İşte Türkiye’nin ekonomi kalkanı

İki gündür piyasalardan olumlu haberler geliyor. Dünyaya güven mesajı veren trilyonluk paketler, biraz olsun moralleri düzeltti. İMKB de sınırlı olsa da bundan nasibini alıyor.

Son 1.5 aydır en çok sorulan, en çok cevap verilen soru ise şu: Kriz Türkiye’yi etkiler mi, nasıl etkiler? Türkiye krizden nasıl sıyrılır? Ancak her gelişen olayla bu sorunun cevabı gelişiyor.

Bir yandan Hükümet, “Krizi en az hasarla atlatacağız” derken, öte yandan bir sivil toplum örgütü, “Krizin boyutları çok ciddi” diyerek Hükümet’e karşı çıkıyor.

Krizin risklerinden bahsetmek elbette önemli. Ancak alınması gereken önlemleri anlatmak çok daha anlamlı. İyibilgi de bunu yapıyor. İşte A Bank Hazine Müdürü Murat Özer’in ağzından, tüm boyutlarıyla Türkiye’nin kriz kalkanı…

Size göre krizin Türkiye açısından riskleri nelerdir?

Resesyondan bahsediliyor dünyada. Haliyle bizim ekonomimiz de yavaşlayacak. Bu da reel sektörün kazançlarını etkileyecek. Reel kesimin döviz cinsinden dış borçları artıyor.  Firmalar da kredi bulma konusunda zorlanacaklar. Bu da bilançolar üzerinde baskı yaratacak.

Türkiye bu krizden bir etki görecek. Ama bu etkiyi bizim yapacaklarımız belirleyecek. Yurtdışı kadar etkileneceğimizi söyleyemeyiz ama…

Yurtdışında gelişen olaylar farklıydı. Finansal sektörün bilançolarında yıpranma vardı. Finans piyasalarında aldığınız riskle kazanç atasında makul bir fark olmalı. Ama yurtdışı bunu kaybetmişti. Türkiye’de bu tarz bir gelişme yok.

Peki, Türkiye’nin en az zararla çıkması için ne(ler) yapması gerekir?

Yurtdışına bakmak lazım. Biri finansal sistemin çökmesi. Biz de böyle bir şey yok. Ama bizdeki bankaların verdiği krediler var ve bu kredileri alanların yurtdışı borçları var.

*Bankalar arası borçlar garanti altına alınmalı burada da.

*Pek çok ülkede mevduata konulan güvenceler artırıldı. AB ülkelerinde garantiler varken, biz bundan uzak kalamayız.

*Reel sektör desteklenmeli.

*Belki vergilerde rahatlatmaya gidilebilir.

*Özel sektörü kredi açısından rahatlatabiliriz.

*Ancak bu tarz şeylerde devlet bilançoları kötü etkileniyor. Başka bir formül bulunabilir.

*Genel ekonomi anlamında bugüne kadarki başarılı uygulamalar devam etmeli.

*Bütçede genişleme iyi olmaz.

*IMF ile mutlaka anlaşma yapılmalı.

*Cari açık bir risk. Neyse ki petrol fiyatlarının düşmesi fayda sağlayacak. Ama 25-50 milyar dolar cari açıkla devam edilmez. 

*Şansımız şu: Önlem alacak durumdayız. Zamanımız var. Onlar bizden önde olmamalı.

www.iyibilgi.com özel Seda Baştuğ