0 0 0000

Asker-sivil ilişkileri ve toplu istifa

Doğrusu, komuta kademesinin topyekûn istifası benim için büyük sürpriz oldu. Gerginlik bekliyordum ama işin bu raddeye varacağını düşünememiştim. Tabii ki bir birikim söz konusu.
Şu anda cezaevinde 423 asker tutuklu olarak yargılanıyor. 173'ü muvazzaf, 250'si emekli. 173 muvazzafın 43'ü general ve amiral; 250 emekli askerin içinde de, 76 general ve amiral var. (Rakamları, Vatan'dan Murat Çelik'in sütunundan aldım.)
TSK mensuplarının arkadaşlarıyla dayanışma içinde olması, onların suçluluklarına inanmamaları doğal. "Birikim" derken bunu kast ediyorum. Konu, sadece tutuklu 17 generalin emekliye sevk edilmek istenmesiyle sınırlı değildir. Belki, teamüller dışında görülen bazı talepler, bardağı taşıran son damla olmuştur, o kadar.

***

TSK Personel Kanunu'nun 65. maddesine göre, tutuklu bulunanlar ya da tahliye edilmekle birlikte kovuşturma ve davaları sürenler veya haklarında hüküm kesinleşmemiş olanlar terfi edemez; kademe ilerlemesi yapılamaz.
Ayrıca, haklarında 5 yıl ya da daha fazla bir ceza talebiyle kamu davası açılanlar, ilgili bakanlar (Milli Savunma Bakanlığı ya da İçişleri Bakanlığı) tarafından açığa alınabilir. (Burada bir mecburiyet yok, sadece bir imkân var)
Acaba bu çerçevede kalındı mı... Şimdilik tartışmaların muhtevasını bilemiyoruz. Tutuklu olan 43 general ve amiralden 17'si terfi sırasında bulunuyordu. Dün, Vatan gazetesi, hükümetin, terfileri mümkün olmayan bu 17 general ve amiralin emekli edilmesini istediğini yazıyordu. Acaba tartışma bu noktada mı çıktı?
Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu'na göre, rütbe bekleme süresi var. Ancak bu süre sonunda terfi edemeyen emekliye sevk ediliyor.
Hükümetten rütbede bekleme süresi dolmadan emekliye sevk için bir ısrar mı oldu? Böyle bir ısrar olsa dahi, toplu istifa tasvip edilemez. Özellikle, terörün yeniden tırmanışa geçtiği bir dönemde bu tavır neyin nesi? Yoksa terörle mücadelede hükümetin almak istediği önlemlere karşı bir protesto mu söz konusu?
Lâtife yapacak halimiz yok ama... diyebiliriz ki, eskiden olsa, muhtıra verip hükümeti istifaya davet ederlerdi, şimdi kendileri görev bırakıyor.
Geçen seneki Şûra'da, çok büyük tartışmalar çıkmış, Jandarma Genel Komutanlığı'na getirilen Necdet Özel'in Genelkurmay Başkanlığı için önü açılmıştı. Baktım, Özel, istifa eden komutanlara katılmadı. Anlaşılıyor ki, beklenenden daha kısa sürede Genelkurmay Başkanı olabilecek. CHP'den yapılan açıklamalarda "Hükümet orduyu dizayn etmeye kalkışırsa olacağı budur" mealinde görüşlere rastladım. Asker-sivil ilişkilerinde, Türkiye bir değişim ve dönüşüm yaşıyor.
CHP, bu açıklamalarıyla, değişim ve dönüşümün gerisine düştüğünü gösterdi. Daha çok kısa bir süre önce, Genelkurmay, önümüzdeki 15 yılın komuta kademesini ve askeri silsileyi dizayn etme çabasındaydı. Eğer Türkiye demokratik bir ülkeyse, yanlış olan, siyasetin askere müdahalesi değil, askerin siyasete müdahalesidir.

Genelkurmay'dan çelişkili açıklama
13 şehit verilen olayda, Genelkurmay Başkanlığı çelişkili bir açıklama yaptı. Yayınlanan raporun başlangıç bölümünde şöyle deniliyor: "...Talebin alınması ile helikopterlerin çatışma bölgesinde bulunması arasındaki sürenin, UYGULAMA STANDARTLARINA UYGUN olduğu tespit edilmiştir."
Aynı raporun, 12. maddesinin b fıkrasında ise bir tereddüt dile getiriliyor: "Helikopterlerin zamanında hazır olup olmadığı, insansız hava araçlarının zamanında bölgeye ulaşıp ulaşmadığı gibi konularda tereddütler oluşmuş, bu konuların açıklığa kavuşturulması amacıyla konu yargıya intikal ettirilmiştir."
Yukarıdaki çelişkiyi nasıl izah edebiliriz? Helikopterlerin olay yerine intikalinde bir gecikme var mı, yok mu? Doğrusu ben anlayamadım. Helikopterler, standartlara uygun sürede çatışma mahalline intikal etmişse, neden tereddüt duyuluyor?
Öte yandan, Sabah gazetesinde yayınlanan İçişleri Bakanlığı raporunda farklı tespitler mevcut. Askerlerin araziye çıkarılmasına rağmen, helikopterlerin bölgeye 1 saat mesafede konuşlandırılması eleştiriliyor. Müfettişlerin, Silvan'a gelişinden 2 gün önce, (20 Temmuz'da), Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Ünal Karaosmanoğlu'nun, saat 21.00 sularında, Silvan Taktik Jandarma Komando Alayı'na gelerek, ifade verecek askerlere, helikopterlerin gecikmesi konusunda bir şey söylememeleri telkininde bulunduğu da raporda belirtiliyor. (27 Temmuz 2011-Sabah)
Mazlum-Der ve İnsan Hakları Derneği'nin Silvan'da araştırmaları daha da farklı iddiaları ortaya koyuyor. Köylülerle yapılan konuşmada, yangının helikopterlerden atılan bombalardan kaynaklandığı ileri sürülüyor ki, bunu Genelkurmay kesin bir dille yalanladı.
Maalesef yaşanan tecrübeler, yalanlamalara da yüzde yüz inanmamızı engelliyor. 2000 yılında gerçekleşen Hayata Dönüş Operasyonu'nu hatırlayın. Mahkûmların nasıl yandıkları anlaşılamamıştı. Cezaevinde çıkan yangından korunmaları için onlara verilen battaniyelerin, suyla değil, benzinle ıslatıldığı ancak bugün anlaşıldı.
Terörle mücadelede profesyonel kuvvete geçişin, bilgi akışını şeffaflaştırma konusunda da bir katkısı olacaktır. Belki de, bundan böyle, kol kırılıp, yen içinde kalmayacak.

Profesyonelleşiyoruz
Başbakan Erdoğan, Azerbaycan'dan dönüş yolunda, gazetecilere, profesyonel bir kuvvetin oluşturulacağı bilgisini verdi. Böylece, deneyimsiz gençlerin peş peşe gelen cenazeleriyle ülkemiz büyük acılar yaşamayacak.
Geçmişte hem Jitem hem de Özel Harekât polisleri, biraz fazla başlarına buyruk kalmıştı. Ama o günkü hatalara bakarak, mutlaka bugün de aynı şeyler olacaktır diyemeyiz. Dikkatli bir denetim sayesinde, mazide yaşananların tekerrür etmeyeceği umudunu taşıyorum.
Türkiye, 1990'lı yıllardan çok farklı bir durumda. Ne siyasi iktidar Özel Harekâtçı polislerin geçmişteki gibi davranmasına izin verir, ne de sivil toplum örgütleri olumsuz gelişmelere göz yumar.

sabah

Bu yazı 1,617 defa okundu.