IRAK Başbakanı Nuri el Maliki'nin Ankara ziyaretinin sonuçları konusunda karamsar olmak kolay. Bunun için birçok sebep saymak mümkün.
Görüşmelerden doğru dürüst bir anlaşma dahi çıkmadı. Taslağı hazırlanan Terörle Mücadele İşbirliği Anlaşması yerine, ancak bir Mutabakat Muhtırası imzalanabildi. Esas anlaşmanın gerçekleşmesi için iki aylık bir süre saptandı.
Maliki'nin hükümeti dağılma tehlikesiyle karşı karşıya. İstifalar birbirini izliyor. Başbakan şimdi kabinesindeki Kürtlere daha çok bel bağlamak zorunda.
Tasarlanan anlaşma imzalansa bile, bunun yaşama geçirilmesi olasılığı da zayıf. Çünkü Kuzey Irak'ta merkezi Irak hükümetinden çok, bölgesel Kürt yönetimi hâkim durumda.
Sonuç olarak "bugün var, yarın olmayabilir" durumundaki Maliki'nin, Türkiye'nin PKK konusundaki beklentilerini yerine getirme şansı da yok denecek kadar cılız...
Kim uygulayacak?
Evet, bu tespitlerin hepsi doğru. Maliki'nin siyasal geleceğiyle ilgili tahminlerin de doğru çıkması oldukça olası...
Bu şartlar altında gerçekleşen Maliki'nin ziyaretinden zaten fazla somut bir şey beklenemezdi. Mutabakat Muhtırası "hiç yoktan iyi" sayılabilir, o kadar...
"İyi" olan ne?
Irak hükümetinin PKK'yı bir "terörist örgüt" olarak tescil etmesi, onunla mücadele konusunda kararlılık ifade etmesi...
Merkezi hükümetin PKK'nın "tecrit edilmesi, pasifize edilmesi ve varlığına son verilmesi için" gereken pratik tedbirleri almayı taahhüt etmesi...
İmzalanan Mutabakat Muhtırası'nın gerektiğinde atıfta bulunulabilecek bir "hukuki zemin" oluşturması...
Esas anlaşma için çalışmaların bir takvime bağlanması...
Peki bütün bunların "kıymeti harbiyesi" nedir?
Merkezi hükümetin zayıflığı, hatta sakatlığı göz önünde bulundurulsa, girişilen taahhüdün yaşama geçirilmesinin zorluğu kolayca anlaşılabilir. Kuzey Irak'ta, Bağdat'taki merkezi otoritenin (veya gerçekten ülkede otoritesi kalmayan Maliki hükümetinin) PKK'ya savaş açma gibi bir misyonu üstlenemeyeceği açık. Pratikte bölgede Kürt yönetimi ve ona bağlı güçler hâkim durumda. Şimdiye kadar Mesud Barzani'nin PKK'ya karşı mücadelede kesinlikle bir rol almak istemediği de biliniyor.
Son adres
Maliki'nin Ankara'da imzaladığı belge ve ileride ortaya çıkması beklenen esas anlaşma, Kuzey Irak'taki yönetimi bağlayacak mı? Yani Barzani yönetimi merkezi hükümet ile bu alanda işbirliği yapacak ve kendisini de bu anlaşmanın bir parçası sayacak mı?
Maliki ile Ankara'ya gelen Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, Kürt kökenlidir ve Kuzey'deki yerel yönetimle sıkı temas halindedir. Onun Mutabakat Muhtırası'nı onaylaması ve başlatılan yeni müzakere sürecinin içinde olması önemli. Aslında bu yeni sürece ve kurulacak mekanizmaya Kuzey Irak'taki yönetimin bir şekilde dahil edilmesi yararlı olacaktır. Aksi halde, bütün bu belgeler ve sözler havada kalabilir...
Bu şartlarda "Maliki ile oturup konuşmanın ve birtakım belgeler imzalamanın bir yararı var mı?" sorusu akla gelebilir. Askeri müdahale opsiyonu dışında, çözüm için başvurulacak adreslerden biri de muhakkak ki Bağdat'tır. Müzakerelere katılan bir kaynağın deyişiyle "Türkiye diplomatik tüm yolları deniyor ve zorluyor. Eğer bunlardan sonuç çıkmazsa, kimse Türkiye'yi girişeceği bir eylemden ötürü suçlayamayacaktır"...
Değerli okuyucumuz,
Yazdığınız yorumlar editör denetiminden sonra onaylanır ve sitede yayınlanır.
Yorum yazarken aşağıda maddeler halinde belirtilmiş hususları okumuş, anlamış, kabul etmiş sayılırsınız.
· Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında açıkça suç olarak belirtilmiş konular için suçu ya da suçluyu övücü ifadeler kullanılamayağını,
· Kişi ya da kurumlar için eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi ya da kurumlara karşı tehdit, saldırı ya da tahkir içerikli ifadeler kullanılamayacağını,
· Kişi veya kurumların telif haklarına konu olan fikir ve/veya sanat eserlerine ait hiçbir içerik yayınlanamayacağını,
· Kişi veya kurumların ticari sırlarının ifşaı edilemeyeceğini,
· Genel ahlaka aykırı söz, ifade ya da yakıştırmaların yapılamayacağını,
· Yasal bir takip durumda, yorum tarih ve saati ile yorumu yazdığım cihaza ait IP numarasının adli makamlara iletileceğini,
· Yorumumdan kaynaklanan her türlü hukuki sorumluluğun tarafıma ait olduğunu,
Bu formu gönderdiğimde kabul ediyorum.
Yorumlar
+ Yorum Ekle