Stratejik/kıtasal güçlerin denizleri birbirine doğru iteklemesi, 'arada/derede' kalan ülkelerin üzerinde yüklü stresler yaratıyor…
Terörle mücadelede Amerikalılar’ın yanında duran kimi ülkeler, özel güvenlik kaygıları nedeniyle, yaslanacak yeni ağabeyler arayabilir... (ABD’nin Usame bin Ladin’i tasfiye etmesi, AF-PAK coğrafyasında köktenci kaidelere oturmuş örgütlenmelerle mücadelesini nasıl etkiler?.. Washington'un 'tasarruf tedbirleri'nin başına daha büyük belalar açması muhtemel.)
Pakistan da bu ülkelerden biri.. Ve görünen o ki yeni bir hami bulmak konusunda zorluk çekmemiş görünüyor…
İslamabad’ın ABD’nin boşluğunu ikame etmesi gerekiyor ve bu kalıba oturacak tek aday var ortada.. Çin’in bu fırsatı terslemesini beklemek safdillik olur ama.. Hindistan’ın körleşmesini beklemek de öyle…
Pek kısa süre önce Pakistan Savunma Bakanı, Gwadar Limanı'nın Çin işletmesine verebileceğini açıkladı… 'Ne olmuş' diyebilirsiniz ama demeyin.. O liman bambaşka bir liman.
O kadar başka ki, bu açıklama daha yapılmadan Pakistan’ın bir diğer deniz üssüne "özel bir saldırı" yapıldı1… Saldırıyı Taliban’ın gerçekleştirdiği söyleniyor ama 'uzaylılar yaptı' dense daha inandırıcı olurdu.
Saldırı, Gwadar Limanı’nın doğuracağı rahatsızlığın 'öncülü' ise hayli baş ağrıtacak bir süreç ile karşı karşıyayız…
Yetmezmiş gibi Pakistan, Çin’le-daha önce anlaşılan-savaş uçağı teslimatının hızlandırılması "müjdesini" de verdi bu vesile ile.. Müjdeye en sevinen de Hindistan oldu!. Hindistan Savunma Bakanlığı, bunun açık ve anlaşılır yanıtının silah alımlarını artırılması olacağını ilan etti.
Limanın açıldığı Umman Denizi, Hint Okyanusu, aşağı kadar, hani o korsanların cirit attığı alan, Çin ile Hindistan arasında zaten rekabet konusu… (Buradaki petrol rotalarını kimse kimseye kaptır(a)maz. Yani bu coğrafya daha çok konuşulacak.)
Yeni gelişme doğal olarak ABD’yi de huzursuz edecek.. Çin hamlesi, Pakistan konjonktüründen beslenen bir fırsatın üzerine atılmak türünden tesadüfi okunmamalı…
Çin’in 'İnci Dizisi'(2) isimli bir planı olduğu, bahsedilen bölgedeki limanları kendi stratejik bakışı doğrultusunde ele geçirmeye çalıştığı, Gwadar’ın da aslında bu serinin son taşı olduğu iddia ediliyor.
Pakistan’ın bu izni Çin’e vermiş olması da tesadüfi değil elbette.. Planlanmış siyasi bir adım; Limanın işletmesi Singapur’a aitti. Anlaşma bilerek bozuldu, Çin’e bağlandı. Bu yüzden Çin’in buraya askeri üs yapacağını da, en azından Pakistan’ın bunu istediğini de rahatlıkla ve önceden yazabiliriz. Liman ve üssü yeni ulaşım ve "enerji" yolları takip edecektir.
Peki bundan sonra ne olur?. Yukarıda anımsattığım liman baskını türünden vakalar artabilir ama.. Bence, bölgenin istikrarsızlaşma ihtimalinden de kuvvetlice bahsetmeliyiz.. Yani iç kargaşadan.. Belucistan bu münbit toprağa sahip ve tam da “ekim” mevsimi!
Liman öyküsünden başlayarak vardığımız nokta büyük haritanın parsellerinden biridir.. ABD, Hindistan ve 'uzantıları' buna karşılık verecektir.
(1) 22 Mayıs’ta Karaçi Donanma Üssü’ne bir saldırı gerçekleşti. Daha önce Kasım 2008’de de hayli ilginç bir saldırı Mombai’de gerçekleşmişti. Her iki saldırı da ‘özel’dir. Bununla ilgili olarak İbrahim Karagül 26 Mayıs’ta ‘Üç şehir, üç terör saldırısı, üç şüphe!’ başlıklı hoş bir yazı kaleme aldı. Benim ‘özel’ deme sebebimi açıklamaktadır. Öte yandan, kimi ‘bağlantılarını’ paylaşmadığımı eklemeliyim.
(2) ‘String of Pearls’ gezegendeki tüm tarafları yerinde kaldıracak kadar önemli bir dizi içeriyor. Bir ucu Honk Kong’a bir ucu Sudan Limanı’na gidiyor. Mandab, Malacca, Hürmüz, Lombok limanları ile Pakistan, Sri Lanka, Bangladeş, Maldivler, Somali hattını kapsıyor. Harita üzerinde takip ederseniz, Çin’in nasıl bir kelepçe yarattığını görebilirsiniz. ‘İnci Dizisi’ kavramı da ABD Savunma Bakanlığı’na ait: ‘Energy Futures in Asia’ başlıklı bir raporda, Çin’in oluşturmaya çalıştığı stratejik deniz hatları anlatılırken kullanılıyor; “The ‘String of Pearls’ describes the manifestation of China’s rising geopolitical influence through efforts to increase access to ports and airfields, develop special diplomatic relationships, and modernize military forces that extend from the South China Sea through the Strait of Malacca, across the Indian Ocean, and on to the Persian Gulf.”
http://twitter.com/NedretErsanel
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle