Emekli general olsa bile almayın!

3 Ekim 2008 13:28 tsi
Uzun yıllar konuşulduğu halde milli tank ve milli gemi projesinde bu yıl adım atılmasının bir nedeni var. O neden bir emir: Yabancı savunma şirketinin temsilcileri Milli Savunma Bakanlığı binasına alınmayacak!

Murat Yetkin/Radikal

Silah komisyoncuları aradan çıkınca, Türkiye’de üretim başladı

Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül’e göre Türkiye’de uzun yıllar konuşulduğu halde gerçekleştirilemeyen milli tank ve milli gemi projelerinde aynı yıl içinde somut adım atılmasının bir nedeni var.

Gönül’e göre bu işin sırrı ‘Komisyoncuların aradan çıkarılmasında’ ve asker ve hükümetin el ele çalışmasında yatıyor.

Gönül, son birkaç senedir ne Genelkurmay, ne de Milli Savunma Bakanlığı karargâhlarına, emekli general de olsa hiçbir savunma şirketi temsilcisinin alınmadığını açılayarak, “şirket temsilcileriyle iş görme devri böyle kapandı” diyor. “Kimseyi suçlamak istemiyorum ama” diye devam eden Gönül’ün daha önceki dönemlere ilişkin çarpıcı örnekler de veriyor.

Milli Savunma Bakanı Gönül’ün 1 Ekim’deki Meclis açılışı sırasında yapmış olduğumuz sohbetteki açıklamaları şöyle:

Milli gemi projesine 1990’larda başlandığı söyleniyor ama yıllarca bir şey yapılamamış. Aslına bakarsanız, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’nın daha 70’lerde kuruluş amacı, özellikle deniz ve hava kuvvetlerimizin kendi ihtiyaçlarını karşılar duruma gelmesini sağlamak. Ancak uzun yıllar niyet hep olmasına karşın, sonuç alıcı adım atılamamış. Bunda o dönemki hükümetlerin ve ekonomik koşulların da payı olabilir.

‘Emekli general dahi olsa..’

Netice almaya dönük ilk çalışmaları 2004’te başlattık, düğmeye 2005’te bastık. Doğrusu askerler çok heyecanla kolları sıvadı. Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek’in payı büyük oldu. Sonra Metin Ataç devam ettirdi. Milgem projesini başlatma kararını alınca özellikle bütün denizciler, emekli olanı, görevde olanı sahip çıktı. O sayede kısa sürede sonuç alabildik.

Bu konuya el atınca talimat verdik, hiçbir yabancı savunma şirketinin temsilcisi Milli Savunma Bakanlığı binasına alınmıyor. Daha önce Orgeneral Hüseyin Kıvrıkoğlu’nun bu yönde tavırları olmuştu. Bizim dönemde Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök yazılı talimat çıkarmıştı, ‘Emekli general dahi olsa savunma şirketi temsilcileri Genelkurmay Karargâhı’na alınmayacak’ diye. Yaşar Büyükanıt komutasında da bu aynen devam etti.

Şirket temsilcileriyle iş görme dönemi böylece kapandı. İhtiyaçlar belirleniyor, Savunma Sanayi İcra Kurulu’na getiriliyor, sonra doğrudan şirketlerle temas kuruyoruz. Komisyon olayı aradan çıkınca sonuç almaya başladık. Milgem projesi bunun ispatı.

‘Kimseyi suçlamıyoruz, ama..’

 Mümessiller aracılığıyla projeler yapıldığı döneme ilişkin öyle örnekler var ki... Projeye giren yabancı ülke şirketinin temsilcisi bir bakılmış, bir kuvvet komutanının oğlu çıkmış. (Gönül, ısrarlı sormama karşın isim vermedi-MY) Savaş gemisi projesi yapılmış; alt tarafı kaptan köşkünün koltuğu, o da dışarıdan alınmış. Koltuğu yapamayacak değiliz, kimseyi suçlamak istemiyoruz, geçmiş zaman, ama anlaşma öyle imzalanmış.

Alman Leopard-1 tanklarının modernizasyonu projesi örneği var. 162 Leopard-1’in modernizasyonu 160 milyon dolara mal oldu, üstelik bunu da yerli şirketimiz Aselsan üstlendi. Oysa ABD’nin envanter dışına çıkardığı M60 model 170 tankın modernizasyonu İsrail şirketine 687 milyon dolara ihale edilmişti. Ben onun da Aselsan tarafından daha ucuza üstlenilmesinin mümkün olduğunu düşünürüm.

Gelinen durum:

Altay sınıfı adı verilen 250 ana muharebe tankının 7 yılda 2 milyar dolara Türkiye’de tasarlanıp üretilmesini öngören projenin 29 Temmuz’da imzalanması ardından, 12 korvetin Türkiye’de tasarım ve inşası için ilk adım da 27 Eylül’de atıldı ve sınıfın ilk gemisinin gövdesi 27 Eylül’de Pendik’te denize indirildi. Yirmi yılda tamamlanacak bu proje 3.2 milyar dolara mal olacak.

Ancak bu gemileri dış teknolojiye göre üretmek yerine TSK ihtiyaçlarına göre ve yüzde 80’den fazla yerli malzeme ile üretme arasında büyük maliyet farkı da var; Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Metin Ataç’a göre 12 geminin 5’i ‘bedavaya’ gelmiş olacak.

İşte Savunma Bakanı Gönül’e göre Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana düşlenen ama gerçekleşemeyen bu rüyanın gerçekleşmeye başlaması ardında, son dört-beş yılda hayata geçirilmeye başlanan yeni bir savunma sanayi siyaseti yatıyor.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın 2016’ya dek savunma sistemlerinin yarısını yerli kaynaklardan sağlama hedefi bu yeni siyasetin dışavurumu sayılıyor. Gönül’ün 2001 yılında savunma sanayine yüzde 25 olan yerli katkı payının 2007 sonu itibarıyla yüzde 41’e yükselmiş olduğunu söylemesi de bu çerçevede bir yere oturuyor.

Kara ve deniz kuvvetlerinde mesafe alınmaya başlanmış. İşin daha zor yanı hava kuvvetlerinde. Hava kuvvetlerinde teknoloji üretimi daha zor ve masraflı. Heybeliada’yı denize indirme töreni ardın-dan meslektaşlarla konuştuğumuz Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Aydoğan Babaoğlu’na bu durumu hatırlattığımızda verdiği cevaplar ilginçti. Babaoğlu, kendi uçaklarını ürettiğini ilan eden İran ve Çin gibi ülkelerin tasarım ve üretimlerinin TSK’nın kullandığı standartların altında ve çok pahalı olduğuna dikkat çekiyordu. Babaoğlu’nun ‘Aynı ürünü sırf yerli üreteceğim diye on katına mal etmek akılcı değil’ sözünün belli bir gerçekçiliği yansıttığı doğru. Zaman içinde bunun dengesinin de bulunması gerekiyor.

Bu haber 1,057 defa okundu.