Krizden kurtuluş nasıl mümkün olur?

21 Ekim 2008 08:37 tsi
Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz, “Bu kriz bize, kanunlardan bağımsız çalışan piyasaların tehlikelerle dolu olduğunu göstermiştir” dedi. Stiglitz, krizden kurtuluş yollarını anlattı.

Nobel Ödüllü ekonomist, Dünya Bankası’nın en önemli ekonomistlerinden ve Bill Clinton döneminin Tartışmacı İktisatçılar Kurulu Başkanı Joseph Stiglitz, Time Dergisi’nde yazdığı yazısında mevcut krizden kurtuluşu sağlayabilecek bazı adımlara değindi.

Stiglitz, kapitalizmin insanın icad ettiği en üstün sistemlerden birisi olduğunu ancak şimdiye kadar kimsenin bu sistemin istikrar yaratacağını söylemediğine işaret ederek, özellikle serbest Pazar ekonomisinin son 30 yıl boyunca yüzden fazla krizle karşılaştığının altını çizdi.

Yazar sözlerini “Bu nedenle ben ve benim gibi başka ekonomistler de çalışma yeteneğine sahip Pazar ekonomisinde kontrol ve devlet düzenlemesinin iki temel unsur olduğuna inanıyoruz. Bunlar olmaksızın dünyanın her tarafında sürekli kriz üreten bir yapıyla karşılaşılır.” şeklinde sürdürdü.

Stiglitz, şu anki ekonomik krizin öncelikli nedenini kanunlardan uzak olması ve faiz oranlarının düşük olmasına bağladı. Yazar, mevcut sorunların borçların ödenememesi, akışkanlık ve ekonominin küresel yapısından kaynaklandığını söyledi.

Meşhur ekonomist, şu anda düşüşün başlarında olduğumuzu ve bunun, konut fiyatlarının yeniden dengeye oturması için gerekil olan restorasyonun ve sanal bir ekonomi yaratan aşırı finansal davranışlardan (aşırı borca girmekten) kurtulmanın ilk aşaması olduğunu belirtti.
Yazara göre Mevcut finansal krizden çıkmak için atılması gereken adımların başında şunlar geliyor:

1. Bankaların sermaye yapılarının yeniden düzenlenmesi: Bankalar normal hisse senetlerine yeteri kadar sahip değiller ve bu yüzden de mevcut şartlar altında söz konusu hisseleri elde etme konusunda ciddi bir sıkıntıyla karşı karşıya geleceklerdir. Buna karşın hükümet, ilgili bankada kararların alınmasıyla ilgili yapılacak oylamada söz sahibi olmasını mümkün kılacak hisselere sahip olacaktır.

2. Emlak piyasasındaki şişmeden kurtuluş: Yazara göre hükümetin, mortgage faizlerinin ve özel mülkiyetle ilgili vergi indirimlerinin nakit sigorta vergisine dönüştürülmesi ve konut fiyatlarının ipotek fiyatlarından daha düşük olduğu bir zamanda ipoteğin değerini koruma amacıyla iflas kanunlarının reforme edilmesini sağlayan bir yeniden yapılanmaya izin vermek. Böylece vatandaşların konutlarını kaybetmelerinin önüne geçmesini sağlamak. Ayrıca sınırlı gelire sahip alt tabakadan insanlardan mortgage ile ev almış olanları hükümetin düşük faizli finansal imkanlarından yararlandırmak ve hükümetin bu kişilere kredi açmasını sağlamak.

3. Etkin önlemler almak: Wall Street’e yardım etmek ve konutların insanların ellerinden çıkmasının önüne geçmek. Amerikan ekonomisi çöküşte olduğundan büyük önlemlerin alınması gerekiyor. Washington’un kısa vadede ekonomiyi harekete geçirecek alt yapı ve teknoloji alanlarında yatırımlar yapması ve uzun vadede de büyümeyi desteklemesi gerekmektedir.

4. Etkin bir faaliyet gücüne sahip çok yönlü ajansların kurulması: Küresel ekonomik sistem karmaşık bir hale geldiyse bunun mutlaka uluslararası bir takım kuruluşlar tarafından gözetim altında tutulması gerekir.

Stiglitz, bu krizin bize kanunlardan azade bir serbest piyasa ekonomisinin tehlikelerle dolu olduğunu gösterdiğini ifade ederek tek taraflı siyasetin, ekonomik olarak birbirlerine bağımlı bir küresel sistemde işe yaramayacağını kaydetti.

timeturk

Bu haber 507 defa okundu.