Batan geminin uzağına atlanır!

16 Eylül 2008 13:23 tsi
Küresel ekonomik kriz düne kadar bize ‘efsane’ gibi geliyordu. Şimdi tam tepemizde. Şakası da olmaz. Öte yandan bu krizin hem küresel hem de ‘yerel’ siyasi etkileri olacak gibi. Hükümetin bir süredir, ‘sorun yok, kriz bizi et

Dünyada “kafasının çalıştığına” ve “sözünün sağlamlığına” güvenilir bir çok uzman uzun süredir dünyanın bir ekonomik krize sürüklündeğini, hatta yaşadığını dillendiriyordu. Aslına bakılırsa bunun tokat etkisini ülkemizde çok hissetmedik.

Hükümet de bu yöndeki soruları ve merakları genellikle “sorun yok, biz hazırız, etkilemez” bağlamında kurduğu savunma cümleleri ile karşıladı. Ancak böyle olmayacağını artık daha net görebiliriz.

ABD’de mortgage krizi ile başlayan sürecin, yine aynı ülkelinin küresel çapta finans hizmetleri yürüten, efsane kuruluşlarını vurması, dünyada olduğu kadar Türkiye’de de etkisini gösterecek.

Zaten ilk dalga da borsa üzerinden geldi ve kimilerine göre 13 milyar dolar gibi bir meblağ borsadan uzaklaştı. Hafif hafif oynayan döviz kurları da bu yolda işaretler veriyor. Tabii bundan tek etkilenin biz değiliz.

Bir çok büyük borsa ve irili ufaklı ülkenin finans yapısı nasibini alıyor. Parasal bağlar her ne kadar ülkeleri birbirine dalgalı denizde birbirine bağlasa da, neticede ülkemiz açısından olası sonuçlarını görmek lazım.

Elbette zaman içinde hükümetin söylediği gibi gerekli önlemleri alıp almadığını zaten izleyeceğiz. Ama öte yandan kriz temenni edilenin aksine daha menfi bir tablo yaratırsa bunun siyasi sonuçları da olabilecek.

(Gerçi; Dominique Strauss-Kahn (IMF Başkanı), "Finansal krizin sonuçları geçmedi ama ana sebepleri çok geride kaldı", Jean-Claude Trichet (Avrupa Merkez Bankası-ECB Başkanı), "ECB'ye güvenebilirsiniz", Joseph Stiglitz (Dünya Bankası eski Başkanı ve efsanevi ekonomist), "1929'daki krizden daha az ciddi. Büyük çöküntüyü nasıl durdurucağımızı biliyoruz", diyorlar ama batan bankalardan birinin CEO'su Türkiye'de verdiği yemekte, "sorunlarımız olsaydı size et vermez yumurta kırardık" demişti.)

Esasen ABD’de de durum böyle. Çünkü her iki ülkede de yakın zamanda seçim var. Aslında bu mini listeye İngiltere ve İsrail’i de dahil edebiliriz. Çünkü bu ülkelerde de, örneğin İngiltere’de kabine içinde sorunlar yaşanırkan, İsrail’de yeni Başbakan süreci de zamanlamaya dahil edilmiş bulunuyor.

Amerika’da ise Kasım ayında gerçekleşecek başkanlık seçimleri öncesi, Titanik büyüklüğündeki finans devlerinin yıkılması, Beyaz Saray’ın da kurtarmak için “hangisini seçeceği” veya terk edeceği, bu kurumların ahtapot misali dallanıp budaklanmış siyasi ilişkilerine ve kampanyaya katkılarına kadar uzanıyor. En azından bu işlerde bitip tükenmez dedikoduların yönü bu vektör üzerinde.

Türkiye’de ise kısa süre sonra yerel seçimler var. Her seçim elbette önemli ama bu seferki yerel seçimlerin her parti için ve hükümet için detaylı ve çok sayıda yerine oturması gereken mesajları olacak.

Sandık sürecinin, Türkiye’ye gelmesi beklenen kriz fırtınasının gözüne oturması, seçim kampanyaları için açılan para musluklarının minik siklonları ile birleştiğinde hükümen için çok da arzu edilen bir tablo yaratmayabilir.

AKP hükümetinin ise seçimlerde “ne olursa olsun” diyerek, kimilerine göre “durma noktası”na gelen ekonominin frenlerine asılması zor görünüyor.

Bu haber 643 defa okundu.