Semazenlerden acı itiraf

20 Eylül 2008 09:00 tsi
Semazenlliği de paraya çevirdiler. Mevleviliğin önemli ritüeli paragözler için büyük kazanç kapısı haline döndü. İşte şaşırtan itiraflar...

Son yıllarda ise yeni bir sektör doğdu: 'Semazenlik'. Ramazan nedeniyle çok yoğun olan bir semazenin 15 dakikalık gösterisinin bedeli 150 ila 200 YTL arasında değişiyor.

Bir gecede 3 semaya gidenler günde 600 YTL kazanıyor. Ramazan ayını ise 18 bin YTL ile kapatıyorlar.

Bildiğiniz gibi, Mevlevilerin en önemli ritüellerinden biri olan sema törenlerine katılan dervişlere semazen deniyor. Ancak bahsettiğimiz semazenlerin, aynı adı taşısalar da şekil olarak gerçeklerine benzeseler de, asıllarıyla uzaktan yakından ilgisi yok.

Zaten ayin de dini olmaktan çıkıp folklorik bir gösteriye dönüşmüş. İçi boşaltılmış ayinler denetimden uzak; öyle ki birkaç dakika sarsılmadan dönebilen herkes, kendini semazen ilan ediyor. Peki neden? Çünkü semazenliği ticarete döken insanlar, yılın tamamına yakınını sahnede geçiriyor ve bu işten inanılmaz paralar kazanıyor.

Gecede 200 YTL'den üç sahne

Herhangi bir yerde sahne almanın 15 dakikalık bedeli 150 ila 200 YTL arasında değişiyor. Ramazan ayındaki yoğun ilgiden dolayı günde 3 semaya (işe) giden semazenler, böylece günde 45 dakika dönüp 600 YTL kazanmış oluyor. Velhasılı Ramazan ayında tamı tamına 18 bin YTL kazanıyorlar.

Eleştirileri dikkate almıyorum

20 yıla yakın bir süredir semazenlik yapan Dursun Kızılkaya, "Ben bu işe gönülden başladım. Yoksa 'şu işe gireyim, şu kadar para kazanayım' gibi bir düşüncem olmadı; ama nasibimizde para kazanmak da varmış! İnsanlar, '15 dakika dönüp bir işçinin 3 günlük maaşını alıyorsunuz' diye bizleri eleştirebilir; bu noktadan bakmamak lazım. Bunun sanatsal bir yönü de var. Varsa öyle bir kabiliyetin sen de yap. Ben bu eleştirileri dikkate almıyorum." diyor.

Artistik olsun diye kollarımızı açıyoruz

Bu tür gösterilerde yer alan ve adını vermek istemeyen bir semazen (P.K.), "Hal böyle olunca semazenler Allah aşkı için değil, para aşkı için dönüyorlar! Semazen her bir çarkında Allah diyor. Parayla Allah denir mi yahu?" diyor. 3-5 kişiden oluşan topluluklara semazen grubu denilemeyeceğini belirten P.K., "Osmanlı döneminde birkaç kişiyle yapılan fukara seması vardı; fakat o semada kollar açılmazdı. Biz artistik ve turistik olsun diye kollarımızı açıp beyaz tennurelerle sema yapıyoruz!" diyerek bunun doğru olmadığını itiraf ediyor.

'15 kişilik ekibimin bir gecelik maliyeti 8 bin YTL'

Sabreddin Yılmaz (Sema ve Sanat Derneği Koordinasyon Sorumlusu): Biz çağrıldığımız yerlere 15 kişilik bir ekiple gidiyoruz. Konaklama, yol masrafı ve ödenen ücretle beraber toplam maliyet 8 bin YTL'yi buluyor. Bizim bir programımız iki buçuk-üç saat sürüyor. Çünkü biz sadece sema gösterisi yapmıyoruz. Hattat ve ebruzenimiz hünerlerini sergiliyorlar ilk başta. Tasavvuf musikisi konseri, Hz. Mevlânâ'nın tanıtımı, tiyatro gösterisi ile devam eden programımızda son olarak sema gösterisi yapılıyor. Eğer grup olarak değil de iki üç semazen isterlerse yine hizmet veriyoruz. Semazen başına konaklama ve yol parası haricinde 200 YTL ücret alıyoruz, bu sema 15 dakika sürüyor. Tabii gün ve program sayısı çoğaldıkça bu fiyat düşüyor.

Serkan Kara-Zaman

Bu haber 423 defa okundu.