Paket ABD'yi kurtarır mı?

3 Ekim 2008 14:48 tsi
Analistler 'maalesef' diyor...

ABD Temsilciler Meclisi’nde bugün oylanan 700 milyar dolarlık kurtarma paketinin kangrenleşen soruna karşı küçük bir yara bandı kadar kalabileceği ileri sürüldü.

AS Haber Ajansı’nın (asha) Tekstil Menkul Değerler ve piyasa yorumcularına dayandırdığı haberine göre, analistler yeni kurtarma paketinde vergi indirimi ve bankacılık sektörüne güvenin arttırılmasını hedefleyen önlemlerin yer almasına karşılık paketin ABD ekonomisindeki kangrenleşen sorunları gidermeye yetmeyeceğine dikkat çekiyor. Analistler, 700 milyar dolarlık desteğin “büyük yaranın üzerinde bir yara bandı” kadar küçük kalacağını vurguluyor.

“Henüz krizin başındayız”

İnsanların temel değerlerini yok sayan sistemler üzerine kurulan yapıların mutlaka çökeceğini ifade eden analistler, dünyanın yaşadığı krizin henüz başında olduğunu öne sürüyorlar. ABD’de bankaların çökmesinin fazla şaşılacak bir durum olmadığına işaret eden analistler, bugün iktidarda bulunan Cumhuriyetçilerin petrol-gaz lobisiyle seçimi kazandıklarını 2000 yılından bu yana petrol fiyatlarındaki artışın katmerleştiğini dile getiriyorlar. George W. Bush döneminde petrol endüstrisinin rekor karlar elde etmesinin gelecek açısından hayra alamet olarak görülemeyeceğinin altını çizen analistler, “Bush’u iktidara getiren petrol ve silah üreticisi dev firmalar, şimdi ödedikleri bedellerin daha fazlasını almak istiyor. Halliburton, Chevron ve Lockheed bu şirketlerden bazıları. Bu şirketlerin kriz patlamadan önce piyasa değeri 500 milyar doları geçti. Irak’ın işgalinden bu yana yüz milyarlarca dolarlık kazançlar söz konusu şirketlerin cebine gitti. Başkalarının değerlerini hiçe sayarak, boğazındaki ekmeği alırcasına yapılan girişimler ABD’de bugünkü durumu ortaya çıkardı. Yakın gelecekte ABD’de merkezden ayrılan ve devletçik kurmaya çalışan eyaletlerin haberleri yapılacak” iddialarını sıralıyorlar.

“ECB kriz karşısında pes mi etti?”

Bu arada faiz indirmek bir yana enflasyonist tehditleri sebep göstererek faiz indirimine vurgu dahi yapmaktan kaçınan Avrupa Merkez Bankası (ECB) da kriz karşısında pes etmiş görüntüsü sergiliyor. asha’nın haberine göre, ECB Başkanı Jean Claude Trichet son 5 yılda ilk kez açık olarak kredi çöküşünün AB ekonomisinin büyüme performansını menfi yönde etkilediğini ve enflasyonu da yavaşlatmaya başlattığını, dolayısıyla faiz indirim sürecini tartışmaya açtıklarını belirtiyor. Analistler, son 7 yılın en üst düzeyi olan yüzde 4,25 seviyesindeki faizin gelecek aydan itibaren nasıl bir seyir alacağının merak edildiğine değinirken euro-dolar paritesindeki 1.37 seviyesinin dikkat çekici olduğunu dile getiriyorlar. Analistler Fransa Başkanı Sarkozi’nin ABD gibi 300 milyar dolarlık Avrupa’yı kurtarma paketinin Almanya tarafından kabul edilmemesini değerlendirirken Almanya Başbakanı Merkel’in “Herkes kendi çaresine baksın” sözünün de gelecekteki krizin derinliğini haber verdiğini vurguluyorlar.

“Türkiye makro olarak etkilenecek”

Analistler ABD’deki bozulmanın AB’li bankalara bulaşmış olmasının Avrupa’da uzun süreli ciddi olumsuzlukları beraberinde getirmeyeceğini kimsenin söyleyemeyeceğini kaydediyorlar. Fortis ile başlayan ve Dexia ile devam eden kamulaştırma operasyonlarında yayılma ihtimalinin yüksek olduğuna dikkat çeken analistler, başta Türkiye olmak üzere tüm dünyada bankacılık sektörü hisselerinin büyük bir satış baskısına uğrayacağı tahminini yürütüyorlar.

Analistler küresel kredi çöküşünün AB’li bankalara ulaşmış olmasının Türkiye’ye de ciddi zararlar vereceğini ifade ediyorlar ve “2009 yılının Türkiye büyümesi başta olmak üzere makro ekonomik performansının bozulmasına yol açacağını öngörüyoruz. Özellikle finans, emtia ve AB’ye ihracat gerçekleştiren sektörlerin önemli kayıplar vereceğini tahmin ediyoruz” yorumunu yapıyorlar. Analistler, Fransız Ulusal İstatistik Ajansı’nın 2008 yılı 3. ve 4. çeyreklerde yüzde 0,1 oranında küçülmesini öngörmesinin savlarını doğruladığını kaydediyor.

“Bayram sonrası Türk piyasası çöktü”

Bu arada ABD’de dünkü düşüşle birlikte dört günlük kayıp yüzde 62’ye dayandı. Avrupa’da kriz dalgası giderek yayılıyor. Asya borsaları haftalık bazda son 13 ayın en büyük düşüşünü yaşadı. Hafta başından bu yana global piyasaların etkisi altına alan kriz, bayramdan sonra bugün açılan Türkiye’de ise ciddi etkisini gösterdi. Bayram tatili nedeniyle dalgadan kurtulan Türkiye'de bugün borsa yüzde 6,19 oranında düşüşle 33.821 puandan ilk yarıyı kapattı. Dolar yüzde 3,91 oranında yükseldi ve 1.30 seviyesine çıktı.
Asha

Bu haber 873 defa okundu.