0 0 0000

Askerler konuşmalı mı? Konuşmalıysa ne zaman konuşmalı?

Tartışma İngiltere’de başladı.. Avrupa’ya yayılıyor.. Umarım, dilerim bize de gelir..

Dün de değindim.. Konu şuydu:

Genelkurmay başkanları konuşmalı mı, konuşmamalı mı?

Kamuoyunu yönlendirici demeç vermeli mi, vermemeli mi?

Konuşmalı diyenler zamanlamaya dikkat çekiyor.. Gerçekten de öyle, İngiltere’nin başı sıkışınca, askeri alanda çıkmaza girince, bir anlamda batağa saplanınca askerler konuşmaya başladı..

Daha önce suskundular.. Sessizdiler..

O zaman gelin, önce zamanlamaya bakalım..

Irak ve Afganistan’a demokrasi getirmek için yola çıkan İngiltere’nin geldiği nokta şu: İngilizler artık kendi havaalanlarına ellerinde küçük bir şişe suyla giremiyor..

Halk bu yüzden öfkeli..

Basra’da ne işimiz var..

Afganistan’da ne arıyoruz seslerinin yükseldiği ortamda General Dannatt hükümetin politikasını sert bir dille eleştirdi..

Bir anlamda siyasete müdahale etti..

Yani zaman ve zemin müsaitti.. Bu yüzden halktan destek gördü..

Tabii şunu da hemen belirtelim..

‘Dannatt yüzde yüz haklı ama konuştuğu için istifa etmeli’ diyenler de var.. Hem de azımsanmayacak kadar..

Temel tezleri şu: Askerler siyasal otoritenin emrindedir.. Hükümetin politikalarına karşı çıktıkları an görev yapma kabiliyetleri kalmaz..

Peki ya konuşmadıkları zaman?

İşte bu sorunun yanıtı ilginç..

O zaman da kendi altlarından, kendi silah arkadaşlarından gelen baskıya göğüs germeleri gerekiyor.. Genelkurmay Başkanları sustuklarında, yanlışları ifade etmediklerinde, komutanları, subayları üzerindeki otoriteleri azalıyor..

Zor bir konu..

Bu yüzden tartışmanın demokrasinin beşiği sayılan İngiltere’de başlaması çok iyi oldu..

Bakalım bize nasıl yansıyacak?

Şu gerçeği kabul ederek yola çıkalım.. Asker hiçbir zaman konuşmamalı.. Bakın, Batı’da konuşuyor mu argümanı geride kaldı..

Asker Batı’da konuştu..

Doğru veya yanlış.. Ama konuştu.. Tabuyu kırdı..

Peki neden konuştu?

Prof. Emre Kongar’ın bu konudaki yaklaşımı şöyle; “Batı’nın tuzu bugüne kadar kuruydu.. Güvenlik sorunları yoktu. O ortamda askerin konuşacak bir şeyi olamazdı.. Ne zaman onların da başı sıkıştı.. Güvenlikleri tehdit edilmeye başladı orada da askerler sessiz kalamadı.”

Yarın öbür gün Fransa’nın da, İtalya’nın da başı derde girerse, demek ki oralarda da genelkurmay başkanları konuşacak..

Böyle bir eğilim var..

İngiltere örneğine bakarsak, Orgeneral Büyükanıt’ın konuşmasını nasıl değerlendirmeliyiz..

Paşa konuşmalı mı, konuşmamalı mı?

Benim fikrim açık.. İç politikaya müdahale etmedikçe.. Parti başkanlarını muhatap alıp cevap vermedikçe.. Sadece ama sadece ülke tehdit altındaysa.. Bu topraklar bölünme tehlikesi ile karşı karşıyaysa. Cumhuriyetin temel ilkeleri sinsi bir tecavüz altındaysa..

Konuşmalı..

Toplumu uyarmalı..

Ama sınır bu olmalı.. Sınır ihlali yapılmamalı..

Demokrasinin ince çizgisine dikkat edilmeli..

Bu yazı 899 defa okundu.