En Sıcak Konular

Fikret Bila


Fikret Bila
0 0 0000

ABD’nin çekilmesi Türkiye’yi nasıl etkiler?



ABD Başkanlığı’na seçilen Barack Obama görevi devralmadan Bush yönetimi, Irak hükümetiyle bir anlaşmaya vardı. ABD askerlerinin Irak’tan çekilmesini öngören takvimi Irak hükümeti kabul etti. Ancak, bu anlaşmanın geçerli olabilmesi için Irak Parlamentosu tarafından da kabul edilmesi gerekiyor.
ABD ile Irak hükümeti arasında varılan mutabakata göre, ABD askeri, 2011 yılına kadar kademeli biçimde Irak’tan tamamen çekilecek. Obama da seçim kampanyasında, ABD askerlerini cephedeki komutanlara danışarak Irak’tan çekeceğini ve ağırlığı Afganistan’a vereceğini açıklamıştı.

İki sorun
ABD’nin Irak’tan çekilmesi kuşku yok ki, Türkiye’yi yakından ilgilendiren bir konu. Türkiye açısından yakın gelecekte iki sorun ortaya çıkacak:
1- ABD ile Irak hükümetinin vardığı anlaşmaya göre, Irak hava sahasının 1.1.2009 tarihinden itibaren Bağdat’ın kontrolüne geçecek olması.
2- ABD askerlerinin Irak’tan nasıl tahliye edilecekleri.
Birinci konu, Türkiye’nin sınır ötesi hava ve kara harekâtları ve istihbarat paylaşımı açısından önemli. Türkiye, ABD ile vardığı mutabakata dayanarak PKK’ya karşı Kuzey Irak’a sınır ötesi hava harekâtı yapıyor. Keza Şubat 2008’de kara harekâtı da yaptı. Hava sahasının kontrolü Irak yönetimine geçtikten sonra Türkiye bu operasyonları nasıl yapacak? ABD ile yaptığı gibi Bağdat yönetimiyle yeni bir mutabakat yapabilecek mi? Bağdat yönetiminde ABD’nin desteğiyle ağırlığı olan Bölgesel Kürt Yönetimi bu konuda bir engel çıkarır mı?
Ankara, kısa vadede bu sorulara yanıt arayacaktır. ABD ile Irak yönetiminin vardığı anlaşmanın Türkiye’yi etkileyeceği ilk konu bu olacaktır.
İkinci konu, ABD askerlerinin Irak’tan tahliyesinin Türkiye üzerinden yapılıp yapılmayacağıdır. Irak savaşı sırasında ABD’nin talebi üzerine İncirlik Üssü, yaralıların tahliyesi için kullanılmıştı. ABD, bu kez askerlerin ABD’ye dönüşlerinde yine İncirlik Üssü’nün kullanılmasını talep edebilir. Türkiye’nin önüne gelebilecek ikinci konu da bu olur. Ankara, ABD’nin bu talebini büyük olasılıkla olumlu karşılayacaktır.

Asıl sorun
Türkiye açısından asıl sorun, ABD’nin Irak’tan çekilmesiyle ortaya çıkacak yeni koşulların neler olacağıdır.
Türkiye, Irak Savaşı’nın başından beri kırmızı çizgilerini şöyle belirledi:
1- Kuzey Irak’ta bağımsız Kürt devleti kurulması,
2- Kerkük’ün statüsü,
3- Türkmenlerin can güvenliği,
4- PKK’nın faaliyetleri.
Bu açılardan bakıldığında ABD’nin çekilmesi, Türkiye açısından yeni sorunlar doğurabileceği gibi, yeni olanaklar da doğurabilir.
Bu, büyük ölçüde ABD’nin hangi koşullarda çekileceği ve çekilme planında Türkiye ile nasıl bir ilişki geliştireceğine bağlıdır.
ABD’nin çekilmesinden sonra Kuzey Irak’ın güvenliği konusunda Türkiye’den yardım istenmesi olasılık dışı değildir. Kürt yönetiminin tutumu da bu konuda önemli olacaktır.
Güvenlik konusunda Türkiye’nin doğrudan işlev üstlenmesi yerine, Birinci Körfez Savaşı’ndan Irak Savaşı’na kadar geçen sürede olduğu gibi İncirlik Üssü merkezli “Çekiç Güç” benzeri bir mekanizma da gündeme gelebilir.
Tabii, Türkiye açısından çok önem taşıyan bir konu da PKK’ya karşı Bölgesel Kürt Yönetimi ve ABD’nin alacağı tutumdur.
Türkiye’nin, ABD’nin çekilmesinden doğacak boşluk nedeniyle ortaya çıkacak sorunların çözümüne katkıda bulunması, Bölgesel Kürt Yönetimi ile ekonomik ve ticari ilişkilerini geliştirmesi, bunun karşılığında da PKK’nın etkisiz hale getirilmesi yeni bir formül olarak gündeme gelebilir.
ABD’nin gerekli önlemler alınmadan çekilmesi, Irak’ı daha büyük bir kaosa ve en kötüsü bir iç kargaşaya sürükleyebilir.
ABD’nin çekilmeyi bu riskleri ortadan kaldıracak biçimde gerçekleştirmesi konusunda sorumlu olacağı unutulmamalıdır.

milliyet



Bu yazı 1,263 defa okundu.






Yorumlar

 + Yorum Ekle 
    kapat

    Değerli okuyucumuz,
    Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
    Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
    · Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
    · Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
    · Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
    · Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
    · Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
    · Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
    · Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
    Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.





    Diğer köşe yazıları

     Tüm Yazılar 
    • 30 Eylül 2012 Ankara’nın müzakere planı nedir?
    • 26 Eylül 2012 Özkök: Bektaşi fıkrasına döndü
    • 19 Eylül 2012 PKK, BDP’yi boşa çıkardı
    • 9 Eylül 2012 PKK’nın yerleştirmeye çalıştığı dil
    • 7 Eylül 2012 Bomba sayımı vardı
    • 5 Eylül 2012 PKK’nın ‘ele geçirme’ ısrarı
    • 29 Ağustos 2012 Çiçek’in mutabakat çağrısının muhatabı
    • 28 Ağustos 2012 Çiçek’ten ulusal mutabakat çağrısı
    • 26 Ağustos 2012 Kuzey Irak-Kuzey Suriye çelişkisi
    • 25 Ağustos 2012 ''Çözüm'' denilince ne anlaşılıyor?
    • 23 Ağustos 2012 Sadece cenazede değil
    • 19 Ağustos 2012 PKK’nın ''kontrol bende'' mesajı
    • 15 Ağustos 2012 PKK ile ilgili yanılgılar
    • 8 Ağustos 2012 Şemdinli’de neler oluyor?
    • 6 Ağustos 2012 PKK saldırılarının şifreleri
    • 5 Ağustos 2012 Büyük tasfiye
    • 29 Temmuz 2012 Kuzey Irak’ta ağzı sütten yanan Türkiye
    • 27 Temmuz 2012 Ankara’nın Barzani tercihi
    • 26 Temmuz 2012 PKK ve Kürt sorunu boyut değiştiriyor
    • 22 Temmuz 2012 Esad’ın tutunması artık çok zor

    En Çok Okunan Haberler


    Haber Sistemi altyapısı ile çalışmaktadır.
    6,712 µs