Piyon, ‘Şah’ dedi: Yerseniz!

20 Ekim 2008 14:59 tsi
Irak Genelkurmay Başkanı, ‘Türkiye, Barzani ile konuşursa sınırlar bile değişir’ dedi. Allah’tan Ankara, ‘çakma’ generallere itibar etmeyecek kadar akıllı. Bu sempatik hamlenin ardında, Kuzey Irak Kürtleri’nin ve ABD

Bugün (20 Ekim 2008) Hürriyet’in manşetine, Irak Genelkurmay Başkanı’nın açıklaması uygun bulunmuştu.

Uygunluğun sebebi, General Babakir Zibari’nin,"Mesud Barzani, Türkiye’nin ’Evet’ diyeceği her şeye evet diyecektir. Yeter ki, Ankara, artık Kürdistan yerel hükümeti ile konuşsun, Barzani’yi muhatap alsın. Bu tavır değişikliği her şeyi, sınırı bile değiştirir" sözlerini Hürriyet’e zikretmesiydi.

Bu açıklamanın zamanlaması, Türkiye’nin  terör örgütü ile mücadelede Barzani’ye güvenip güvenemeyeceği tartışmaları ile Bağdat’ta Barzani ile yapılan temasa denk düşüyor.

‘Ne olur bizimle görüşün’

Zibari Kürt asıllı ve Barzani’ye hayli yakın oluşu ile tanınıyor. Öyle ki, Irak’taki bu görevine Barzani’nin etkisiyle geldiği bir sır değil. Saddam yönetiminin yetiştirdiği subaylardan biri ve “zamanı gelince” tercihini yapmış.

Özetle, konuşmasını Bağdat adına mı, Barzani adına mı yoksa bölgedeki güçler adına mı yaptığı hayli tartışmalı.

General Zibari, Türkiye’nin PKK sorununu çözmesinin öncelikle Kürdistan yerel yönetimine olumlu bakmasına bağlı olduğunu savunuyor. Sınırın kaydırılması veya tampon bölge oluşturulması önerilerine bile kendisi ile konuşulması halinde Barzani’nin olumlu bakabileceğini, çünkü bunun kendisinin de işine gelebileceğini söylüyor... 

"Irak Kürdistan yerel hükümetine destek vermek PKK’yı yok etmek demektir. Ama Türkiye ısrarla Kuzey Irak’taki Kürdistan yerel yönetimini muhatap almıyor. Kürdistan yerel yönetimine pozitif bakılsa sorunu birlikte ortadan kaldırırız".

Bu söylem, Türkiye, Kuzey Irak, terörizm, Barzani bağlamında ama işin bir de Bağdat yönü var. Ve oradaki durum, daha başka gerçekler gösteriyor.

Türkiye’nin Barzani ile görüşmesi, ülkedeki ve bölgedeki yeni konjonktür iyi anlaşıldığında Barzani için büyük şans. Fakat bir başkasını kızdırma ihtimali bulunuyor.

O kişi, Bağdat hükümetinin Başbakanı Nuri el Maliki. Çünkü, dediğimiz gibi artık yeni bir dönem söz konusu. Bağdat ile Erbil arasındaki ilişkiler 2003’ten bu yana en kötü döneminden geçiyor.

İlk nokta, Barzani'nin sürekli biçimde ülkenin en istikrarlı bölgesine sahip olduğu ve ek olarak ABD’nin en “sağlam” dostu olduğu politikası, bunlara dayanarak bildiğini okuması Bağdat’ı “baymaya” başladı.

Şiiler ile Sünniler arasındaki ayrılıklar da Kuzey Kürtleri’nin oldukça işine geldi. Şiiler’i verdikleri kısmi destekle kullandılar, yanlarında gösterdiler. Fakat bugün artık bu politikalar işlemiyor. Zira,  Şiiler'in İran yanlısı hizipleri tasfiye etmeleri, Sünniler'in de siyasi rollerini üstlenmeye karar vermeleri dengeleri değiştirdi. 10 binlerce Sünni milis Irak ordusuna katıldı.

Artık, Celal Talabani'den sonra Irak Cumhurbaşkanlığı'na bir Sünni'nin getirilmesi tartışılıyor ülkede. Barzani politikalarının can damarı olan Kerkük seçimleri de tarih olmuş durumda.

Zibari’yi görmezden gelen Başbakan…

Irak bölgesel seçim yasası Kürtler aleyhine reddedildi. Talabani de bu yasayı onaylamak zorunda kaldı. Bir başka boyut, Irak Petrol Bakanlığı’nın Kuzey'in enerji politikalarında Bağdat'tan bağımsız hareket etmesine sert çıkması.

Kuzey'le iş yapan şirketler, Irak'ın diğer bölgelerinden dışlanıyor. Bunlar bile Barzani’nin içinde bulunduğu sıkışmışlığı açıklamaya kafi değil.

 Irak ile ABD arasında uzun dönemli stratejik ortaklık anlaşması görüşmelerini yürüten heyete Kürt Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari başkanlık ediyordu. Maliki, ne olduğu anlaşılmaz biçimde Zebari'yi heyetten attı.

Gelelim Genelkurmay Başkanı Zibari’ye. Barzani, Kuzey Irak’ta bazı bölgelere peşmergelerini göndererek buraları sınırlarına katmaya çalışıyor. Daha doğrusu çalışıyordu.

Başbakan Maliki bu bölgere asker yollayıp geri aldı! Ve askerlere bu emri verirken, Genelkurmay Başkanı Babekir Zebari'yi devre dışı bıraktı. Mesud Barzani bu gelişmeden öyle rahatsız oldu ki Babekir Zebari'yi istifaya çağırdı!

Özetle; Bağdat, Kürtler’i sadece kendi içişlerini yönetmekle sınırlı bir özerkliğe mahkum etme yolunda. Ve işte tam bu dönemde Türkiye bir strateji değişikliği yapar da Barzani ile yakınlaşırsa, sanırız Kuzey Irak’ta yüzlerce koyun kesilecek.

İşte Barzani’nin adamı Zibari’nin açıklaması, bu pencerelerden de okunmalı!

Not: Irak içi dengelere ilişkin notlar için Sabah yazarı Erdal Şafak'ın 13 Ekim tarihli yazısından yararlanılmıştır.

Bu haber 1,173 defa okundu.