Avusturya: 1945'ten bu yana ilk kez!

29 Eylül 2008 19:18 tsi
Avusturya'da Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) ile muhafazakâr Halk Partisi'nin (ÖVP) birlikte yürüttükleri büyük koalisyonu, anlaşmazlıkları öne sürerek durdurmaları ile başlayan seçim süreci, her iki partinin oylarının daha da düşmesine yol açtı.

1945 yılından bu yana oy sayısını en düşük dereceye düşüren her iki parti de yüzde 30'un altında oy alabildi. SPÖ ve ÖVP'nin hükümeti devam etmede gösterdiği başarısızlık ise en çok yabancı ve İslam karşıtı popülist sağ partilere yaradı. Avusturya Özgürlükçü Partisi (FPÖ) ile Avusturya'nın Geleceği İçin Birlik Partisi'nin (BZÖ) oy toplamının yüzde 29'u bulması ise endişeyle karşılandı.

Sosyal Demokrat Partisi dün yapılan genel seçimlerde oyların yüzde 29,7'sini alarak diğer partiler arasında birinci gelmeyi başararak yeni hükümeti kurma görevini almayı hakketti. Bununla birlikte SPÖ seçim sonuçlarının kendisi için başarıdan ziyade kayıp olduğunun da farkında. 2006 seçimlerinde aldığı oyların yüzde 5,6'sını erken seçimde kaybeden SPÖ, yeni hükümeti kurma konusunda hayli sorun yaşayacağa benziyor. Zira ÖVP ile olan birlikteliğin bir şey getirmediğinin farkında olan partinin toplam oy sayısı FPÖ ile BZÖ'nün toplam oy sayısından sadece yaklaşık otuz bin oy fazla.

Seçim kampanyası esnasında koalisyonun bitmesindeki rolü büyük olan ÖVP Genel Başkanı Wilhelm Molterer ile çalışmak istemediğini belirten SPÖ'nün yeni başkanı Werner Faymann, yeni bir koalisyon kurmak için popülist sağ partileriyle görüşmeyi düşünmediğini kaydetti. ÖVP'nin muhalafete kayması tehlikesini de gören SPÖ, azınlık hükümeti alternatifini gözden çıkarmıyor. ÖVP'nin düşük profilli başkanı ve koalisyonun bitmesinde en büyük rolü olan siyasi olarak bilinen Wilhelm Molterer ise tutumuyla partisine büyük bir yenilgi tattırdı. 2006 seçimlerinde yüzde 34 oy oranına sahip parti, yaklaşık yüzde dokuz oranında oy kaybederek yüzde 25,6'ya geriledi.

Seçimlerin kesin sonucu 6 Ekim tarihinde belli olacak olsa da, şu an itibariyle oy oranını yüzde otuzun üzerine hiç bir partinin çıkaramayacağı görünüyor. Gelinen durum ise seçimlerin tarihi bir sürece girildiğine işaret ediyor. Her iki partinin de seçmenleri tarafından radikal bir biçimde cezalandırıldığını gösteren bu süreç, Avusturya'nın iki büyük köklü partisinin nüfuzlarını aşırı sağa terk edecek derecede tehlikeli bir krize girdiklerini ortaya koyuyor. Avusturya'daki siyasi dengeleri güçlü bir şekilde sarsma ihtimali bulunan bu yeni dönem, her iki parti arasında öngörüsüz didişmelerden, karşılıklı nefret ve sonu gelmez siyasi çekişmelerden beslenerek oluşan havayla başlamış oldu.

Muhafazakarların ve sosyal demokratların ihtiyattan yoksun bu ortamda siyaset üretememeleri en çok popülist sağ partilere yaradı. Göçmen ve İslam karşıtı söylemleriyle öne çıkan partiler eşi görülmemiş derecede oylarını katladı. Partisinin oylarının yüzde 11'den yüzde 18'e ulaştığını öğrenen FPÖ lideri Heinz-Christian Strache, tarihi bir başarı kazandıklarını duyurdu.

FPÖ'nün kurucusu Jörg Haider'in göçmen karşıtı söylemlerini daha da keskinleştirip aynı keskinlikteki İslam karşı söylemlerini de buna ekleyen Strache, yüzde yedi oranındaki oy artışı sayesinde başbakanlığı gözüne kestirmiş durumda. Bununla birlikte Strache başbakanlık hayal edenler arasında yalnız değil. Karşısında oy oranını yüzde dörtten yüzde 11'e çıkararak üçe katlamayı başarmış Jörg Haider ve onun BZÖ'sü var. Kärnten valiliği görevini sürdüren ve aldığı oylara güvenerek başbakanlık görevine yeşil ışık yakan Haider, kendileri için bir rüyanın gerçekleştiğini söylüyor. Meclis seçimlerinde oyları üç kat arttırmanın Avusturya'da yeni bir rekor anlamına geldiğini belirten Haider, hükümet oluşturma görüşmelerine hazır olduklarını duyurdu.

Asıl korkulan ise SPÖ ile ÖVP'nin aşırı sağ tehlikesine rağmen sorunlarını çözmedikleri takdirde gerçekleşmesi muhtemel bir FPÖ-BZÖ birlikteliği. Her ne kadar Strache ile Haider'in arası birbirlerini hain ilan edecek kadar kötü olsa da, her iki partinin çizgisi tamamen birbiriyle örtüşüyor. Almanya'da CDU-CSU birlikteliğine benzer bir yapılanma ise Avusturya tarihinde sosyal demokratları ve muhafazakarları etkisiz hale getirecek keskin bir viraja sürükleyebilir.

Erken genel seçimde Yeşiller de beklediğini bulamadı. 2006 seçimlerinde toplam oyların yüzde 11'ini elde eden Yeşiller bu defa yüzde 10'a dahi ulaşamadı. Seçimlere iddialı giren Liberal Forum Genel Başkanı Heide Schmidt ise yüzde ikiye yakın oy aldı. Böylelikle Schmidt, seçimde kendini gösteremediği gibi hükümet oluşumunda da dengeleyici parti olma şansını kazanamadı.

Aşırı sağ, göçmen ve İslam karşıtı partilerin oylarını güçlü bir şekilde arttırması göçmen toplumu tarafından endişeyle karşılansa da, Yeşiller partisinden Alev Korun'un Avusturya meclisine giren ilk Türk unvanını kazanması sevinçle karşılandı. ''Ülkedeki göçmenlerin hayallerini gerçekleştirdiğim için çok mutluyum'' diyerek aynı sevinci dile getiren Korun, kırk yılı aşkın bir süreden beri Türk kökenli göçmenlerin Avusturya meclisine milletvekili sokamamasının büyük eksiklik olduğunu kaydeden Yeşiller partili milletvekili, ''Yeşiller partisinin attığı bu cesur adımla Federal Meclise girmekten büyük onur duyduğunu'' dile getirdi.

Yeşiller partisinin koalisyon görüşmelerine açık olduğunu da sözlerine ekleyen Korun, görüşmelerin ancak bir hafta sonra şekilleneceğini kaydetti. Seçim sonuçlarına göre Yeşiller parlamentoda 19 sandalyeye sahip olacak.

cha

Bu haber 701 defa okundu.