Erivan ile yeni başlangıç!

7 Eylül 2008 09:08 tsi
Ankara umutlu; ancak dikkatli... İşte Erivan'dan notlar...

Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın maç davetini geri çevirmeyen Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, dün Erivan'a tarihî bir ziyaret gerçekleştirdi. Diplomatik çevreler gelişmeyi iki ülke arasında "yeni dönemin başlangıcı" şeklinde değerlendirdi. 
 
 'Amacımız Ermenistan ile diyalog iklimi oluşturmak'
 
 
Sınırları kapalı olan ve diplomatik ilişkisi bulunmayan Türkiye ile Ermenistan arasında yeni bir dönem başladı. Başkent Erivan'da bir araya gelen Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, "bundan sonra iki ülke arasındaki her meseleyi doğrudan görüşerek ele alma konusunda fikir birliğine" vardı. İki lider, milli maçtan önce 2 saat 40 dakika süren görüşme gerçekleştirdi.

Görüşme sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında, Türkiye'nin, bölgenin barışı için teklif ettiği Kafkasya Platformu'na destek veren Serj Sarkisyan, "Sorunları biz çözeceğiz ve gelecek nesillere bırakmayacağız." dedi. Dışişleri Bakanı Ali Babacan'ın da katıldığı görüşmede Türk tarafı, Yukarı Karabağ sorununu da gündeme getirdi.

İki lider, akşam yemeğinin ardından Erivan Hrazdan Stadı'nda oynanan Ermenistan-Türkiye A milli futbol takımları maçını birlikte izledi. Gül, Sarkisyan'ı İstanbul'da oynanacak rövanş maçına davet etti. Abdullah Gül, beklenenin aksine maçın hemen ardından Ankara'ya dönmedi, Hrazdan Stadı'nda onuruna verilen kokteyle katıldı.

Aralarında birçok sorun bulunan iki ülke ilişkilerinde tarihî bir döneme girilmesine neden olan gelişme bir futbol maçı oldu. Abdullah Gül, Ermenistan lideri Sarkisyan'ın teklifini kabul ederek, maçı izlemek üzere dün yerel saatle 16.45'te Erivan'a geldi. Türk Dışişleri Bakanı Ali Babacan da, Erivan'daki görüşmelerde hazır bulundu. Dağlık Karabağ sorununun çözümünü gündeme getiren Türk tarafı, 1915 olaylarının çözümü için "ortak tarihçiler komisyonu" kurulması önerisini yineledi, Erivan'ı Kafkas İttifakı'na resmen davet etti. Milli maç fırsatını değerlendirdik

İki ülke lideri, önce baş başa görüştü. Ardından heyetlerararası görüşmelere geçildi. Cumhurbaşkanı Gül, seferi olarak dün oruç tutmadı ve iki liderin yemeği bir saat 40 dakika sürdü. Gül ve Sarkisyan, önceden ilan edilenin aksine, görüşmelerin sonunda kısa bir açıklama yaptı. Gelinen aşamayı Abdullah Gül özetledi: "Milli maç fırsatını güzel bir şekilde değerlendirdik." Kafkasya'nın genel durumunun da ele alındığını anlatan Cumhurbaşkanı, iki ülke arasındaki sorunların giderilmesinde "iklim oluşturulması için irade ortaya koyduklarını" aktardı. Gül, "Ümit ederim ki bu ziyaret, iki ülke arasındaki problemlerin çözümünde yeni bir başlangıç olur'' dedi. Gül, Türkiye'nin gündeme getirdiği Kafkasya İstikrar ve İşbirliği Platformu'na Ermenistan'ın destek verdiğini de açıkladı.

Cumhurbaşkanı Sarkisyan da, kendisinin de İstanbul'da oynanacak rövanş maçına davet edildiğini belirterek, "Ben bunu iyi bir başlangıç olarak değerlendiriyorum" dedi. Aradaki sorunların çözümü konusunda ortak irade gösterdiklerine vurgu yapan Sarkisyan, "Bu sorunları biz çözeceğiz ve gelecek nesillere bırakmayacağız. Sayın Cumhurbaşkanı Gül'de istikrar ve iş birliği arzusu görmekten memnunum" diye konuştu.

Ankara umutlu; ancak dikkatli

Diplomatik kaynaklar, iki cumhurbaşkanının bir araya gelmesinin bir "ilk" olduğuna dikkat çekerken, Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerde yeni bir dönemin başlamak üzere olduğunun da işaretini verdi. Ekim ayında İstanbul'a, Türkiye-Ermenistan maçı için gelmesi beklenen Sarkisyan'la, bütün bu konular ele alınacak. Diplomatik çevrelerden alınan izlenime göre, dünkü görüşme tarihi bir dönüm noktası; ancak ilk görüşmede özel olarak iki ülke arasındaki bir konuda hemen sonuç alınması da fazla gerçekçi değil. Ancak, sorunların konuşulabilmesi ve diyaloğun başlatılması dünkü görüşmenin en büyük kazanımı olarak görülüyor. Bugüne kadar zaman zaman üçüncü ülkelerde bir araya gelen tarafların görüşme trafiğinin daha farklı bir biçim alması bekleniyor. Ancak bu konuya ilişkin detaylar, gelinen aşamayı baltalamamak ve olumsuz bir gidiş yaşanmaması için kamuoyu ile paylaşılmıyor.

Dünkü akşam yemeğinde, soğuk et ve balık bulunan bir tabak, peynir, sıcak balık ve sıcak etten oluşan bir tabak ile krep ikram edildi. Ermeni kaynaklar, Gül'e "güllaç" ikram etmek için çaba gösterildiğini aktardı. Abdullah Gül, Sariksyan'da Paşabahçe vazo hediye etti.

Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Gül'ün Erivan'a gitmesini 'tarihî ve cesur bir davranış' olarak değerlendirdi. Sarkozy, Türkiye'nin, bölgede istikrar ve barış için çabalarını selamladığını, Ankara'nın Kafkas platformu önerisinin de ilgi çekici olduğunu vurguladı.

Ağrı Dağı'nın altında görüştüler
Cumhurbaşkanı Gül ile Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan, Ermenistan Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda baş başa görüştü. Görüşme, Ağrı Dağı'nın resmedildiği bir tablonun altında yapıldı. Türkiye sınırları içinde bulunan Ağrı'ya, Ermeniler özel önem veriyor. Erivan'da havanın açık olduğu günlerde görülen Ağrı Dağı, Ermenistan Anayasası'nda Ermenistan'ın ulusal sembolleri arasında sayılıyor. Ankara ise bu durumdan rahatsızlığını her fırsatta iletiyor. Gül'ü Erivan'daki havaalanında Ermeni Dışişileri Bakanı Nalbandyan karşıladı. Gül'ün geçeceği güzergâh üzerinde toplanan bir grup Ermeni, protesto gösterisinde bulundu. Karşılaşmanın hemen başında protokol tribününe gelen Gül ve Sarkisyan, taraftarları selamladıktan sonra maçı birlikte izledi.

Gül, ABD-Küba maçını örnek gösterdi
Cumhurbaşkanı Gül, Erivan'da ilk olarak Milli Takım'ın kamp yaptığı Golden Palace Oteli'ne giderek, oyuncularla sohbet etti. Gül, "Sanırım hepimiz burada ilk kez bulunuyoruz. Spora siyaseti karıştırmak gerçekten hoş değil. Ancak bazen spor güzel şeylere de vesile oluyor. Bugün uçakla Erivan'a gelirken ABD ile Küba'nın 61 yıl sonra ilk kez bir futbol maçı oynadığını öğrendim. Hepinize bu karşılaşmada başarılar dilerim, başarılarınızı alkışlamak istiyoruz." diye konuştu. Ermenistan-Türkiye maçının oynandığı dün ABD milli takımı da yine Dünya Kupası elemeleri çerçevesinde sosyalist Küba ile Havana'da karşılaştı. Amerika ile Çin arasındaki bozuk ilişkiler de iki tarafın masa tenisi takımlarının 1971'de yaptığı maçla beraber düzelmeye başlamıştı.

[ERİVAN'DAN NOTLAR...]
İki helikopter eşlik etti

Cumhurbaşkanı Gül'ü taşıyan "Ana" uçağı, Erivan'a inerken iki helikopter eşlik etti. Gül, Ermenistan Dışişleri Bakanı Edward Nalbandyan tarafından karşılandı. Karşılamada, Türkiye'nin Tiflis Büyükelçisi Ertan Tezgör de hazır bulundu. Cumhurbaşkanı, havaalanından A Milli Futbol Takımı'nın da kamp yaptığı Golden Palace Oteli'ne geçerek görüşmeler öncesinde bir süre dinlendi.

Kuş uçurtulmadı

Cumhurbaşkanı'nın muhtemel ziyareti gündeme geldiğinde, Ankara'nın üzerinde titizlikle durduğu husus, Abdullah Gül'ün güvenliğinin nasıl sağlanacağı konusuydu. Erivan, Ankara'nın bütün taleplerini kabul etti. Çarşamba günü Erivan'a gelen Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi Ünal Çeviköz, bir aksaklık yaşanmaması için son dakikaya kadar görev yaptı.

Makam aracı da sınırdan geçmedi

Cumhurbaşkanı Gül, Erivan'da Türkiye'den gelen Cumhurbaşkanlığı'na ait makam aracına bindi. Ermenistan'ın Dağlık Karabağ'ı işgali sonrasında 1993 yılında kapatılan Türkiye-Ermenistan sınırı, Cumhurbaşkanı Gül'ün makam aracı için de açılmadı. Araç, bin 900 kilometre yol yaptı ve Gürcistan üzerinden Ermenistan'a ulaştı.

30 Türk koruması işbaşındaydı

Erivan'da, pazartesi gününden itibaren öncü birlik olarak gelenlerle 8'i keskin nişancı 30'a yakın Türk koruma görev yaptı. Erivan'da gün boyu alınan yoğun güvenlik önlemleri dikkat çekti. Türkiye'den gelen sinyal bozucular kullanıldı, keskin nişancılar Hrazdan Stadı'nda görev yaptı. İki cumhurbaşkanı, maçı birlikte, kurşun geçirmez bir camın arkasında izledi.

'Büyük Ermenistan'

Taşnak Partisi mensupları farklı noktalarda gösterilerde bulundu. Bu gösteriler beklenenin altında bir düzeydeydi. Birkaç gösterici, "I'm from Mush", "I'm from Igdır", "I'm from Bitlis" pankartları açarken, bir Ermeni'nin elinde taşıdığı bez pankartta, Türkiye'nin doğusunda yer alan çok sayıda ili de içine alan "Büyük Ermenistan" haritası açtığı görüldü.

Taşnaklar her yerde

Ancak kentin merkezinde, özellikle Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nın çevresinde Taşnakların daha kalabalık bir topluluk halinde toplandıkları ve gösteri yaptıkları gözlendi. Ermeni dilinde ve İngilizce pankartlar taşıyan Taşnaklar, "soykırımın tanınması" talebini dile getirdi. "Asla unutma asla affetme", "Hrant Dink, soykırımın son kurbanı", "Soykırım unutulmaz", "Bir daha olmasın", "Soykırımı tanı", "Hiçbir zaman unutmayacağız" pankartları dikkat çekti. Gösteride, ulusal parlamentolarında "soykırımı tanıyan" ülkelerin bayrakları taşındı. Maç başlarken de Türk Milli Marşı'nı ıslıklayanlar oldu.

Tek vekil Ufuk Uras

Erivan'daki maçı, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden (TBMM) tek isim izledi. Uras, maça kendi imkanları ile geldi. ÖDP Genel Başkanı İstanbul Milletvekili Ufuk Uras, Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin düzelmesinin geçtiğimiz yıl öldürülen Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink'in vasiyeti olduğunu belirtirken, "Onun için buradayım" ifadesini kullandı. MHP ve CHP, Gül'ün ziyaretine karşı çıkarken, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan da maça gitmek isteyen vekillere izin vermemişti.

Kars-Gümrü seferi hesabı boşa çıktı

Ermenistan'da bir süre önce kapalı bulunan Kars-Gümrü demiryolunun Ermenistan bölümünde kalan kısmı, "maç nedeniyle açılabilir umuduyla" geçtiğimiz günlerde temizlendi, ulaşıma hazır hale getirildi. Nitekim geçtiğimiz günlerde Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, ülkesinin yurtdışında bulunan büyükelçileriyle yaptığı toplantıda, söz konusu hattın açılabileceğine ilişkin sözler kullanmıştı.

Dünya basını oradaydı

Erivan'daki maç, Türkiye ve Ermenistan basınının yanı sıra uluslararası basının da dikkatini çekti. Belçika gazetelerinden El-Cezire'ye kadar birçok basın kuruluşu Erivan'daki gelişmeleri izledi. Türk gazeteciler, Ermenistanlı basın mensuplarına sık sık görüş bildirdi.

Erivan'da oteller taştı

Ermenistan-Türkiye maçını izlemek için Ermeni diasporasından da çok katılım vardı. Geçtiğimiz günlerde Ermeniler için kutsal sayılan günlerden birinin yaşanması ve maç atmosferi, Erivan'daki otelleri doldurdu.

zaman

Bu haber 475 defa okundu.