Aktütün'de tek suçlu şehitler!

20 Ekim 2008 12:30 tsi
Aktütün’e yapılan hain saldırıdan sonra medya ve Genelkurmay Başkanı arasındaki restleşme, sorunun çözümüne nasıl bir katkı sunacak? Her kurumun daha sağduyulu davranması gerekmekte. Aksi takdirde hálá devam eden asker ölümleri karşısında ‘yok

Galiba tek suçlu şehitler!

Hasan Köni/Bugün

AKTÜTÜN’DEKİ terörist saldırı olayına günlük eleştirel yaklaşımın dışında iki değişik açından bakmak gerek: Birincisi psikolojik savaşın gerekleri, ikincisi ise çatışmaları kazanmak için var olan askeri doktrin ile gerçekler arasındaki fark ve bu farkın çabuk değişebilme kapasitesi.

II. Dünya Savaşı, savaşa giren ülkelerin savunma bakanlıkları ve istihbarat servisleriyle kendi vatandaşlarını ve kendi askeri güçlerinin bulunmadığı alanları ikna etmek için kamuoyu araştırmalarının yapıldığı ve ölçüldüğü, sorgulama taktiklerinin geliştiği, siyasal ve askeri hareketlendirmenin gerçekleştirildiği, ideolojilerin yayıldığı ve ikna etme yöntemlerinin geliştirildiği yıllar olmuştur. Amerikan Savunma ve Dışişleri Bakanlıklarının bütçesinin önemli bir kısmı, kamuoyunun haberi olmaksızın, Princeton, MİT, Columbia Üniversitelerinin uygulamalı sosyal araştırma enstitülerine gitmiştir.

Soğuk Savaş yılları

Amerika Dışişleri Bakanlığı, Soğuk Savaş propagandaları için yasa dışı olarak Ulusal Kamu Oyu Araştırma Merkezini (NORC) desteklemiştir. Amerikan Ulusal Güvenlik Danışmanı, CIA’nin Doğu Avrupa’da yaptığı yayınların Amerikan dış politikasının en ucuz, en sağlam ve en etkin araçlarından biri olduğunu söylemiştir.

Tabii Sovyetler Birliği de dünyanın bütün sıcak çatışma noktalarında Amerika’ya karşı etkin propaganda yapmışlardır. O dönemlerde en akıllı arkadaşlarımızın sol ideolojiyi desteklemelerinde herhalde bu propagandaların etkisi olmuştur. Amerikan dış politika faaliyetlerinde etkin olan Ithiel de Sola Pool, karar verici seçkinlerin yaptıkları eylemlerin sonuçlarını anlatırken; bu anlatımın sert, sıkıştırıcı ve bürokratik olmaktan çok, insancıl ve akıllı olması gerektiğini ileri sürerek bunun tek çaresinin sosyal bilimlerin hükümetlerce yoğun kullanılması olduğunu söylemiştir.

İliştirilmiş gazeteciler

Bütün bilgilerine karşın Vietnam Savaşı’nda sızan Pentagon Belgeleri, kitle haberleşme araçlarının Vietnam Savaşı’nı yakından takip etmesi sonucu Amerikan halkı, kendisine gerçek bilgilerin verilmediği imajına inanarak (bu doğru da olabilir) Pentagon ve Amerikan hükümetini desteklememiştir.

Amerika’nın Irak Savaşı’na kendi kabul ettiği gazetecileri götürmesi, yalnızca onların anlatımının Amerikan halkına yansıtılması da yeterli olmamıştır. Bugün dünya kamuoyu Irak ve Afganistan’da Amerika’nın savaşı kaybettiği kanısındadır. Elbette komplo teorisyenlerimiz hariç olmak üzere!

Bizde özel harpten bahsederken sadece sıcak çatışma taktikleri değil ancak ‘yumuşak güç’ dediğimiz unsurların daha çok öne çıkarılması gereği ortaya çıkmaktadır. Kitle iletişim araçlarını kullananlara onları sıkıştırmak yerine rakipten çok daha fazla bilgi ve veri aktarmak ve bu bilgilerin -altında başka bilmediğimiz amaçlar yoksa- mümkün olduğunca doğruya yakın olmasını sağlamak gerekmektedir.

Sürekli bilgi akımı, olayın yarısını çözmek demektir. Fulbright bursuyla Amerika’da bulunduğum 1990’lı yıllarda Amerikan Kongresi’ne yaptığım bir ziyarette, bir Kongre çalışanı bana Ermeni diasporasının kendileri hakkında Kongre’nin bilgisayarlarına ve faks makinelerine günde elli sayfa bilgi ve haber gönderdiklerini ve Kongre’nin, o dönemki Başbakanımızın biyografisini almak için üç elçiliğe gidip geldiklerini anlatmıştı.

Bu anlatıma göre ne zaman Kongre bir Ermeni tasarısını kendi komisyonları önüne sunsa, bizde son dakikalarda bir anlatım telaşı ve karar çıkarsa Türkiye’nin bu karara karşı tehditleri gibi davranışlar aynı kararın bir dahaki sene gene karşımıza çıkmasına neden olmaktadır.

Önceden açıklasaydı

PKK konusunda birçok olayın oluşumunu başka ülkelerden ve onların basına sızdırdıkları bilgilerden almak yerine, ordumuzun gecikmeden kendisini ordusunun bir parçası sayan ve askerlik hatıralarıyla iftihar eden halkımıza gerekli bilgiyi kendisinin vermesi gerekmektedir. Hatta olaylar gelişmeden, komplo teorileri ortaya atılmadan ilk eden, sevecence ve bilimde olduğu gibi bazı hataları kabul ederek.

Devlet yönetiminde dış dengeler, ittifaklar açısından bazı dengelerin gözetilmesi ve bazı gelişmelerin gizli tutulması gerektiğini herkes biliyor.

Keşke askeriyemizin bugün açıkladığı, bir gazetemizde yayınlanan resimlerin, Aktütün’e elli kilometre uzakta bir yerde çekilmiş fotoğraflar olduğu önce açıklansa, sonra psikolojik savaşa kanmayın dense, daha inandırıcı ve iyi olmaz mıydı? Propagandaya karşı koymak için medyada ortak bir irade oluşmaz mıydı?

Öbür türlü bir yaklaşım rejim hakkında, Amerika’nın isteklerine boyun eğme hakkında bir takım komplo teorilerinin ve anlatımlarının ortaya çıkmasına neden oldu ve bu konuda kuşkular devam etti.

İkinci yaklaşım tarzı çatışmaların kazanılması ile ilgili. Burada ismi ilginç olan bir kitaptan bahsedeceğim: Bıçakla Çorba İçmeyi Öğrenme adlı kitabın yazarı eski bir asker olan John A. Nagl. Yazar Malaya’da komünist terör gruplarıyla Vietnam’daki gerilla gruplarına karşı savaşan Amerikan ve İngiliz ordularından bahsediyor.

Temel olarak söylediği şu: İngiliz ordusu mensupları hazırlanan doktrinin sahada uygulanamadığını görünce kendilerinin sahada edindikleri tecrübelerden faydalanarak kendi uygulamalarını ortaya koyduklarını ve Malaya terörizmine karşı başarılı olduklarını anlatıyor. Her iki ordu konvansiyonel ordu sistemi ile terörü çözmeye davrandıkları için başarılı olamamışlar.

Bugün de Amerika’nın ortaya koyduğu üstün teknoloji ile -genel olarak hava kuvvetlerinin kullanılması- çevik ve daha ufak çaplı bir kara kuvvetiyle yapılan operasyonlar Irak’ta, Afganistan’da ve Amerikan doktrini uygulayan İsrail’in Lübnan operasyonlarında başarılı olamamıştır.

Bizim Kuzey Irak operasyonları konusunda ve diğer harekatlar konusunda kamuoyuna kendi ağzımızdan bir şeyler anlatmak acaba iyi olmaz mı? Öbür türlü görünen uçaklarımızın terörist inlerini vurduğu ve ertesinde askerlerimize yapılan saldırı veya mayınlara verilen şehitler. Bu haber türü olumlu imaj yaratır mı? Bunları hiç inceleyen, araştıran olmaz mı?

Hızlı bir değişim şart

Öte yandan çatışma içinde olan ülkelerde demokrasi ve insan hakları sürekli bir gerileme içinde olur. Kennedy, demokrasiler savaşmak için kurgulanmış hükümet sistemleriyle çatıştığında daima avantajsız durumda kalırlar demişti. Demokratik Atina’nın otoriter Isparta karşısındaki yenilgileri de bu görüşe dayandırılmıştı.

Ancak içten ve dıştan ne kadar sıkışırsak sıkışalım terörü demokratik yapı içinde çözmemiz ve stratejik yapılanmalarımızı ona göre hızla değiştirmemiz gerekiyor.

Aktütün’e yapılan hain saldırıdan sonra medya ve Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ arasındaki restleşme, sorunun çözümüne nasıl bir katkı sağlayacak? Her kurumun daha sağduyulu davranması ve kendi eksikliklerini gidermesi gerekmektedir. Aksi takdirde hala devam eden asker ölümlerine rağmen şu an izlediğimiz manzara karşısında, ‘galiba tek suçlu şehitler’ demek durumundayız!

Bu haber 297 defa okundu.