Sınava da girecek mi?

10 Eylül 2008 12:00 tsi
Cem Uzan, mahkemece verilen 5 kitap okuma ve öfke kontrol sistemi programına katılma cezasını anlayamadığını söyledi. Uzan’ın okuyacağı kitapları kim seçecek, okuyup okumadığı nasıl denetlenecek?

Genç Parti Genel Başkanı Cem Uzan, Başbakan Erdoğan’a hakaret etttiği gerekçesiyle verilen 5 kitap okuma ve öfke kontrol sistemi programına katılma cezası için “Cezayı anlamadım. Ne yapacağım ben?” diye avukatlarına sormuştu. NTVMSNBC’ye bilgi veren Denetimli Serbestlik Uzmanı, Cem Uzan’a denetim planı hazırlacağını ve “Ne öğrendin, faydalı oldu mu?” diye sorulacağını söyledi. Mahkemelerin, 2005’te yürürlüğe giren Denetimli Serbestlik Yasası ile 1 yıldan az hapis cezası içeren suçları işleyenlere uyguladığı tedbirler suç işleyen kişinin dışlanmadan topluma kazandırılması amacını taşıyor. Hakimlerin bu konuda verdiği cezalardan bazıları şunlar: İmamlara gazinoya gitmeme, eşini döven kocaya bahçıvanlık, gelinini döven kaynanaya dokuz ay süreyle evden çıkmama, kaçak elektrik kullananlara altı ay süreyle sinemaya gitmeme, üç ay süreyle kuaföre ve düğüne gitmeme, üzerinde uyuşturucu bulunan öğrenciye günde 100 soru çözme, müzede temizlik yapma cezaları... 

Denetimli Serbestlik Yasası kapsamında oluşturulan Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları mahkemece verilen yükümlülüklerin nasıl yerine getirileceğini, takibini ve denetimini yapıyor. Adliyelerde oluşturulan merkezlerde psikolog, sosyal hizmet uzmanı, öğretmen gibi uzmanlar kişiyi ve yaptıklarını yakından takip ediyor.

Öfke terapisinden nasıl geçecek

NTVMSNBC’ye bilgi veren ve devlet memuru olduğu gerekçesiyle adının açıklanmasını istemeyen Denetimli Serbestlik Uzmanı, Cem Uzan’ın cezasını nasıl çekeceğini şöyle anlattı:

UZMANLAR CEM UZAN’A DENETİM PLANI HAZIRLAYACAK
Mahkeme Denetimli Serbestlik Kararı verdikten sonra kişinin ikamet ettiği adres hangi adliyenin yetki alanına giriyorsa dosyası o bölgenin Denetimli Serbestlik Şube Müdürlüğü’ne gönderiliyor. Kişi şubeye gidiyor ve ona bir denetim planı hazırlanıyor. Uzman tarafından denetim planında yapılması gerekenler söyleniyor. Sürenin ne kadar olduğu belirtiliyor ve kişinin nelere uyması gerektiği bir plan olarak sunuluyor. Bunları yapıp yapmadığı denetimli serbestlik uzmanları, denetim uzmanları, öğretmenler, psikologlar, sosyal hizmet uzmanları tarafından takip ediliyor. Yükümlülükler yerine getirilmişse cezayı çekmiş oluyor ve dosyası savcılığa gönderiliyor.

“Cem Uzan’ın 5 kitabı okuyup okumadığı nasıl denetlenecek?” sorusuna uzmanın verdiği yanıt şöyle:

“NE ÖĞRENDİN, FAYDALI OLDU MU?” DİYE SORULACAK
Uzmanlar ve psikologlar Uzan’ın okuması gereken kitapların ismini söylüyor. Kitap hakkında kendisiyle konuşuyorlar. Uzan okuyacağı kitabı kendi de seçebilir ve sonra sürekli görüşmeler başlıyor. Kişinin kitabı okuyup okumadığı takip ediliyor. Görüşmelerde “Nereyi okudun?”, “Ne öğrendin ya da faydalı oldu mu?” diye soruluyor. Kitabı gerçekten okuyup okumadığı anlaşılabiliyor.

2005’te yürürlüğe giren Denetimli Serbestlik Yasası ile hapis cezasına alternatif cezalar ve denetleyecek kurumlar öngörülüyor.

HÜKÜMLÜYÜ TOPLUMA KAZANDIRMAK İÇİN
2005’te yürürlüğe giren 5402 Sayılı Denetimli Serbestlik ve Yardım Merkezleri ile Koruma Kurulları Kanunu ile yasal zemine oturtulan sistemin amacı, hürriyeti bağlayıcı cezalar yerine alternatif yaptırımlar uygulanarak hükümlünün topluma kazandırılması... “Denetimli Serbestlik”in şüpheli ve sanıklar açısından yararı ise haksız tutuklamaların neden olduğu insan hakları ihlalleri ile ekonomik külfetin ortadan kaldırılması. Uygulamayla mahkemece belirtilen koşullar ve süre içinde, sanık veya hükümlünün toplumla bütünleşmesi için hapis cezasına alternatif, daha çağdaş ve ülke ekonomisine yararı olan tedbir cezalarını içeriyor.

YÜKÜMLÜLÜKLER YERİNE GETİRİLMEZSE NE OLUYOR?
Denetimli serbestlikte sanık veya mahkuma yüklenen yükümlülükler yerine getirilmezse, bu tedbirlerden vazgeçilerek ertelenen hükmün verilmesi veya cezanın çektirilmesi sözkonusu olabiliyor. Türkiye’de denetimli serbestlik hizmeti, suç şüphesinin öğrenilmesinden infazın tamamlanmasına kadar beş ayrı alanda veriliyor. Bunlar infaz hizmetleri, madde bağımlılarının rehabilitasyonu, rapor hazırlama, kamu yararına çalışma cezalarının yerine getirilmesi ve rehberlik- koruma ve yardım. Denetimli serbestlik uygulamasıyla suçun telafisinin toplum içinde ödetilmesiyle kişiye bir şans daha verilmesi hedefleniyor.

Prof. Dr. Timur Demirtaş (Bahçeşehir Üni. Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi):
Uzan’a verilen tedbir cezasını “magazin yönü olan bir tedbir” sözüyle değerlendiren Prof. Dr. Timur Demirtaş, cezanın Türkiye’de etkin bir şekilde uygulanamayacağını söyledi.

5 KİTAP OKUMA TEDBİRİ PEK ŞIK OLMAMIŞ
Bence öfke kontrolü biraz magazin yönü olan bir tedbir. Yani ne demek? Bir işadamı, bir parti başkanı öfke kontrolü için, yani neredeyse, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde bir uzman görevlendirecekler. Böyle bir şeyi ben de ilk defa duyuyorum. Hırsızlık yapanlara, çocuklara falan kitap okuma cezası uygulandığını duyuyoruz. Kitap okuyacaksın, maça gitmeyeceksin, kahveye gitmeyeceksin gibi tedbirler, kısa süreli hapis cezaları bakımından öngörülen tedbirlerdendi. Ama Cem Uzan bakımından 5 kitap okuma tedbiri pek şık olmamış gibi geliyor bana. 5 kitap okuduğunda sınava mı tabi tutulacak? Özet çıkar getir mi diyecekler? O da ayrı bir konu.
Siyasi parti başkanı olduğu için alınacak tedbirlerin hepsi çarpıcı olur. “Huzurevinde hastalara bakacaksın” dense, o da çok magazinel bir etki yaratırdı. Belki bu tür tedbirleri uygulamak için erteleme kararı verilebilirdi.

CEM UZAN’I KONTROL EDEBİLİRSİNİZ DE...
Suçlunun yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği Türkiye’de ne ölçüde kontrol edilebilir? Genel anlamda kontrolün etkin bir şekilde yapıldığını söylemek güç. Cem Uzan’ı kontrol edebilirsiniz ama insanların muhtar kaydının olmadığı ve polisin giremediği yerler var. Böyle bir durumda kontrolü nasıl sağlayacaksınız? Uygulanabilse güzel bir kanun. İnsanları cezaevine göndermek yerine böyle tedbirler verilmesi iyi bir şey.

NTV

Bu haber 362 defa okundu.