0 0 0000

Her parti Jön Türkler'in bir koludur

            "ben kendim de beyazıt'ı arıyorum."

                                               beyazıt

1.amerika'nın başkenti olan vaşington'da bir baraka. amerikan üniversitesi. şerif mardin'in odası. şerif mardin, anlatıyor. olabilir. 

2.şerif mardin, jön türklerin siyasi fikirleri'nde, belirtiyor, ellili yılların başında stanford'ta şu soru ile ilgili: "fikir ürünlerinin siyasal yapının şekillenmesindeki rolü nedir." soru bir başka tür ile şöyle sorulur: "günümüzde batı sosyal ve siyasal düşüncesinin batı dışında gelişen ülkelerin siyasi akımlarında yansıması nasıl değerlendirilebilir."

3.şerif mardin: "kişisel uğraşılar jön türkler arasında öylesine yoğundu ki, sanki birbirlerini tökezletme stratejisi siyasi fikirlerinin gerçek içeriğini oluşturuyor, teorik program ise bu amacın kamuflajı, paravanası ve maskesi olarak ortaya çıkıyordu."

4.şerif mardin'e göre jön türkler düşünmediler, düşünmüyorlardı. jön türklerin amacı, devleti kurtarmaktır.

6.türk siyasal hayatında felsefesiz adamlar rağbet görür, görüyor. şerif mardin'e göre bir 'işe yarayan adam' aranıyor. bu, pratik hal çareleri öneren kişidir.
 
7.şerif mardin'e göre, 19.yüzyıl türk düşünce hayatından bahsetmek mümkün değildir.

8.genel kurmay reisi, bir önceki, büyükanıt, devlet'in hasta olduğunu ilan etti.

9.şerif mardin: "jön türkler'den tıbbiye çıkışlı olanlarının düşünce kalıbını anlamak, bir bakıma kolay. doktor olarak yetiştikleri için bunlar, 'hayat' adını verdiğimiz süreci kimyasal, fiziksel, biyolojik değişmelere, 'maddi' etmenlere bağlıyorlardı. fakat bunun yanında insanın aklına daha soyut bir başka açıklama geliyor. jön türkler'in yetiştikleri kültür çevresi osmanlı imparatorluğu'ydu. böyle bir çerçeve içinde devlet adamı-devlet ilişkilerinin doktor-hasta ilişkilerine büründüğü düşünülebilir. devlet 'hasta'ysa, devlet adamı hastayı iyileştirecektir. jön türkler, bu açıdan, 'içtimai tabip' rölüne kolayca oturabiliyorlardı. ancak, devlet adamı-devlet ilişkisini böyle bir çereve içinde görmenin beraberinde getirdiği çok önemli bir sonuç vardır. bu çerçeve, tarihi gelişim sürecine yer vermemektedir. devlet bazen hastalanır, ama o hastalığının tarihi bir boyutu yoktur. hastalıklar farklı olabilir, fakat bir zaman-tarih çizgisi boyunda şekillenmez. bu yaklaşımda tarih katlarının açığa çıkması (the unfolding of history) şeklinde bir görüş açısı eksiktir. demek oluyor ki 'içtimai tabip' rolü aslında statik, 'katlı' sosyal evrim görüşüne yer vermeyen bir yaklaşımdır. jön türkler'in bütün batı kültürlerine rağmen, tarih bilinçlerindeki yüzeysellik, devleti bir bünyeye benzeten imgenin ağır basmış olmasına bağlanabilir. böylece, jön türklerin 'felsefesizlik'lerine bir de 'tarihsizlik' eklendiği söylenebilir. bu iki eksikliğin birbirini pekiştirdiği açık: tarihin 'kendini açığa çıkarması' fikrini bilmeyen daha da 'felsefesiz' olacaktır: felsefesiz olanın da büsbütün güdük bir tarih görüşü olacaktır."

10.sağ ve sol, türk siyasal hayatında bir ayırım değil. modern türk siyasal hayatı 1908 imgesi ile başladı. dp ve ardılları ile chp ve ardılları aynı yerden, jön türklerden geliyor. bu kadar ortaklık başka nasıl açıklanır? 

11.o halde, chp'nin 'devlet partisi', dp'nin 'millet partisi' olduğu doğru değil. chp ve dp, aynı parti'nin iki kolu. parti, jön türkler.

12.jön türkler, yaşıyor. o halde chp ve dp'nin iki kol olarak var olma nedeni açık: 'doktor arayışı'. bir düşünce, bir doktrin yok. görülen, kişisel uğraşlar oluyor. oldu.

Bu yazı 2,321 defa okundu.