Gül 'hayır' diyemezdi

4 Eylül 2008 09:46 tsi
İşte Cumhurbaşkanı'nı Erivan'a götüren üç sebep...

Muhalefet sert bir şekilde eleştirse de Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün Erivan’da gerçekleşecek Türkiye-Ermenistan milli maçına katılma kararı alması sürpriz değil. iyibilgi bir hafta önce özel kaynaklardan derlediği haberinde Cumhurbaşkanı Gül’ün Erivan’a gitme kararını önceden aldığını ancak Kafkaslarda çıkan çatışma sonrasında ziyaretini tekrar gözden geçirdiğini duyurmuş, ‘Gül yine de 6 Eylül’de Erivan’da olacak’ diye yazmıştı. 

Cumhurbaşkanı Gül kararını açıklamadan önce MHP ve CHP’nin sert uyarıları ile karşılaştı. MHP lideri Bahçeli Cumhurbaşkanı’nın Erivan’a gitmesinin ‘tarihi gaflet’ olacağını belirtmiş ve ‘makamın gerektirdiği sorumluluğu taşıması’nı istemişti. CHP lideri Deniz Baykal da meseleye Azerbaycan’ın küstürülmesi riskini hatırlatarak olumsuz yaklaşmış ve ‘ben olsam Bakü’ye giderdim’ demişti. Üstelik bu Türkiye için hassas bir konu olduğundan AK Parti de seçimler öncesinde meseleye karışmamaya özen göstermiş ve milletvekillerinin maça gitmesini engellemişti.

Muhalefetin tüm ısrarına rağmen Cumhurbaşkanı Gül Erivan’a gitme kararını açıkladı. Aslında bu kararı tahmin etmek için özel kaynaklardan bilgi almaya bile gerek yoktu. Çünkü Gül Sarkisyan’ın bu davetine diplomatik olarak hayır diyemezdi.

Gül neden hayır demedi?

Gül hayır diyemezdi, çünkü Türkiye fikir babası olduğu Kafkaslar İstikrar Platformu’nun işlerlik kazanması için Ermenistan’ın da bu sürece dahil edilmesi gerektiğine inanıyor. Bu mantıklı bir yaklaşım, zira Kafkaslarda sorunlu ülkelerin aynı masa etrafında toplanması isteniyorsa, özellikle Türkiye ve Azerbaycan’la sorun yaşayan Ermenistan’ın masanın dışına itilmesi fayda getirmez. En azından bu faydacı bir yaklaşım olmaz.

Gül hayır diyemezdi, çünkü Türkiye uzun bir süredir Ermenistan ile ilişkileri geliştirme politikası izliyor. Cumhurbaşkanı Gül Nisan ayında yaptığı açıklamada Türkiye, Gürcistan ve Azerbaycan arasında Kafkaslarda kurulan ortak pazardan Ermenistan’ın da yararlanabileceğini söylemiş, ancak bunun için Erivan’ın uzlaşmaz tutumundan vazgeçmesi gerektiğini belirtmişti. Türkiye Ermenistan ile sorunlarını çözmek ve bölgeye istikrar kazandırmak için diaspora ile tartışmaktan ziyade Erivan ile ilişkileri geliştirip diplomasinin alanını açmayı deniyor. İşte 6 Eylül’deki maç Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada olduğu gibi ‘iki ülke arasında yakınlaşma’ sağlayabilir. Ziyaretin ve futbolun tüm sorunları çözmesini kimse beklemesin. Ancak ABD ile Çin’i aynı masa etrafında buluşturan sürecin başlangıcı ping pong diplomasisiydi. Türkiye ile Ermenistan’ın buluşmasının başlangıcı da futbol olabilir.

‘Gül neden hayır diyemezdi’ sorusunun en önemli yanıtı ise şu: Gül ‘hayır’ deseydi Türkiye ‘uzlaşmaz’ konumda olacak, uluslar arası arenada zor duruma düşecekti. Suriye ile İsrail’i, Lübnan ve Irak’ın içindeki çatışan grupları bir araya getiren Türkiye’nin sorunlu komşusunun davetini geri çevirmesi stratejik olarak önemli bir hata olurdu. Öte yandan Türkiye bu daveti geri çevirseydi ‘Ermeni soykırımı’nı uluslar arası arenada savunurken eli zayıflar, özellikle Avrupalı ülkeler ‘uzlaşmaz tutumunuz her yerde ortaya çıkıyor’ derdi.

İşte bu üç sebep yüzünden Gül Sarkisyan’ın davetine hayır demedi. Böylece Türkiye’yi zora sokacak ‘gelmeyeceğim’ yanıtı verilmemiş oldu. Şimdi top Erivan’da… Eğer iki ülke arasında barış köprüsü kurulmak isteniyorsa Erivan Türkiye’nin Cumhurbaşkanına gerekli özeni göstermeli. Cumhurbaşkanına yönelik olumsuz bir tavır tüm Türkiye’ye yönelik olacağından Sarkisyan’ın alacağı önlemler ilgiyle izlenmeli. Diğer yandan eğer iki ülke arasında barış köprüsü kurulmak isteniyorsa iki ülke de konumlarını gözden geçirip aynı masa etrafında nasıl buluşulabilirin yanıtını aramalı.

iyibilgi.com

Bu haber 1,050 defa okundu.