Dünya, oynamayı bilenler için yalnızca bir satranç tahtası. Müsabaka kızışmaya başladığında yalnız oynayanlar için değil, izleyiciler açısından da seyir zevki doruklara çıkıyor; tabi anlayana. Yalnızca kendi hamlelerinizi değil, karşı tarafınkileri de takip etme alışkanlığı yaratır ve empati duygusunu güçlendirir. Gelin bu aralar, büyük satranç tahtasının Rusya-ABD cephesinde ne stratejiler gelişiyor bir bakalım;
1. Hamle: Obama'nın sembolik davranışlarla Müslüman dünyasına açılımı önemli bir adım. Yeni bir paradigma kurgulanıyor ve İslam dünyası Batı'nın ortak düşmanı modelinden çıkarılıyor. Bu açılımın içerisinde Türkiye ve Mısır ziyaretleri önemli rol oynuyor.
2. Hamle: Obama ile Medvedev'in G-20 zirvesi sırasında Londra'da bir araya gelmeleri ve 'bizi birleştiren pozisyonlar, ayıranlardan daha fazla' açıklamasını yapmaları bir başka önemli açılım. Bu görüşmede her iki liderin de hem füze kalkanı uzlaşması hem START anlaşmasının yenilenmesi hem de İran konularında benzer düşüncelere sahip olduklarının vurgulanması, değişen bir tavrın göstergesi.
3. Hamle: Obama, İsrail-Filistin anlaşmazlığına yönelik iki devletli bir çözüm planını ve Yahudi yerleşim alanlarının daha fazla genişletilmemesini destekleyerek, Ortadoğu'da yeni denge arayışında olduğunu gösterirken, Netanyahu hükümetinden protestolar yükselmekte. Dünya liderleri İsrail-Filistin konusunun tüm İslam dünyasındaki psikolojik etkisinin farkında ve İsrail önümüzdeki dönemde barış yolunda baskı altına alınacak gibi duruyor. Filistin'de ise gruplar arası çatışmanın masaya otururken dezavantaj yaratmanın dışında bir fonksiyonu bulunmuyor. Elbette İsrail'in masaya en avantajlı biçimde oturması için gereken şartlar sağlanacak ve Filistinliler de buna her zaman olduğu gibi ellerinden gelen katkıyı yapacaklardır(!).
4. Hamle: Obama'nın ardından Medvedev'in de Kahire'yi ziyaret etmesi son derece önemli. Rusya ABD'nin ayak izleri üzerinden yürüyor. Medvedev'in 'Rusya İslam dünyasının bir parçasıdır' söyleminin, Obama'nın 'İslam, ABD'nin bir parçasıdır. ABD ile İslam dünyasının yarış içinde olmasına gerek yok' ifadesinden bir farkı yoktur. Meğer herkes İslam dünyasının bir parçasıymış da bizler fark etmemişiz!
5. Hamle: Medvedev'in Kahire'de Arap Ligi üyeleri ile yaptığı toplantı ardından 'Yeni İsrail hükümeti dahil, tarafların 2009 sonunda Moskova'daki zirveye katılacaklarını' açıklaması son derece önemli. Rusya, İsrail-Filistin konusunda ilk defa net bir inisiyatif almaya çalışıyor. Üstelik sorunun Doğu Kudüs'ün başkent olacağı bir Filistin devletinin kurulması ile çözülebileceğini de ifade ederek ABD'den rol çalıyor.
Bu satrancın sonunu şimdiden kestirmek gerçekten zor. Üçüncü tarafların da oyuna girmeleri mümkün görünüyor. Ancak şimdilik bazı sonuçlar çıkartabiliriz.
1- Eğer ortada mücadele edilmekte olan üçüncü taraf varsa, rakip güçler arasında bir ittifak oluşturulması mümkündür. ABD ile Rusya birbiri ile çatışan değil, tamamlayan politikalar uygulamaya başlamışlardır. Girişimler sürdürülmekte olan yeni politikalara alternatif oluşturmaktan ziyade, pekiştirmek eğilimindedir.
2- İki ülkenin de üçüncü taraf olarak kiminle çatıştığından çok, ne kurmaya çalıştıklarına bakmak doğrudur. Soğuk savaş döneminin iki kutuplu yapısına dönüş her ikisi için de elverişlidir. Bu bakımdan Avrupa ve Uzakdoğu güçlerinin bertaraf edilmesi gereklidir. Her ikisinin de yumuşak karnı ekonomidir ve yaraları derindir.
3- Kriz sonrası düzen, tıpkı bir dünya savaşı sonrası düzen gibi yeniden tanzimi gerektirmektedir. Son savaş, bir sonraki savaşa kadar bitmiştir.
akşam
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle