İşte kaosun efendileri

8 Ekim 2008 16:45 tsi
Şimdi geriye yaslanıp dünyaya ve elbette Türkiye’ye bir göz atın… Ne görüyorsunuz? Türkiye’de büyük boyutlarda olmasa bile dünyada tüm taşlar yerinden oynuyor. Yeni dünya öncesi uluslar arası sistem kaotik bir yapıya bürünüyor. Şunu sorm

Soğuk Savaş bittiğinde özellikle batı dünyasının içine düştüğü zafer sarhoşluğu 2000’li yılların sert gerçekleriyle karşılaştı ve yaşanılan soğuk duşun yarattığı tedirginlik ortada.

11 Eylül’le birlikte artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını anlayan dünyanın taşları son yıllarda başdöndürücü bir hızla yerinden oynuyor. Uluslar arası sistemde yeni bir düzen kurulacağı beklentisi artarken zihinlere hakim olan tek bir şey var: belirsizlik…

Yeni sistem nasıl olacak?

Bu belirsizliğin önde gelenlerinden bir tanesi yeni dünya sisteminin nasıl olacağı… Tek kutuplu dünya yerini çok parçalı bir yapıya bırakırken ülkelerin nasıl bir politika belirleyeceği, çıkar çatışmalarının fiili bir mücadeleye dönüşüp dönüşmeyeceği merak konusu.

Ortadoğu’yu ele alalım… Ortadoğu’nun geleceği bu yeni sistemde nasıl şekillenecek? Bu soruya kimsenin net bir yanıtı yok. İsrail’de değişecek kabine ülke politikasını daha sert bir noktaya mı çekecek, yoksa artık bölgeye barış mı hakim olacak? Livni’nin başbakan olup olmayacağı bile belirsizken İsrail’in nasıl bir politika izleyeceği kestirilemiyor. İran konusu bir kenarda dururken, Türkiye’nin yüzyüze kaldığı terör saldırıları Ankara’nın ‘kurgulu’ bir oyunun ‘kuralları’na ikna edilmeye çalışıldığı şüphelerine yol açıyor.

Geleceği flu olan konulardan diğeri Rusya’nın nasıl bir tavır alacağı. Zira artık parçalanan ve çok kutuplulaşan dünyada alternatif güçlerin politikalarını sertlik yanlısı bir çizgiye çekmesinin sonuçlarının ne olacağı ile ilgili de kafalarda soru işaretleri bulunuyor. ABD Ortadoğu’dan çekilecek mi? Oluşan güç boşluğunu kim nasıl dolduracak? Rusya’nın nükleer denemeler yapması, Washington’un yavaş yavaş aradan çekilmesiyle İran-İsrail gerilimine dönüşen kriz nereye gidecek? Özellikle Ortadoğu ile ilgili belirsizliklerin sayısını artırmak mümkün. 

Ekonomi ne olacak?

Elbette belirsizlik uluslararası sistemden ibaret değil. Dünyanın uzun bir süredir beklediği ekonomik kriz artık kendisini iyice gösteriyor. Temsilciler Meclisi’nden uzun uğraşlar sonucu geçirilen 700 milyar dolarlık kurtarma paketinin bile bir çözüm getiremeyeceği uzmanların üzerinde hemfikir oldukları iddia. Ekonominin yapısının nasıl güncelleneceği, ABD’nin bu krizden ne kadar kayıpla çıkacağı, Çin ve Rusya gibi ekonomik devlerin bu süreçten karlı mı kazançlı mı çıkacağı önemli soru işaretleri olarak önümüzde duruyor.

İşte bu yüzden önümüze garip bir ‘kaotik’ tablo çıkıyor. Ekonomiden siyasete bu tablonun geleceğiyle ilgili söylenebilecek çok somut şeyler bulunmuyor. Ekonomik krizden de siyasi gerilimlerden de tüm dünyanın kaybedeceği ortadayken siyaset biliminde revaçta olan bir tanımlama sorulması gereken farklı soruların da bulunduğunu hatırlatıyor. ‘Kaos yönetimi’ şeklindeki bu tanımlama ‘kaosun efendileri kim’ sorusunu gündeme getiriyor ve şimdi şu tartışılıyor: Yaşanılan süreç doğal bir belirsizlik mi yoksa ‘kaos yönetimi’ mi devreye girdi? Eğer yaşadığımız yönetilebilir bir kaossa, bunun ‘efendi’si kim?

iyibilgi.com

Bu haber 1,212 defa okundu.