Raiting ölçümlerinde 'işletme körlüğü'mü var?

27 Kasım 2008 13:37 tsi
Rekabet Kurulu Başkanlık Danışmanı Prof. Aslan 16 yıldır ölçüm yapan AGB’nin ‘işletme körlüğü’ riskiyle karşılaşabileceğini söyledi. Yılmaz ‘Şirket bu süre zarfında sistemden yararlananlarla yüzgöz olabilir’ dedi.

RATING skandalının hedefindeki AGB’nin 1992 yılında TİAK’ın açtığı ihaleyi kazandıktan sonra, bir daha hiç bir ihaleye çıkılmadan 16 yıl boyunca rating ölçümü yaptığı ortaya çıktı. Ölçüm yapmaya başladığından bu yana sunduğu ratinglerin güvenirliği tartışılan ve rekabet kurumuna şikayet edilen AGB’nin ölçümlerinden memnun kalan TİAK’ın, bir daha ihale açma gereği duymadan rating ölçümünü üç kez daha AGB’ye verdiği öğrenildi. 16 yıllık tekelin iki büyük sakınca doğurduğunu belirten Rekabet Hukuku uzmanı ve Rekabet Kurulu Başkanlık danışmanlarından Prof. Dr. Yılmaz Aslan, ‘Birincisi ölçüm yapan şirket sistemden yararlanan bazı kuruluşlarla yüz göz olabilir. Gizliliği koruyamıyorsa, zaafiyet varsa geçmişte ve bugün yaşanan tartışmalar yaşanır. TİAK bunu inceleyip doğruluk payı varsa sözleşmeyi iptal eder. Yeni ihale açılır ve başka şirket yapar. İkinci sakınca ise ‘işletme körlüğü’ diye adlandırdığımız durumdur. ‘İşletme Körlüğü’ bir kişi ya da kuruluş sürekli aynı şeyi yapa yapa bir süre sonra hata yapmaya başlar. Bir yerde sorun varsa taze bir kan her zaman işe yarar’ dedi.

ADRESE TESLİM İHALE

TİAK’IN 1992 yılında açtığı ihaleyi kazanan AGB Türkiye’deki rating ölçümlerini 15 yıldır tekelinde tutuyor. TİAK’ın 1992 yılında açtığı ihaleye AGB’nin yanı sıra GFK, TNS ve Nielsen adlı 3 yabancı şirket daha katılmıştı. Ancak TİAK tarafından AGB’nin sözleşmesi her dönem uzatılarak bir daha ihale açılmayınca bu şirketler de ölçüm yapmak için şans bulamadı. TİAK, AGB’den memnun kalınca ilk etapta 1993 ve 1996 yıllarını kapsayan sözleşmeyi 1999 yılı sonuna kadar uzatarak ikinci bir sözleşme yaptı. Ardından 2000-2004 ve son olarak 2005-2010 yıllarını kapsayan sözleşme yapıldı. Sözleşmenin sonuna konulan ‘Sözleşme bitiminde 3 yıl uzatma opsiyonu vardır’ maddesi eklendi. Bu da daha uzun yıllar TİAK’ın ölçüm işini AGB’nin tekelinde tutmaya niyetli olduğunu gösterdi.

Avrupa devleri ihale dışı kaldı

TİAK’IN 15 yıldır AGB’ye ölçüm yaptırırken Avrupa’nın gelişmiş ülkeleri alternatif şirketlerle çalışıyor. TİAK’ın bu şirketleri bugüne kadar hiç alternatif olarak değerlendirmemesi tartışmaya neden oluyor. İşte AGB dışında Avrupa’da ölçüm yapan şirketler: İngiltere’de ölçümleri BARB, Fransa’da Medya Metrie, İspanya’da ise TNS Almanya’da GFK adlı şirketler yapıyor. GFK’nın Türkiye’de de bir araştırma şirketi bulunuyor. Türkiye’de 1992’de yapılan ilk ihaleye AGB’nin dışında iki firmanın daha girdiği ancak daha sonraki yıllarda ihale yapılmadan rating ölçümünün direkt AGB’ye verilmesi nedeniyle bu firmaların devre dışı kaldığı öğrenildi.

Star

Bu haber 273 defa okundu.