0 0 0000

NATO'nun Chicago Zirvesi yaklaşırken...

NATO'nun 63 yıllık tarihinde bazı dönüm noktaları var. Bunlardan birisi de bu hafta sonu (20-21 Mayıs) Amerika'nın Chicago şehrinde yapılacak olan 25. zirvesi olacak.


Zirve için Chicago'nun seçilmesi, Başkan Barack Obama'nın kararı sonucu. Bunu da Beyaz Saray stratejik iletişim yetkilisi Ben Rhode şöyle açıklıyor: "Başkan, NATO'ya ne kadar değer verdiğini, teşkilata ne kadar ve nasıl bağlı olduğunu ve Amerikan politikasının geleceği ile ne kadar bütünleşmiş olduğunu göstermek istedi. Bu yüzden zirvenin Amerika'da yapılmasına karar verdi. Bu karar, aynı zamanda Amerika'nın milli çeşitliliğini ortaya koymak bakımından da önemli. Bu çeşitlilik açıkça ülkemizde bulunan NATO üyesi ülkelerin diasporalarını da temsil ediyor ayrıca."

Gerçekten de 2,6 milyon nüfusuyla Amerika'nın üçüncü büyük şehri olan Chicago, Yunan, İtalyan, Portekizli, Romen, Polonyalı, Türk ve diğer nüfus kesimleriyle Amerika'nın çeşitliliğini ve farklılığını en güzel şekilde ortaya koyan, büyüyen mali ve sınai sektörüyle çok önemli bir şehir. Zirve, NATO tarihinin katılım bakımından en büyük zirvesi olacak. NATO üyesi ve üyesi olmayan toplam 60 kadar ülkenin devlet başkanları, başbakanları ve dışişleri bakanları ile diğer yetkilileri, zirvede pek çok önemli konuyu ele alacaklar.

Haberlerden, bu konuların şu 3 ana başlık altında ayrıntılarıyla masaya yatırılacağı anlaşılıyor: Operasyonel öncelikler; mevcut bütçe kısıtlamaları karşısında yetenekleri geliştirme; ortaklarla daha çok esneklik arayışları. Birinci başlık altında Afganistan ve geleceği öne çıkıyor. NATO, malum 2014 yılı sonuna kadar Afganistan'da askerî olarak bulunacak. Bu tarihten sonra da askerî misyonunu sona erdirecek, askerlerini geri çekecek. Bu süre içinde de en çok Afgan ordusunun eğitimi ile uğraşacak, ordunun 2014'ten sonra Afganistan'ın genel güvenliğini üstlenecek hale gelebilmesi için çalışacak. Ancak bu arada gerektiğinde muharip güç olarak Afgan ordusuna da destek vermeye devam edecek.

Chicago'da bütün bu konular enine boyuna ele alınacak; ancak bu arada 2014 sonrası Afganistan ve güvenliği ve bunun 2014'ten sonra mali bakımdan nasıl ve ne kadar destekleneceği bizce en önemli gündem maddesi olacak. NATO, bu konuda hem üye ve hem de üye olmayan ülkelerin mali katkılarının ne olabileceği konusunda kafa yoracak, mali taahhütleri belirlemeye çalışacak. Diğer operasyonel öncelikler bakımından ise şu konuların konuşulacağı anlaşılıyor: NATO'nun Kosova'daki rolü ve misyonu, açık denizlerdeki korsanlık faaliyetleri ve bunlara karşı koyma tedbirleri, NATO'nun Afrika Birliği ile ilişkileri ve yardımları, diğer operasyonlar, bu operasyonlar ile ilgili asker kontenjanları.

İkinci başlık da zirvenin en çok üzerinde duracağı konulardan birisi olacak. Avrupa'daki ekonomik ve mali kriz, Amerika'daki bütçe kısıtlamaları yüzünden NATO bugün mali katkı zorlukları yaşıyor. Bu, kimsenin görmezden gelemeyeceği bir gerçek durum. Bu durum ittifakı, kaynak yapısını, yeni projelerini, yeni silah sistemlerini ve diğer önemli konuları derinden etkiliyor. Bütün bu faktörlerin karşısında İttifak'ın birçok mali konuyu mutlaka gözden geçirmesi, mevcut ve gelecekteki kaynaklarını en optimal biçimde kullanmanın; ama bunu yaparken güvenlik misyonunun da hem bugün ve hem gelecekte zarar görmemesinin yol ve metotlarını bulması gerekiyor. İşte bu konunun zirvede üyeleri oldukça zorlayacağı anlaşılıyor. Bu bağlamda zirve bugün 'akıllı savunma' denen kavramı da görüşecek. Bununla güvenlik ihtiyacı ile bütçe kısıtlamaları arasındaki bağlantıyı en iyi şekilde kurmaya çalışacak. Bu kavramın içinde çok taraflı füze savunma sistemi, İttifak Kara Gözlem Projesi (AGS), Ortak İstihbarat ve Keşif Projesi, deniz karakol uçaklarıyla ilgili havuzun kurulması, yol kenarına yerleştirilen bombaların uzaktan kumanda ile imhasını sağlayacak çeşitli projeler de bulunuyor.

Üçüncü başlıkta ise ortaklarla ilişkiler yer alacak. Bunların içinde NATO-Rusya, NATO-Gürcistan, Akdeniz Diyaloğu, NATO'nun BM ile ilişkileri gibi konular var. Bunlara ilaveten, NATO dışişleri bakanları Bosna-Hersek, Karadağ, Makedonya ve Gürcistan'ın muhtemel üyelikleri ile ilgili önemli konuları da görüşecekler.

Kısacası, Chicago Zirvesi, son yılların en önemli zirvesi olacak. Üyeler zirvede hem Lizbon Zirvesi'nde benimsenen kararları gözden geçirecek ve hem de İttifak'ın geleceğine damgasını vuracak politikaları görüşüp sonuca bağlayacak ve geleceğe dönük önemli kararlar alacaklar. Zirve yaklaşırken gündem aşağı yukarı böyle...
 
zaman


Bu yazı 1,332 defa okundu.