Türk eliti Obama'yı neden sevmiyor?

3 Kasım 2008 17:45 tsi
Devlet elitini rahatsız eden ne?

Devlet eliti Obama’yı neden sevmiyor?
Önder Aytaç & Emre Uslu/Taraf 

Cumhurityetçiler şapkalarından bir tavşan çıkarmazsa Barack Obama yarın yapılacak seçimlerden Başkan olarak çıkacak gibi görünüyor. Kuşkusuz Amerikan Başkanlık seçimleri tüm dünyada bizim ölçeğimizdeki ülkelerin iç ve dış politikalarını yakından etkileyecek bir potansiyele sahip. Bu noktada Barack Obama’nın “umut” için “değişim” sloganıyla iktidara yürümesi de Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor.

Bizdeki devlet eliti nedense Obama’ya bir türlü ısınamadı. Onu istemiyorlar ama ellerinden gelen bir şey olmadığı için de “kim gelse farketmez” diyerek durumu kurtarmaya çalışıyorlar. Bu sadece diplomatik çevreler için geçerli değil. Askerinden köşeyazarına, işadamından siyasetçisine devlet eliti –ki AKP’nin bazı üyeleri ve destekçileri de artık bu sınıfta görülebilir- Obama’yı iktidar görmek istemiyor.

Devlet elitinin Obama’yı istememesinin birkaç nedeni olabilir: Bunlardan ilki, onun kim olduğunun bilinmezliği ile ilgili. Bizde devlet eliti o kadar muhafazakârdır ki, bilmedikleri gölde yüzmeyi bir kenara bırakın, bilmedikleri çorbaya kaşık dahi bırakmak istemezler. Obama hakkında bilinenlerin çok sınırlı olması, devlet elitini ondan uzaklaştırıyor. Ayrıca, devlet elitinin moral değerleri ile uluslararası insani değerler zaman zaman çelişir. Bu dönemde, özellikle Amerika gibi bizim için çok önemli olan bir ülkede, devlet elitinin değerleri ile uluslararası insani değerler çeliştiği zamanlarda kendilerine destek verecek kişileri iktidarda görmek isterler. Örneğin 27 Nisan gibi askerin muhtıra verdiği bir dönemde demokrasi ile taban tabana çelişen, bu duruma destek için hemen ulaşabilecekleri Washington yetkililerini iktidarda görmek isterler. Bunun için de “birebir markaj” yönteminin uygulandığı, insanların “kafakol”a alındığı bir Washington politikası geliştirmiştir devlet eliti.

Barack Obama insani değerlere, demokrasiye vurgu yaparak iktidara geldiği için Washington yönetiminin kritik zamanlarda kendilerini desteklemeyebileceğinin farkındadırlar. Örneğin demokrasiye müdahale edildiğinde, Bush yönetiminin gibi bir hafta bekleyip “laik anayasal düzene saygılıyız” gibi saçma bir tepki vermeyeceğini bilirler. Obama için öncelik, demokrasiye yapılan müdahaledir. Bunu da kabul etmez. Devlet elitini rahatsız eden nokta bu. Zaten Obama da Türkiye’ye ilişkin görüşlerini açıkladığı pozisyon belgesinde “Biz Türkiye’de demokrasi, insan hakları ve düşünce özgürlüğünü destekleyeceğiz. Türkiye’nin AB ye girişi konusunda da Türkiye’yi destekliyoruz,” diyerek pozisyonlarını açıkça ilan etti. Yine Kıbrıs’ta da AKP’nin politikasına benzer bir politika izleyeceklerini ilan etti.

Bütün bunlar Türkiye’de devlet elitini rahatsız ediyor. Çünkü onlar demokrasi olacaksa bile kendi kontrollerinde bir demokrasiden, özel şartlarla AB’ye üye olmaktan, özellikle düşünce özgürlüğü konusunda, başörtüsünden, alevi haklarına birçok konuda tutucu bir politika izlemekten yanalar.

Devlet elitini rahatsız eden ikinci neden de, Amerika’nın değişik yerlerinde “ofisleri” bulunan “soykırım endüstrisi”nin işine gelmediğindendir. Türkiye’de “Amerika soykırımı tanıyacak” şeklinde yaratılan korku nedeniyle Türkiye’nin milyonlarca dolarını hortumlayan bu çevreler “proje” adı altında Dışişleri Bakanlığı’ndan para sızdırırlar. Yaptıkları çok bir şey de yoktur. Bu konu “derin bir konu” olduğundan detaylarına sonra değiniriz. Ama Obama’nın iktidara gelişi iki nedenle bu çevreleri rahatsız ediyor: Birincisi, Obama Ermeni soykırımı konusunda pozisyonunu açıkladı ve bunu soykırım olarak adlandıracağını söyledi. Bunu yapar mı? Bilmiyoruz ama 24 Nisan günü yapacağı konuşmada “Ermeni soykırımı” derse dünyanın yıkılmadığı görülecek. Demezde de hayat devam edecek. Dese de demese de “soykırım endüstrisi”nin etkisi olmayacak. Bu da Amerika’daki “soykırım endüstrisi” taraftarlarını korkutuyor. Nedeni çok basit. “Projeleri” anlamsızlaşacak. İkincisi, eğer Obama da diğer başkanlar gibi soykırım sözcüğünü kullanmazsa bu durumda “obama bile o sözcüğü kullanmadı, zaten Ermenistan ile bir diyalog süreci de yaşanıyor” diye düşünenlerin elini güçlendirecek. Bu da “soykırım endüstrisinin” işine gelmiyor.

Devlet elitini rahatsız eden üçüncü neden, Obama’nın çevresinde yer alacak Türkiye uzmanlarının Türkiye’yi yakından tanımaları ve devlet elitinin “kafakol” ve “birebir markaj” tekniklerine karşı duyarlı olmalarından kaynaklanıyor. Bu çevreler Mark Parris’in deyimiyle “Türkiye’nin stratejik öneminin farkındalar”. Devlet elitinden bu konuda “konferans” dinlemelerine gerek yok. Demokratik değerlere inanan bu çevrelerin dışarıdan gelecek etkileme çabalarına karşı son derece kapalı olmaları da devlet elitini rahatsız ediyor. Şimdiye kadar Amerika’daki bazı think-thank kuruluşları üzerinden götürdükleri Washington ilişkilerinde inisiyatifin diğer tarafa geçmesinden son derece rahatsızlar. Ama devlet elitinin en belirgin özelliklerinden biri olan “bükemediğin eli öpeceksin” prensibi gereği, şimdilerde Obama çevresinin etrafında pervane olmaya başlamışlar bile...

Bu haber 887 defa okundu.