Gizli tanıklara FBI modeli koruma

25 Temmuz 2008 09:46 tsi
Tanık Koruma Kanunu’na göre mahkeme talep eder ve Tanık Koruma Kurulu da uygun görürse Türkiye’de ilk kez Ergenekon’un 20 gizli tanığı bu kanundan yararlanacak.

Tutanaklarda (x) olarak belirtilecek tanıklara, isterlerse estetik yapılacak, isterlerse iş kurulacak.

1Temmuz'da yürürlüğe giren Tanık Koruma Yasa'nın "çok gizli" yönetmeliği de tamamlandı. Yönetmelik için 3 ayrı taslak hazırlandı. Taslaklar görüş alınmak üzere Adalet Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı ve Jandarma Genel Komutanlığı'na gönderildi. Her sayfasında "çok gizli" ibaresi yer alan yönetmelik taslağının onaylanmasıyla birlikte yasa resmen uygulamaya konulacak. Tanık Koruma Yasası'ndan ilk kez Ergenekon Terör Örgütü soruşturmasına gizli tanıklık yapan 20 "gizli" tanıki yararlandırılacak. Davanın görüleceği İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi 20 gizli tanığın kanun kapsamına alınması amacıyla Tanık Koruma Daire Başkanlığı'na talepte bulunacak.

Daire Başkanlığı, talepleri 11 kişiden oluşan Tanık Koruma Kurulu'na sunacak. Kurulda, Adalet, Milli Savunma, İçişleri, Jandarma, Emniyet Sahil Güvenlik, Gümrüklerde görev yapan 11 kişi karar alacak. Kurul tanıkların yasadan ne ölçüde yararlandırılacağına ve hangi imkanların sağlanacağına da karar verecek. Tanıkların güvenliğinin sağlanması amacıyla kurulun önünde bütçe sınırlaması da bulunmuyor.

Tanıkların AB standarlarında korunmasını öngören düzenlemeye göre koruma tedbirleri, ağırlaştırılmış müebbet, müebbet hapis ve alt sınırı 10 yıl hapis cezasını gerektiren suçlar, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen alt sınırı 2 yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlar ile terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarda tanıklık yapanlara uygulanacak.

X tanık olarak geçecekler Tanık koruma tedbiri kararları, soruşturma evresinde cumhuriyet savcısı tarafından; kovuşturma evresinde ise mahkemece verilecek. Savcılar hazırlık soruşturmasında, mahkemeler ile yargılama sonuna kadar "x tanıkların" koruma kapsamına alınmasını talep edecek. İşlenen suçun etkisiyle psikolojisi bozulmuş çocuk ve mağdurlar, mahkemede dinlenenlerin nişanlısı, evlilik bağı kalmasa bile eşi, kan hısımlığından veya kayın hısımlığından üst soy veya alt soyu, ikinci derece dahil kan veya ikinci derece dahil kayın hısımları ve evlatlık bağı bulunanlar ile yakın ilişki içinde olduğu kişiler, tanık koruma kapsamına alınabilecek.

Özel ortamda dinlenecekler Gizli tanıkların kimlik ve adres bilgileri kayda alınarak gizli tutulacak. Tanıklara yapılacak tebligatlar ayrı bir adrese gidecek. Tanık koruma kapsamındakiler, duruşmalara katılmayabilecekler. Ses ve görüntüsü değiştirilerek özel ortamda dinlenecekler. Tutuklu veya hükümlü olan tanıklar ise durumlarına uygun ceza infaz kurumu ve tutukevlerine yerleştirilecek. Ergenekon soruşturmasında gizli tanıklar arasında tutuklu ve hükümlü bulunmadığı bildirilmişti.

Tanık koruma programındaki kişilere özel eğitim almış polislerce yakın koruma da sağlanacak. Tüm kayıtları yeniden düzenlenecek Tanık koruma programına alınanlar tam anlamıyla yeni bir hayata başlayacaklar. Adli sicil, askerlik, vergi, nüfus, diploma, pasaport, sosyal güvenlik gibi kayıtları değiştirilerek yeniden düzenlenecek. Bu düzenlemelere rağmen mal varlıkları üzerinde tasarruf yapabilmelerine de olanak sağlanacak. Bulundukları ilin polis ve jandarması bile gerçek kimliklerini bilmeyecek. Gizli tanıklara geçimlerini sağlamaları amacıyla maaş da bağlanabilecek. Maddi yardımda bulunulacak. İş kurabilmesi amacıyla yüklü miktarlarda destekte bulunulabilecek. Eğitimine devam etmesi de sağlanabilecek. Uluslararası anlaşmalara ve karşılıklılık ilkesine uygun şekilde, geçici olarak başka bir ülkeye yerleştirilebilecek. Fizyolojik görüntü değişecek Yönetmeliğe göre tanıkların fizyolojik görünümünün estetik cerrahi yoluyla veya estetik cerrahi gerektirmeksizin değiştirilmesi ve buna uygun kimlik bilgilerinin yeniden düzenlenmesi sağlanacak. Fizyolojik görünümün estetik cerrahi yoluyla veya estetik cerrahi gerektirmeksizin değiştirilmesine ilişkin karar; tanığın istemi halinde Tanık Koruma Kurulu tarafından verilecek.

YALAN BEYANDA BULUNAN YANDI

Tanıklar yanlış bilgi vermeleri ya da bildiği konuları açıklamaması halinde Tanık Koruma Programı'ndan çıkarılacak. Kimlik bilgileri hakkında yalan beyanda bulunması ve koruma kararında belirtilen tedbirlere aykırı davranış içinde olması ve koruma sebeplerinin kalması halinde programdan çıkartılacak. Tanık koruma Programı'ndaki kişinin tehlike nedeniyle ölümü, sakatlanması veya mal varlığını kısmen veya tamamen yitirmesi halinde oluşacak zararlar devlet tarafından tazmin edilecek. Kaç kişi korunuyor? Yönetmelik taslağında halen Koruma Daire Başkanlığı bünyesinde bulunan "Özel Koruma Şube Müdürlüğü"nün benzeri bir birim Tanık Koruma Daire Başkanlığı'nda kurulacak.

81 İl Emniyet Müdürlüğü'nde yeralan Koruma Şube Müdürlükleri sadece Terörle Mücadele Kanunu kapsamında hakkında koruma kararı verilecek kişilerin güvenliğini sağlayacak. Tanık Koruma Kanunu kapsamına alınacak kişilerin güvenliğini ise yeni birim üstlenecek. Halen Koruma Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında 246 askeri personel (Emekli general, subay, astsubay), 151 Bakanlar Kurulu Eski İyeleri ve Milletvekili, 438 yargı mensubu, 617 diğerleri (eski MıT'çi, öğretim üyesi, gazeteci, işadamı vb) olmak üzere toplam 1452 kişi korunuyor. Bu kişilerin 350'si "özel koruma", 658'i "yakın koruma", 407'si "çağrı üzerine koruma", 20'si "yakın ve konut koruma", 10'u konut koruma, 5'i "konut ve işyeri koruma" ile 2'si de "işyeri koruma" kapsamında bulunuyor. Bin 452 kişinin güvenliğini ise yaklaşık 2 bin 800 polis sağlıyor.

TANIK KORUMADA FBI MODELİ

Tanık Koruma Kanunu kapsamına alınacak "gizli" tanıklar FBI modeli koruma altına alınacak. 11 kişiden oluşacak kurulun vereceği karar doğrultusunda dava aşamasında "tanıklık" yapacak kişiler ve aileleri yargılama bitene kadar "deşifre" olmayacak evlerde korunacak. Tanık Koruma Dairesi, önemli davalara bakan özel yetkili Ağır Ceza Mahkemeleri'nin bulunduğu illerde ev, villa, çiftlik evi satın alacak ya da kiralayacak. Gizli tanıkların korunacağı bu evlerin yerini sadece Tanık Koruma Dairesi bilecek. Polis ya da Jandarma sorumluluk bölgesinde belirlenecek evler son derece gizli tutulacak. Tanık ya da ailelerinin tüm ihtiyaçları bu birim tarafından karşılanacak. Can güvenlikleri açısından gizli tanık ya da ailelerinin akraba ve yakınlarının akrabaları ya da yakınları ile "sınırlı" seviyede temas kurmasına izin verilecek. Tanık ya da aileleri görüştükleri yakınlarına, "hangi şehirde oldukları ve ya kaldıkları adresi" açıklamayacak. Yapılacak telefon görüşmeleri güvenlik nedeniyle kontrol altında tutulacak.

Yeni kimlik verilecek tanık ya da tanıkların gerektiği hallerde yurt içi ya da yurt dışında iş kurması sağlanacak. Ancak, kurulacak iş için sağlanacak ödenek "limitli" olacak. Maliye Bakanlığı talep halinde Tanık Koruma Dairesi'ne ek ödenek tahsis edecek. Adresleri bilinmeyecek O ilin emniyeti ya da jandarması bile bu evlerin adreslerini bilmeyecek. Tanıkların ve ailelerinin korunmasından tamamen Daire Başkanlığı sorumlu olacak. Yeni bir kimlik için "estetik" operasyon yapılması gündeme gelecek tanıklara yapılacak cerrahi operasyonlar için de özel düzenleme yapılacak. Ankara ve İstanbul'da görev yapan bazı plastik cerrahlar ile "özel" anlaşma yapılacak. Estetik ameliyatla yüzü değiştirilecek tanığın kim olduğunu operasyonu yapan plastik cerrah ile Tanık Koruma Daire Başkanlığı bilecek. Yapılacak güvenlik soruşturmasının ardından çalışılacak plastik cerrahlar tespit edilecek. BUGÜN

Bu haber 904 defa okundu.