Satranç tahtasında ‘turuncu kale’ devriliyor

10 Ekim 2008 14:37 tsi
Gürcistan’da ‘surda gedik açan’ Rusya batıyı tedirgin ederken, Ukrayna’da yaşanan siyasi istikrarsızlık bu tedirginliği derinleştiriyor. İyibilgi Fikret Ertan’la ‘büyük satranç tahtası’nı konuşurken dikkatleri bug

Geçtiğimiz yıllarda gerçekleşen renkli devrimle dünyanın dikkatlerini üzerine çeken Ukrayna’da turuncu devrim can çekişiyor. Ülke bir türlü istikrara kavuşamazken ülke üçüncü yılda üçüncü kez seçimlere gitmeye hazırlanıyor. Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko dün parlamentoyu feshederek erken seçim kararı aldı. Erken genel seçimler 7 Aralık'ta yapılacak. Yuşçenko dün yaptığı açıklamada, meclisi feshetmesine gerekçe olarak, koalisyon hükümetinin dağılmasından bu yana bir aydan fazla zaman geçmiş olmasına karşılık yeni hükümetin kurulamamasını gösterdi. Açıklamasında ayrıca, eski müttefiki ve yeni rakibi Başbakan Yulya Timoşenko'yu, üstü kapalı olarak, şahsi menfaatlerini ülke çıkarlarının üstünde tutmakla suçladı. Batı ile Rusya arasında nüfuz mücadelesinin yaşandığı Ukrayna'yı yakından takip eden Avrupa Birliği ise gelişmelerden kaygılı. AB’den yapılan açıklamada koalisyonun kurulma çabalarının başarısızlığa uğramasını üzüntüyle karşıladığı belirtildi. Ülkeyi erken seçime götüren süreç, Timoşenko'nun 2009 sonu ya da 2010 başında yapılması beklenen cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olacağını açıklaması ile başladı.

İstanbul’da Ukrayna toplantısı

Ukrayna’da bunlar yaşanırken bugün ilginç bir zirve gerçekleştiriliyor. İstanbul’da düzenlenen Pan-Ortodoks zirvesine Ortodoks kiliseleri üzerindeki nüfuz sorunu yüzünden Fener Rum patriği Bartholomeos’la gerginlik yaşayan Rus Patriği 2. Aleksi de katılıyor. Zirvenin ana konusu ise ‘Ukrayna kilisesinin Moskova’dan bağımsızlaşma’ çabaları.

Kiev Kilisesi Moskova’dan ayrılarak Fener Rum patrikhanesine bağlanmak istiyor. Uluslar arası ilişkiler alanında da önem kazanan bu nüfuz mücadelesi Fener’in Ekümeniklik iddiaları çerçevesinde gerçekleşiyor.

Devrim çocuklarını yedi

Bu gelişmeler üzerine Doğru Avrupa’daki gelişmeleri yakından izleyen Fikret Ertan’a mikrofon uzatan iyibilgi  tecrübeli gazeteciden şu yanıtları aldı:

Devrim çocuklarını yermiş ilk önce bu da böyle bir şey. Yuschenko ile Tymeshenko birlikte devrim yaptılar. Ancak şimdi şahsiyetleri ve çıkarları nedeniyle ayrılmak zorunda kaldılar. Aralarındaki fark şu Yuschenko batı yanlısı. Batı bu isme büyük umutlar bağladı ama devrim çürüdü artık. Başbakan Tymeshenko çok hırslı. İki sene sonra başkanlık seçimleri var ve aday olacak. Büyük ihtimalle de kazanacak. Yuschenko da  onu yıpratmak için feshetti parlamentoyu. Hamlede bulundu yani. Ukrayna çok daha istikrarlı olsa bize de faydası olurdu doğusu ama ülke karışık, olmuyor.

Batı yanlısı Tymeshenko neden değişti?

Rusya’ya karşı bir kadındı. Hatta Rusya hakkında yakalama teskeresi çıkarmıştı, sonra vazgeçti. Bu siyaset ve kirli bir oyun. Tymeshenko da Ruslara yanaştı iç siyasetteki dengeler nedeniyle. Ruslar da bunun karşılığını verelim dediler.

Batı Ukrayna’yı kaybeder mi?

Anladığım kadarıyla Ukrayna ve Gürcistan NATO’ya üye yapılmayacak. Avrupa başağrısı istemiyor, Rusya’yla arasını bozmak hiç istemiyor. İki ülke de böyle giderse NATO’ya üye olamaz zaten referandum da aleyhte çıkıyor. Ukrayna’nın bu şekilde de batı kampında yer alacağını düşünüyorum. Ama daha öteye gidemez. NATO’ya alınmayacakları için her iki ülkede de Rus nüfuzu devam eder.

İstanbul’daki toplantı siyasi süreci etkiler mi?

Anladığım kadarıyla Ukrayna Ortodoks kilisesi Rusya nüfuzunu kabul etmiyor ve bundan sonra da kabul etmez. Sürecin bu şekilde işleyeceğini düşünüyorum. Fener patrikliği etkisi Kiev üzerinde sürmeye devam eder. Ancak bu Rusya’nın Ukrayna’daki etkisinin artmayacağı anlamına gelmiyor. Yani iki süreç birbirinden farklı işliyor.

iyibilgi.com

Bu haber 983 defa okundu.