Hürriyet’in “Geceyarısı Ekspresi"

14 Temmuz 2008 17:41 tsi
'Hürriyet ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi. Bu ikisi arasında ille de bir ilişki kurulacaksa şu soruya bir cevap aranabilir: 60 yaşındaki İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 60 yıldır Hürriyet tarafından ihlal edilmedik herhangi bir madde

Yıldıray Oğur/Taraf

Hürriyet Gazetesi’nin 60. yıldönümü, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin kabulünün 60. yıldönümüne denk gelmiş. “Kurban Bayramı bu yıl da hacca denk geldi” gibi bir şey oldu bu giriş farkındayım. Anlaşılan tarih biz zavallı insancıklarla yine fena halde dalga geçmekte.
Ama tarih bile bizi bu basit ve anlamsız yıldönümü tesadüfünden “Hürriyet İnsan Hakları Treni Projesi” çıkaran çılgın Türk reklamcılığı kadar salak yerine koymamıştır herhalde.
İşte Hürriyet’in bu “Geceyarısı Ekspresi” bir süredir yurdumuzun demir ağlarla örülmüş şehirlerini dolaşıyor.
Tabii, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 13. maddesine göre “Herkesin bir devletin toprakları üzerinde serbestçe dolaşma ve oturma hakkı” var, elden bir şey gelmiyor.
Ama insan yine de üzerinde düşünmeden edemiyor: Hürriyet ve insan hakları.
Kurt ile kuzu. Fil ile zücaciye dükkânı. Ergenekon ile İlhan Selçuk kadar birbiriyle ilgisiz iki şey.
Bu memlekette üç saniyecik kadar bile yaşamış kimse, üzerinde üç asır kadar düşünse bu iki kelime arasında herhangi bir ilişki bulamazdı.
“Aynı cümle içinde kullan bakalım” diye bir soru ancak öğrenci düşmanı, sıfırcı, acımasız öğretmenlerin işi olabilirdi.
Yani bu “Geceyarısı Ekspresi” projesi; o kadar yaratıcı, küstahlık düzeyinde cüretkâr, cesur ve meydan okuyucu...
Hürriyet ve İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi.
Bu ikisi arasında ille de bir ilişki kurulacaksa şu soruya bir cevap aranabilir: 60 yaşındaki İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin, 60 yıldır Hürriyet tarafından ihlal edilmedik herhangi bir maddesi kaldı mı?
Beyanname’nin birinci maddesine göre; “Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler, birbirlerine karşı kardeşlik anlayışıyla davranmalıdırlar.”
60 yıllık tecrübeyle biliyoruz ki; Hürriyet 60 yıldır Türkiye’de sadece bazı insanların haklarını savunmuştur, gerisini bidon kafalı, göbeğini kaşıyan adam olarak görmüştür.
Yine Beyanname’nin ikinci maddesi şöyle der: “Herkes, ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal veya başka bir görüş, ulusal veya sosyal köken, mülkiyet, doğuş veya herhangi başka bir ayrım gözetmeksizin bu Bildirge ile ilan olunan bütün haklardan ve bütün özgürlüklerden yararlanabilir. Ayrıca, ister bağımsız olsun, ister vesayet altında veya özerk olmayan ya da başka bir egemenlik kısıtlamasına bağlı ülke yurttaşı olsun, bir kimse hakkında, uyruğunda bulunduğu devlet veya ülkenin siyasal, hukuksal veya uluslararası statüsü bakımından hiçbir ayrım gözetilmeyecektir.”
Kürtlerin, Arapların, Lazların, Çerkeslerin yaşadığı bir ülkede 60 yıldır logosunun altında “Türkiye Türklerindir” sloganıyla çıkan bir gazete 60 yıllık bu maddeyi her gün hem de basılan her sayısında binlerce kez ihlal etmektedir.
Üçüncü maddede de “Yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği herkesin hakkıdır” denir. Hürriyet bu konuda da seçmecidir. Mesela 2000 yılındaki “Hayata Dönüş Operasyonu”nda öldürülen 30 kişi için Hürriyet, Beyanname’nin altına şerh düşmüştür. O gün “Devlet Girdi” manşetiyle çıkan gazete “Örgüt liderleri, bize saldırmaları için militanlara talimat yağdırıyorlardı. Bizi en çok dehşete düşüren, örgüt liderlerinin, militanların üzerine benzin dökerek bizzat kibriti çakmasıydı” gibi operasyonu yürüten askerlerin ağzından ifadelerle de kimlerin yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği hakkı olmadığını bize anlatmakla meşgul olmuştur.
Biraz atlayarak gidelim belki bir madde buluruz.
Mesela 11. madde: “Bir suç işlemekten sanık herkes, savunması için kendisine gerekli bütün tertibatın sağlanmış bulunduğu açık bir yargılama ile kanunen suçlu olduğu tespit edilmedikçe masum sayılır.”
Gazetenin Kürtçe klip yapmak istediğini söylediği için hakkında linç kampanyası açtığı Ahmet Kaya için attığı “Vay Şerefsiz” manşetiyle bu madde de ezilip geçilmiş.
Madde 21: “Herkes, doğrudan veya serbestçe seçilmiş temsilciler aracılığı ile ülkesinin yönetimine katılma hakkına sahiptir.”
Serbest seçilmiş temsilcilerimize karşı bu 60 yıl içinde beş darbe yaşadık. Ve 60 yılın tüm darbecileri darbeden sonraki günün Hürriyet’ini çerçeveletip odalarına asacak kadar çok sevdiler.
Denemeye devam. Mesela Madde 26: “Herkes eğitim hakkına sahiptir. Eğitim, en azından ilk ve temel eğitim aşamasında parasızdır. İlköğretim zorunludur. Teknik ve mesleksel eğitim herkese açıktır. Yüksek öğretim, yeteneklerine göre herkese tam bir eşitlikle açık olmalıdır.”
Bu madde her cümlesiyle Hürriyet’in onyıllardır başörtülü öğrencilerin üniversiteye girmemesi için verdiği amansız mücadeleyi hatırlatıyor. Neydi son başlık? “411 El Kaosa Kalktı.”
Ve sonunda bulduk işte.
Hürriyet ve İnsan Hakları arasındaki tek ilişki beyannamenin en sonundan çıkarılmış.
Madde 30: “Bu bildirgenin hiçbir kuralı, herhangi bir devlet, topluluk veya kişiye, burada açıklanan hak ve özgürlüklerden herhangi birinin yok edilmesini amaçlayan bir girişimde veya eylemde bulunma hakkını verir biçimde yorumlanamaz.”
Hürriyet’in “Geceyarısı Ekspresi” sizin şehrinize de uğrayacak.
Beyanname Madde 20 şöyle der: “Herkesin silahsız ve saldırısız toplanma ve gösteri yapma hakkı vardır.”

Bu haber 819 defa okundu.