Katilin elinde 'turuncu' var!

5 Eylül 2008 16:07 tsi
ABD Başkan Yardımcısı Cheney Gürcistan’ın yaralarına merhem olmaya uçarken, bir başka ülkede alarm zilleri çalmaya başladı. O ülkenin Devlet Başkanı ve Başbakanı birbirine girdi. Araya ‘kızıl kedi’nin girdiği söyleniyor. Ama bu sürpriz d

Gürcistan yeni coğrafyasını kendine göre tasarlayan Rusya’nın bu eyleminden en çok rahatsız olanlar elbette soğuk savaş sonrası Moskova’nın iplerinden kurtulup, apar-topar Batı’ya yelken açan ülkelerdi.

Rusya Gürcistan’a girdiğinde en büyük reaksiyonu da bu ülkeler verdi, çünkü korkuyorlardı. Bu ülkeler bir yanda Batı’nın NATO ve AB güvenlik şemsiyelerine sığınmaya çalışırken, çoğu “turuncu devrim”lerden geçmişti.

Tersi olmaması için neden var mı?

Kremlin’in Gürcistan hamlesinin Kosova’nın “intikamı” olduğu yönündeki görüşün elbette tutar yönleri var. Ama devamının geleceğine ilişkin kestirmelerin de doğru çıkacağı anlaşılıyor.

Hem de turuncu devrimlerin en parlak ülkesinden. Rusya, Ukrayna’nın NATO’ya girmesi ve bir anlamda ABD’nin kapısına dayanması fikrine hep karşı çıktı. Bunun karşılıksız kalmayacağını söyledi.

Karşılığı da genellikle aynı yollardan, hani diplomasinin o vazgeçilmez terimi “mütekabiliyet” esasına uyarak yapıyor. Gürcistan’da böyle oldu ve anlaşılıyor ki, Ukrayna’da da böyle olacak.

ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney Gürcistan’ın yaralarına merhem olmak üzere ve Kafkas denkleminin sütunlarını sağlamlaştırmak üzere Azerbaycan’dan Gürcistan’a uçarken, oldukça tatsız bir haber aldı.

Buna göre, Ukrayna birbirine girmişti! Elbette bu politik hengame Cheney’in ziyaretine “denk” düşürülmüş olabilir ama, nihayetinde Ukrayna kilit bir ülke ve Batı için önemi tartışılmaz. Ama Doğu için de!

‘Başlar’ kırılırken!

Kafkas krizi patlak verdiğinde bir çok uzmanın, “Bu işin arkası gelir, Ukrayna’yı da içine çeker" tahminleri gerçeğe dönüşüyor gibi.

O kadar ki, resimde gördügünüz “romantik” öpücüğün yerinde artık “dramatik” bir nefret var. Turuncu Devrim’in mimarı Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko ile “yoldaşı” Başbakan Yuliya Timoşenko sanki 1 günde düşman haline geldi.

Şu an Ukrayna inanılmaz bir liderlik çekişmesine sahne oluyor. İş bu kadarla bitse iyi. Zaten hasbelkader inşa edilmiş “turuncu ittifak” da çatlamış durumda. Bu da meydanı Rusya taraftarlarına bırakıyor!

İktidar için Moskova’ya bakmak?

Kuşkusuz kökleri daha eskiye gidiyor ama bu kırılmanın başlangıç tarihi yeni. 2 Eylül.
Başbakan Timoşenko-yine-enerji konuları yüzünden Rusya ile yakınlaşmaya başladı.

Ancak bu yakınlığın dozunun arttığı görülüyor. En azından Devlet Başkanı Yuşçenko böyle düşünüyor. Haklılık payı da var. Çünkü mesele sadece enerji ihtiyacı yüzünden Rusya’nın yüzüne gülmekle sınırlı kalmıyor.

Başbakan Timoşenko, Rus-Gürcü savaşını kınamayarak, Yuşçenko’nun dış politik temellerini sabote etmiş görünüyor. Buradan anlaşılıyor ki, konu sadece Ukrayna’nın yaklaşan kış kaygıları ile ilgili değil.

Açık bir politik güç savaşı söz konusu. Bir ipucu da Ukrayna Meclisi’nden (Rada) gelmiş durumda. Meclis’in Başbakan’ın yetkilerini Devlet Başkanı kadar artırması iplerin koptuğunu gösteriyor. Ve böylece Başkan’ı destekleyen siyasi parti (Bizim Ukrayna Partisi) koalisyondan çekiliyor.

Eski dostlar…

Artık Ukrayna hükümetinin yani Başbakan Timoşenko’nun Başbakanlık için yeni ortaklara ihtiyacı var. Bunları bulmuş durumda. En azından şimdilik. Mavi Cephe ve Ukrayna Komünist Partisi yeni koalisyona destek vermeye hazır.

Ancak Ukrayna’da bu mesele “tatlılıkla” halledilecek gibi de değil. Nihayetinde silahlar konuşmaya başlayabilir. Zira, Başkan silahlı kuvvetleri Başbakan da İçişleri Bakanlığı’nın el altında tutuyor.

Eğer iş bu noktaya gelirse yüzbinlerce silahlı insanın Ukrayna sokaklarına dökülmesi işten bile değil. Peki Rusya bu duruma ne diyor veya rolü ne?

Rusya kimi destekler?

Bu sorunun yanıtı açık. Moskova Başbakan Timoşenko’nun arkasında duracak. Bunu Başbakan’ın son hamlelerine bakarak söylemiyoruz. Rusya’nın arası zaten Turuncu Devrim’in ilk anlarından bu yana Yuşçenko ile bozuk.

Hatta “bozuk” kelimesi çok kifayetsiz. Yuşçenko, Rusya’nın-zehirli-suikast girişiminin izlerini hala yüzünde taşıyor! Krizde Rusya’nın payına gelince. “Yok” demek hayli zor.

Zaten şimdiden bir çok siyasi ve gözlemci gelişmelerden Kremlin’i sorumlu tutuyor. Batı’nın tavrı da muhtemelen aynı sertlikte olacak. Şu an için olay taze olduğundan bir hamle yapılmış değil.

Ama yapılacağı kesin. Ukrayna’nın yeniden Rusya’ya bırakılması imkansız. Bu durumda yeni bir kriz alanı doğacak. Moskova’nın Gürcistan’a yaptığı gibi bir sıcak müdehalesini Ukrayna’da tekrarlaması çok olası değil.

Fakat şu da bir gerçek.  “Bu yüzden Rusya, Ukrayna’yı içten çökertiyor" diyenlere hak verilebilir. Bu Moskova’nın hep iyi uyguladığı bir yöntem.

www.iyibilgi.com

Bu haber 1,489 defa okundu.