İngiltere'nin kendini kurtarma planı

8 Ekim 2008 14:28 tsi
Planın iki ayağı var...

İngiltere hükümeti 50 milyar sterlinlik banka kurtarma planını açıkladı. Planın uzun ve kısa vadeli etki yaratmayı hedefleyen iki ayağı var.

İlk aşamada ülkedeki en büyük 8 banka ve emlak kredi kuruluşuna tercihli hisse karşılığında ek sermaye aktarılacak.

Bu yolla bir tür kısmi kamulaştırma yapılırken, bir yandan da piyasadaki tıkanmaya kısa vadeli çözüm olarak da bankalara gerekirse 200 milyar sterlinlik kısa vadeli borç imkanı sağlanarak, likidite yaratılıyor.

Ayrıca bankalara gerektiğinde 250 milyar sterline kadar borç teminatı verebilecek bir özel kurum da oluşturuluyor.

Paketin açıklanması ardından, seans öncesi işlemlerde yüzde 7 gerilemiş olan Londra Borsası'nın FTSE-100 endeksi, biraz toparlanarak seansın ilk saatlerinde yüzde 5,58 kayıp noktasına geldi.

Şu anda yaşanan krizin önemli bir unsurunu bankaların güven ortamı bulunmaması sebebiyle birbirine borç vermemesi oluşturduğundan, hükümet likidite ve teminat sağlanması yoluyla ortamın normalleştirilebileceğini, bankaların giderek normal şekilde birbirlerine kısa vadeli borçlanma ortamına dönebileceğini hesaplıyor.

Paket kapsamında hisse karşılığında sermaye aktarılacak sekiz banka ve emlak kredi kuruluşu da belli oldu.

Bunlar, Abbey, Barclays, HBOS, HSBC, Lloyds TSB, Nationwide Building Society, Royal Bank of Scotland ve Standart Chartered.

Hazine plana dahil olmak isteyen başka bankaların da başvurabileceklerini bildirdi.

Hükümetin bankalara sermaye aktarırken alacağı hisselerin, normal hisselerden farklı ve ayrıcalıklı olacağı belirtiliyor. 

Hükümet, bu yolla destek sağlanacak ya da bir başka deyişle kısmen kamulaştırılacak bankaların, yöneticilerine ve hissedarlarına yaptığı ödemeler konusunda söz sahibi olma koşulu da getiriyor.

Bu şekilde hem bankacılık sisteminde söz sahibi olarak uzun vadeli yapısal değişiklikler gerçekleştirmeyi, hem de mümkünse bankaları yeniden güçlendirmeyi ve vergi mükellefinin cebinden çıkan parayla yapılan kurtarma harekatını, zararsız ya da kârlı bir şekilde sonuçlandırmayı hedefliyor.

YENİDEN YAPILANDIRMA

Başbakan Gordon Brown, ancak sabaha karşı 05.00'te kesinleşebildiği anlaşılan kurtarma planını, 'olağanüstü bir zamanda alınan kapsamlı önlemler' diye tanımladı ve amacın sistemin yeniden yapılandırılması olduğunu söyledi.

Maliye Bakanı Alistair Darling de hükümetin, yaşanan olağanüstü gelişmeler karşısında bu adımı atmak zorunda kaldığını söyledi.

Darling "Sistem açısından kesinlikle hayati önem taşıyan kararlar aldık ve sistemin yeniden işlerlik kazanmasını sağlamaya kararlıyız" diye konuştu.

Maliye Bakanı alınan önlemlerin etkisini göstermesinin zaman alacağını, ani bir değişiklik değil, yeniden yapılanmanın ve istikrarın hedeflendiğini söyledi.

Hükümetin 50 milyar sterlin (90 milyar dolar) tutarındaki banka kurtarma planına, 200 milyar sterlinlik (350 milyar dolar) kredi olanağı da eklendiğinde planın büyüklüğü, 700 milyar dolarlık Amerikan planının yarısını aşıyor.

Teminat olanağı da eklendiğinde ise İngiliz hükümetinin paketinin dolar cinsinden tutarı 875 milyara yükseliyor.

İngiliz ekonomisinin gayrisafi milli hasıla açısından Amerikan ekonomisinin altıda biri kadar olduğu düşünüldüğünde, paketin büyüklüğü daha da iyi anlaşılabilir.

PERDE ARKASI

İngiltere'de dün özellikle bankaların hisseleri, Londra Borsası'nda önemli oranda değer yitirmişti. Örneğin Royal Bank of Scotland'ın hisselerinin değer kaybı yüzde 39'u bulmuştu.

İşte bu gelişme sonrası Başbakan Gordon Brown, dün akşam saatlerinde Başbakanlık Konutu'nda olağanüstü bir toplantıya ev sahipliği yaptı.

Toplantıya İngiltere Merkez Bankası Başkanı Mervyn King ve Maliye Bakanı Alistair Darling de katıldı.

Alistair Darling toplantı sonrası kısa bir açıklama yaparak hükümetin harekete geçtiğini duyurdu.

Hükümetin, vergi mükellefleri adına bankalara aktaracağı sermaye, 50 milyar sterlini bulabilecek.

İngiltere'de birçok uzman, ülkede bankacılık sektörünün bu miktarda bir yardıma ihtiyaç duyduğu görüşünde.

Ancak planın, mali piyasalardaki çalkantıya son verip veremeyeceği belirsiz.

Mali Hizmetler Kurumu'nun eski başkanı ve İngiltere'nin önde gelen üniversitelerinden London School of Economics'in rektörü olan Sir Howard Davies, planı şöyle değerlendirdi:

"Hükümetin bankacılık sistemi içinde önemli oranda hisseye sahip olmasının arzu edilir birşey olduğunu düşünmüyorum. Fakat bence içinde bulunduğumuz durumda hükümet, bankaların yeterli sermayeye sahip oldukları yönünde, piyasalara bir nebze güvence vermeye ihtiyaç duyuyor. Bankaların halen başka bir yerden sermaye toplamaları çok zor."

"Hükümet ayrıca etkin bir şekilde bankaların arkasında olduğunu da göstermiş oluyor. Tüm bunlar, piyasalarda bir nebze de olsa güveni tesis etmeli."

"Ancak korkarım, alınan önlemlerin, piyasalarda güveni kesinlikle tesis edeceğini düşünenler bir noktayı unutmamalı: Geçtiğimiz birkaç hafta boyunca yaşanan bazı çarpıcı gelişmeler ve alınan önlemler de, piyasalarda istikrara yol açmadı."

Star

Bu haber 356 defa okundu.