sadece mıcırın kullanıldığı ortaya çıktı.

iyibilgi.com