Pabuç psikolojisi: Ayakkabı kime atıldı?

16 Aralık 2008 13:56 tsi
Dünya, ABD Başkanı Bush’a atılan “10 numara” ayakkabıyı konuşuyor. O bağcıklı pabuçlar direnişin yeni sembolü haline gelirken aslında tarihi bir anı da mimliyor. Ancak Türk basını bunu anlamadığını attığı o başlıklarla kanıtladı. Soru şu

Bir devlet başkanına bu muamele reva mı? Aslında değil. Çünkü devlet başkanları ülkelerini ve insanlarını temsil ederler. Devlet başkanına yapılacak bir saygısızlık o topluma, tarihine ve geleceğine yönelik bir saldırı olarak algılanır. İşte bu yüzden devlet başkanları sıkı korunurlar.

Ancak bu normal şartlar altında geçerli olan bir kıstas. Yani oda sıcaklığı altında. Eğer hava sıcaklığı 24 dereceyi geçerse, yani normal şartlar ortadan kalkmaya başlarsa, dünyanın öteki ucundan gelip bir ülkeyi işgal ederseniz, çocuklarının ölümününden, kadınlarının kirlenen namusundan baş sorumlu olursanız, bir de kahraman gibi o ülkeye gelip veda etmeye kalkarsanız, ülkesinin ve coğrafyasının öfkesini ardına almış cesur bir el size bağcıkları gevşemiş “10 numara” bir ayakkabı atabilir.

İşte önceki gün Bağdat’taki yeşil bölgede olan bundan başka bir şey değil. Ancak Türk basını her zamanki gibi Ortadoğu’daki sosyolojik gelişmeleri doğru okumakta zorluk çekiyor. Örneğin Radikal gazetesi habere attığı başlıkta ayakkabı için “Bush karşıtlarının yeni bayrağı” diyor.

Gazetede haberi hazırlayan editörlere lafımız yok. Ancak seçilen ifadeler yaşanan olayı mimlemiyor. Buna sapla samanı karıştırmak denir. Elbette bu karıştırmanın olumsuz etkileri de oluyor.

Ortadoğu Amerikan karşıtı

Yanlış olan şu: O gazeteci Bush karşıtı değildi. O gazeteci ABD karşıtıydı. Bu anlaşılabilir bir şey. Zira ülkeleri o gücün işgali altında. Ancak ayakkabılardan Bush nasibini aldı. Bu da anlaşılabilir bir şey. Nitekim Iraklılar Amerikan karşıtlığını Bush’ta simgeleştiriyorlar.

Ancak bu protestoyu Bush karşıtlığı ile özdeşleştirmek beraberinde “Obama ile herşey farklı olacak” ya da “Iraklılar Obama’yı seviyor” algısını doğurur ki bu yanlış. Iraklılar ve genelde ortadoğu coğrafyası ABD’ye ait olan herşeye karşı öfke duyuyor. Bu yapılan son kamuoyu yoklamalarında kanıtlandı. Bu coğrafya Obama’yı kara kaşı için değil, ehven olduğu için olumlu karşılıyor.

Türkiye Bush’u sevmiyor

Basın aynı hatayı ABD-Türkiye ilişkileri ile ilgili yorumlarında da yapıyor. Türkiye’de büyüyen bir Amerikan karşıtlığından söz ediliyor. Örneğin Newsweek dergisi sözkonusu Amerikan karşıtlığının Erdoğan hükümetince köpürtüldüğünü ileri sürüyor. Türk basını da batıdan gelen bu yaklaşıma yenik düşüyor. Zira Türkiye’yi Amerikan karşıtlığı ile suçlamak pazarlık masasında ellerini güçlendiren bir koz niteliğine dönüşüyor.

Belki Türk basını için öğretici olur diye şunun altını kalın bir şekilde çizelim: Türkiye’de sosyolojik olarak Amerikan karşıtlığı yok. Sadece siyasi olarak değil, ekonomik olarak da kültürel olarak da Amerikan karşıtlığının hüküm sürmediği bir ülkede yaşıyoruz. Amerikan filmleri Türkiye’de de rekor kırıyor, Amerikan malları Türkiye’de “yerli malı” muamelesi görüyor. Bu iyi mi kötü mü onu tartışmıyoruz, sadece olanı söylüyoruz.

Türkiye’de siyasi olarak da Amerikan karşıtlığı yok. Son yıllarda artan nefret Bush’un uyguladığı politikalara yönelik. Clinton döneminde ABD’ye bakışla Bush dönemi arasında dağlar kadar fark var. Ancak Türk basını bu ince ama önemli farklara nüanslara dikkat etmiyor. Bunun ise okuyucu algısında önemli etkileri olduğunu söylemeye gerek yok. “Bush karşıtlarının yeni bayrağı” ya da “Türkiye’ye ABD karşıtlığı var” şeklindeki haberler iyiliğe hizmet etmiyor.

www.iyibilgi.com

Bu haber 838 defa okundu.