Bu kış soğuk ve karanlık mı geçecek?

3 Eylül 2008 16:18 tsi
Türkiye, kaldığı ateş çemberinde, kendini bekleyen risklere açık, ama bir o kadar da stratejik bir konumda. Peki bu durum, kış aylarına girerken doğal gaz ve elektrik tüketimini tehlikeye sokar mı? Yeni tartışma konusu bu. Ama iyibilgi, bir adım öne geçer

Kafkasya’da yaşananlar, Türkiye’nin gümrükte yaşadığı sıkıntı, Türkiye’nin direkten dönen misilleme girişimi ve ardından Rusya’nın doğal gazı kesip kesmeyeceği endişesi. Bir de üstüne barajlarda 3.5 aylık elektrik üretebilecek kadar suyun kaldığının açıklanması. Biz de soruyoruz: Türkiye bir enerji darboğazına girer mi? Enerji bağımlılığından kurtulmak için ne yapmalı? Enerji uzmanı Nejdet Pamir yanıtladı…

Son yaşanan gelişmeler Türkiye’de bir enerji sorunu yaratır mı?

Bu yaşananların yansıması olacak tabii. Siz, yüzde 63 oranında Rusya’ya bağımlısınız. Bu çok akıl dışı. Hangi ülke olursa olsun, yol ayrımına gelebilirsiniz bir yerde. Türkiye, geçmişteki politikaları sürdürüyor. 25 yıllık anlaşmaları var ABD ile. Buna göre olay şu: Al ya da öde. Gazı kullanmasan bile para ödemek zorundasın.
Elektrik için de aynı şey geçerli. Geçmişte yapılan anlaşmaların sonucu bu, ve bu anlaşmaları yapanlar, hala savunuyor.
Enerjide yüzde 18 oranında da İran’a bağlıyız. İran bu gazı yılın belli dönemlerinde vermiyor. Verebilmesi için alt yapı gerekiyor. İran diyor ki, enerji hattımda en uç nokta sizsiniz. Basınç yetmiyor bu nedenle. Alt yapı yatırımı gerek. Yani her şey bir tarafa, İran’la ilgili problemin teknik de bir tarafı var.
Rusya’ya karşı ikinci seçeneğimiz Irak, ama orada da ABD önümüzü kesiyor.
Gürcistan da olmuyor; çünkü Saakaşvili olduğu sürece o topraklar tehlikeli.

Peki, bunun aşılması için ne yapmak gerekiyor?

Yeni boru hattı alternatifleri çok daha risklidir. Burada Rusya’ya bir kriz yaşanıyor. Herkes Karadeniz’de petrol araması yapıyor. Biz de Batı Karadeniz’de yapıyoruz.
NATO donanmasının gelmesi Rusya açısından sıkıntı. Ama Rusya gazı keserse haksız.

Rusya gazı keser mi?

Böyle bir şey yapabilir. Bu kadar kendini tehdit altında gören bir Rusya. Gümrükte misilleme çabası da Rusya’yı rahatsız etmiştir. Rusya bu tür kıpırdanmaları tehdit olarak algılayabilir.

Nükleer çözüm değil

Türkiye, enerji darboğazından kurtulmak için ne yapmalı?

Uluslararası anlaşmaları yırtıp atamazsın. Sisteme bakınca, bir tarafta ucuza üreten, maliyeti daha düşük kamu şirketleri var ve kurulu gücün yüzde 50’sinden fazlasını oluşturuyorlar. Özel sektöre bakarsak; özel sektör çalışacak, ama para alma garantisi yok. Yeni yatırım olmayınca da darboğaza giriliyor.
Yenilenebilir enerjiye 5-5.5 sent teşvik veriliyor, oysa nükleerin tavanı açık. Böylece yerli yerine ithal kömür kullanılıyor.
Küçük hidroelektrik santraller, yerli elektrik üretimi, yenilenebilir enerji kaynakları teşvik edilmeli. Yurtiçinde petrol doğal gaz aramaları maksimize edilmeli. TPAO revize edilmeli.
Nükleer çözüm değil. 10 yıldan önce bir santral kurulamaz zaten. Ayrıca onun da bir dürü sıkıntısı var.  

www.iyibilgi.com özel Seda Baştuğ

Bu haber 594 defa okundu.