0 0 0000

Güneş operasyonunun havası neden farklıydı?

Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK), 1992’den bu yana yaptığı sınır ötesi operasyonlara bakıldığında, Güneş harekâtı, kullanılan güç, kapsadığı alan ve süre bakımından büyükler arasında yer almaz. Fiziki çap itibarıyla büyükler arasında yer almasa da psikolojik açıdan birçok sınır ötesi harekâttan önde gelir.
Bu harekâtın hem olumlu hem de olumsuz anlamda psikolojik büyüklüğünün nedenlerine bakmamız bugünkü havayı anlamamızı kolaylaştıracaktır.

Başlangıçtaki psikoloji

Güneş harekâtının başlangıcında kamuoyunda duyulan sevinç ve yüksek moralin nedenleri şöyle sıralanabilir:
1 Türkiye, Öcalan’ın yakalanması sürecinin başlangıcı sayılabilecek 1997 yılından, Güneş harekâtına kadar geçen yaklaşık 10 yıllık sürede, anlık sıcak takipler dışında, sınır ötesi harekât yapmamıştı. 2003 Mart’ında Irak’ı işgalinden sonra ise ABD engeliyle karşılaştı.
2 ABD askerlerinin 2003 Temmuz’unda Süleymaniye’de Türk askerlerinin başına çuval geçirmesi ulusal gururu incitti. Halk hırslandı ve bilendi.
3 2003 Mart’ından bu yana geçen sancılı süreçte “eli kolu bağlı” Türkiye görüntüsü, kamuoyundaki rahatsızlığı besledi.
4 PKK’nın bu süreçte hem sınır bölgelerinde hem de kent merkezlerindeki eylemleri ve söylemi; Kuzey Irak Kürt yönetiminin sırtını ABD’ye dayayarak geliştirdiği Türkiye aleyhtarı tutum ve tehditleri, askeri harekât beklentisini artırdı.
5 TSK’nın aralık ayında başlattığı sınır ötesi hava harekâtı kamuoyunu tatmin etmedi. ABD’nin sadece hava harekâtına izin verdiği, TSK’nın yine kara harekâtı yapamayacağı algısına yol açtı.
6 Dağlıca baskını, bu baskında verilen şehit sayısı ve 12 askerin PKK’lılar tarafından götürülmesi, propaganda malzemesi olarak kullanılması ve siyasi bir şovla serbest bırakılmaları, sınır ötesi kara harekâtıyla yanıt verilmesi beklentisini daha da artırdı.
7 Bu psikoloji içinde sınır ötesi kara harekâtı başlayınca, harekâta yüklenen önem ve beklenti, planlanan hedeflerin çok üzerine çıktı.
8 Harekâtın çok zor coğrafya ve çok ağır kış koşullarında başarıyla yürütülmesi, abartılı tahmin ve yorumlara neden oldu. Bu durum kamuoyunda sanal hedefler doğmasına yol açtı.

Bitişteki psikoloji

1 Başlangıçtaki bu psikoloji, harekâtın bitiminde ortaya çıkan olumsuz psikolojiyi de belirleyen en önemli etken oldu.
2 Harekât başlangıçtaki planlamaya uygun biçimde yürütülüp tamamlanmış olmasına karşın, bitirilişindeki “zamanlama” kamuoyunda burukluk, üzüntü yarattı.
3 Çekilmenin gizlenmesi amacıyla da olsa siyasi ve askeri yetkililerin çok daha uzun süreceği izlenimi vermelerine rağmen, ani çekiliş görüntüsü kamuoyunu sarstı.
4 Çekilmenin, ABD Savunma Bakanı Robert Gates’in Ankara ziyareti ve Başkan George W. Bush’un konuşmasından hemen sonra gerçekleşmesi, “Türk askeri, ABD baskısıyla çekilmek zorunda kaldı” algısına yol açtı.
Güneş harekâtının başlangıcı da, sonu da bu tür operasyonlarda kamuoyu algısının ve bu algıyı büyük ölçüde belirleyen iletişim yönetiminin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösterdi.

milliyet

Bu yazı 1,328 defa okundu.