Uzlaşma için Baykal feda edilir mi?

“Hükümet kapatma davası nedeniyle felce uğramıştı. Bu konu da kapandığına göre, artık AB, Türkiye’den reform gündemine dönmesini bekliyor.”

Bu sözler tatil için eşi Nevin Sungurlu’nun ailesinin Yalova’daki evine gelen Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı Joost Lagendijk’e ait. Üstelik Anayasa Mahkemesi’nin aldığı ‘kapatmama’ kararından sonra reform çabalarının ileriye götürülmesi talebi sadece Lagendijk’ten gelmiyor. Türkiye için de iki yıldır neredeyse askıya alınan AB reformları sürecine ağırlık verilmesi konusunda önemli bir uzlaşma var. Diğer bir deyişle ‘Ankara kriterleri’nin yerini ‘Brüksel kriterleri’nin almasının zamanı geldi deniyor.

Şüphesiz AK Parti hükümetinin Cumhurbaşkanlığı sürecinden bu yana yaşananlardan çıkarması gereken önemli bir ders var. O ders AB şemsiyesinin dışına çıkıldığında, özgürleşme alanının daraldığı, bazı çevrelerce Ankara’ya ‘deli gömleği’ giydirildiği şeklinde… Çünkü AB şemsiyesinin altından çıkıldığında demokrasi adı altında yapılan düzenlemelerin Türkiye’de bölünmeye yol açtığı bir gerçek olarak ön plana çıkıyor. AB ile uyumlu bir reform sürecinde ise toplumsal mutabakatın sağlandığı bir gerçek.

Şimdi Türkiye tarihinde yeni bir sayfa açmaya hazırlanıyor. Bunu kimileri ‘uzlaşma’ olarak niteliyor kimileri ise açılan bu yeni sayfanın önüne farklı sıfatlar ekliyor.

Ancak toplumun tüm kesimlerinden yeni bir başlangıcın yapılması çağrıları dikkat çekiyor. Kapatma davasının görüldüğü Anayasa Mahkemesi’nden bile…

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç’ın kararı açıklarken söyledikleri dün gibi hafızalarda. Kılıç özellikle parti kapatma ile ilgili konuda yeni bir anayasa değişikliğinin şart olduğunu belirtmişti. Önümüzdeki süreçte DTP’nin kapatma davası görüşülecek. Kılıç ‘böylesine siyasi konuları mahkememizde çözmeye kalkmayın’ mesajı vermişti.

Şimdi uzun bir süredir gerçekleştirilemeyen ‘Yeni Anayasa’ tartışmaları yeniden alevleniyor. Üstelik bu tartışmayı açan, yeni bir düzenleme çağrısı yapan da Anayasa Mahkemesi Haşim Kılıç. AK Parti hükümetinin de yeni dönemde yeni bir anayasa çalışmasının içine gireceği kulaktan kulağa fısıldanıyor. TÜSİAD yaptığı açıklamada ‘acil’ bir yeni anayasa talebi dile getiriyor. Tüm siyasi partiler de bu yeni anayasa tartışmalarına olumlu bakıyor. Türkiye uzun bir süredir konuşulan ‘uzlaşma’yı yeni anayasada inşa edebilir. Bu kez bir önceki girişimden farklı olarak, AB perspektifinde, geniş katılımcı bir anayasa Türkiye’nin ‘uzlaşamama’ sorununa çözüm getirebilir. Dahası 12 Eylül anayasasının üzerine çekilecek bir sünger Türkiye’yi önemli ölçüde rahatlatabilir.

Ancak yeni anayasa tartışmalarına anamuhalefet partisi CHP, bir öncekinde olduğu gibi, olumsuz bakıyor. En azından yaptığı açıklamalarda bunun işaretlerini güçlü bir şekilde veriyor. Örneğin partinin Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu dün açıklanan enflasyon rakamları ile ilgili yorumunda şunları söylüyor: Bu süreçte halkın gözünden enflasyonu gizlemek ve kaçırmak için Anayasa değişiklikleriyle toplumu meşgul etmenin hiçbir yararı yoktur.

Yapılacak reformları ‘toplumu meşgul etmek’ olarak niteliyor Cumhuriyet Halk Partisi. Ancak bununla da kalmıyor. CHP Grup Başkan Vekili Hakkı Suha Okay, parti kapatma ile ilgili bir düzenlemeye destek vermeyeceklerinin sinyalini veriyor ve bir adım ileriye taşıyor tartışmayı: "Bu dönemde yeniden bir anayasa değişikliğini ele almak, toplumun ve siyasî partilerin böylesi gerginlik ortamında çatışmalar yaratır. Her önünüze çıkan olaya karşı Anayasa'yı engel görmek yerine Anayasa'nın içeriğine sadakatle görevi sürdürmek gerekir."

İş dünyasından sivil toplum örgütlerine, siyasi partilerden hatta Anayasa Mahkemesine, toplumun tüm kesimlerinden ‘yeni bir anayasa’ beklentisi yükselirken CHP bir önceki tutumundan geri adım atmayacağının işaretini veriyor. Üstelik Deniz Baykal’ın seçimlerden hemen sonra yaptığı açıklamanın aksi yönde konuşmalarla…

Şimdi şu soruyu sormak gerekiyor: AB perspektifine uygun demokratik ve laik, özgürlükçü yeni bir anayasa toplumsal uzlaşma için başlangıç olabilir mi? Olabilir diyorsanız, Meclis’teki ikinci büyük çoğunluğa sahip anamuhalefet partisini bu sürece nasıl katabiliriz? Eğer ‘katamayız, bu sürece girmezler’ diyorsanız, o halde şu soruyu sormak gerekiyor: AK Parti’ye oy vermeyen, ancak toplumsal uzlaşmanın gerçekleşmesini isteyenler CHP’yi feda edebilir mi?

iyibilgi.com