Rusya kimin için tehdit?

Özellikle Medvedev’in seçilmesi itibariyle Türkiye-Rusya ilişkilerini nasıl tarif edersiniz?

Medvedev’le beraber iki ülke arasındaki dış politika konusunda bir değişiklik beklenmiyordu zaten. Sadece enerji konusunda daha fazla işbirliğine gidilebileceği konusunda bir takım ön-görüler söz konusuydu. Ancak bu konuda bugüne kadar herhangi bir mesaj verilmedi. Fakat bu bundan sonra böyle bir şeyin olamayacağı anlamına da gelmiyor. Diğer taraftan Rusya ile gelişen ticari ilişkilerin içinde Türkiye’nin Rusya’dan silah alımı da söz konusu. Bu yönde yapılan anlaşmalar var.

Peki, şu anda Avrupa ile Rusya arasında bir gerilim var mı?

Rusya ile Avrupa arasında bir gerilimden söz etmek mümkün değil. Ancak bazı sorunlar mevcuttur. Özelde Rusya ve yeni Avrupa ülkeleri arasında var olan bu sorunlar Rusya’nın AB ile olan ilişkilerinde olumsuzluklar yaşamasına sebep olmaktadır. Rusya’nın “yeni Avrupa ülkeleriyle sorunların yaşamasının arkasındaysa kendilerinin Rusya’yı hayli bir tehdit olarak görmeleri yatmaktadır.

Ne anlamda bir tehdit olarak görüyorlar?

Rusya’yı yayılmacı bir devlet olarak görüyorlar ve kendilerini güvende hissetmiyorlar. Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nin ABD’nin füzelerini kendi topraklarında konuşlandırmasının en önemli sebeplerinden biri de bu tehdit algısıdır.

Bununla beraber Rusya’nın bu “yeni Avrupa ülkeleriyle” olan sorunları kendisinin ABD ile olan ilişkilerini de etkilemektedir.

Ama genel anlamda Rusya ile AB arasında bir sürtüşme söz konusu değil. Çünkü bu iki taraf birbirine ihtiyaç duymaktadır. AB Rusya’nın en büyük ticari partneridir.

Rusya’nın Türkiye’ye yönelik olarak derinden derine bir “yayılmacı” politika uyguladığını söylemek mümkün mü?

Rusya’nın toprak konusunda böyle bir gayret içinde olduğunu söylemem mümkün değil. Ama Rusya’nın şöyle bir politikası var: Etkili olduğu coğrafyadaki projelere kıskaçla yaklaşmaktadır. Bu projelerin başlarında “renkli devrimler” gelmektedir. Zira bunlar Rusya’nın çıkarlarına zarar vermektedir. Ya da Rusya’nın by-pass edilerek enerji alanlarında farklı projelere el atılmasını da Rusya kıskaçla karşılamaktadır… Rusya’nın Türkiye için muhtemel bir tehdit olacağını zannetmiyorum.

Rusya ve ABD Türkiye noktasında çatışan çıkarlara mı sahipler?

Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerden bağımsız ele alınması gerektiğini düşünüyorum. Ancak şu söylenebilir: Her şeye rağmen Rusya ta Soğuk Savaş’tan kalma psikolojisiyle Türkiye’yi ABD’nin bölgedeki müttefiki olarak görüyor. Her ne kadar Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkiler son dönemde bir ivme kazansa da bu, potansiyelin çok altındadır. Böyle bir durumun ortaya çıkmasında işte Rusya’nın bu algısı ve onun siyasete yansımaları yatmaktadır diyebiliriz.

www.iyibilgi.com özel Erkam Can