Demiryolu projesi nereye gider?

25 Temmuz 2008 17:17 tsi
Yurtiçinde cereyan eden siyasi krizler yüzünden hepimiz dış politika konusunda miyop hale geldik. Bu yüzden yurt dışında devletçe elde ettiğimiz kazanımları bile yeterince göremiyoruz. ASAM’da görev yapan Kafkasya uzmanı Hasan Kanbolat’la proj

Dün Türkiye bölümünün temeli atılan Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi uzun vadeli bir devlet politikasının mı yoksa hükümetin son dönemdeki diplomatik girişimlerinin mi bir neticesidir?

Bu bir devlet projesidir. Kökleri ta 90’lı yıllara kadar uzanmaktadır.

Nedir bu projenin amacı? Sadece ekonomik mi?

Bu projeden önce Türkiye’yi Asya’ya bağlayan temelde iki yol vardı: Biri İran üzerinden geçiyordu, diğeri de Sovyet Rusya üzerinden geçip Sovyet Ermenistan’ına bağlanıyordu.

93’te Ermeni sınırı kapandıktan sonra bu hat kullanılamaz hale geldi. Bu yüzden de Türkiye’nin ’Avrasya ile olan bağlantısı koptu. Dolayısıyla bu proje Türkiye’yi Avrasya’ya yeniden bağlamayı amaçlamaktadır. 

Fakat diğer taraftan bu proje temelde ekonomik bir projedir. Çünkü Kazakistan gibi petrol açısından zenginleşmiş olan Orta Asya ülkeleri denize çıkışları olmadığı için, bu anlamdaki ticari ilişkilerini bu proje sayesinde tesis edeceklerdir. Bu noktada şunun da altını çizmek gerekiyor: Demiryolu projesi Asya ülkelerini sadece Türkiye’ye bağlamakla kalmıyor; bilakis Batı’ya da bağlıyor; Ukrayna’ya kadar uzanıyor.

Sovyetler çöktükten sonra Türkiye Asya’daki yeni Türk devletleri üzerinden bölgede söz sahibi olmak istediğinde Rusya bu durumundan pek memnun kalmamıştır. Peki şu anda Rusya açısından durum nasıl?

Rusya Federasyonu projeden rahatsız değil. Kaldı ki bu projeden ekonomik anlamda Rusya da karlı çıkacak.

Bu proje dediğim gibi siyasi olmaktan ziyade ekonomik bir projedir. Bu yüzden Rusya’yı rahatsız edecek bir durum yok ortada. Fakat bu zamana kadar siyasi açıdan problem çıkartan ve bu yüzden de projenin sekteye uğramasına sebep olan Ermenistan idi.

Ne oldu da Ermenistan bu negatif tavrından vazgeçmeye karar verdi?

Ermenistan bölgede çok fazla yalnızlaştı… Başka çıkar yolu kalmamıştı.

Ermenistan’ın ve diğer bölge devletlerinin ikna edilmesi sürecinde Türkiye’nin diplomatik bir atağı oldu mu?

Türkiye’nin diplomatik bir atağı olduğu doğrudur ama Azerbaycan’ı da unutmamak gerekiyor. Washington ve Gürcistan’ı ikna eden Azerbaycan'dır.

www.iyibilgi.com özel Erkam Can

Bu haber 1,261 defa okundu.