Patronlar ruh hastası oldu

12 Temmuz 2008 13:58 tsi
Son dönemde dünya genelinde yaşanan ekonomik krizin yanı sıra, Türkiye'de yaşanan olaylarını seyri üzerine iş dünyası yöneticileri 'divan'a taşındı.

Son dönemde dünya genelinde yaşanan ekonomik krize, Türkiye'de yaşanan AK Parti kapatma davası, Ergenekon soruşturması ve terör olaylarının yeniden tırmanması eklenince iş dünyasının psikolojisi iyice bozuldu. İşadamlarından gelen psikolojik ve psikiyatrik şikayetlerde yüzde 50 artış olduğuna dikkat çeken uzmanlar, çalışanlarda işini kaybetme ve işsiz kalma korkusu artarken; işverenlerde ve yöneticilerde ise iflas etme korkusu, panik, endişe ve kaygı bozukluğu gibi rahatsızlıkların büyük artış gösterdiğini açıkladı. Uzmanlar, bu durumdan kişilerin eşleri ve çocuklarının da olumsuz etkilendiğini söylüyor.
Veritas Psikiyatri ve Beyin Bilimleri'nden Uzman Dr. Ali Hilmi Yazıcı, son dönemde kliniklerine başvuran işadamı ve çalışan sayısında ciddi artış olduğunu belirterek, verimsizlik, konsantrasyon kaybı, işinden memnun olmama hali gibi sorunların büyük manevi ve maddi kayıplara neden olduğunu söylüyor. International Hospital Psikiyatri Bölümü uzmanlarından Ali Ayas ise son zamanlarda psikiyatri bölümüne başvuranlar arasında tekstil işletmesi sahipleri, büyük inşaat firmaları yöneticileri ve bankacıların sayısında gözle görülür bir artış olduğunu belirtiyor. Şirketler ise, çalışanlara psikolojik destek verebilmek için terapi seansları düzenlemeye başladı.
 
İflaslar depresyonu artıracak
Uzmanlara göre işdünyasında psikiyatrik rahatsızlıkların en önemli bölümünü "kaygı bozuklukları" adı verilen hastalık grubu oluşturuyor. İş hayatının getirdiği stresin panik bozukluğu, agorafobi, genelleşmiş kaygı bozukluğu, depresyon, uyku bozuklukları, yeme bozuklukları, hastalık hastalığı, obsesif bozuklukları ve psikosomatik hastalıklar (ülser, migren, cilt hastalıkları, adet düzensizlikleri, gerilim tipi başağrıları vb ) gibi hastalıklara yol açtığına dikkat çeken uzmanlar, ekonomik kriz ve siyasi belirsizliklerin hastalıkları tetiklediği görüşünde.
İstanbul Üniversitesi'nde yapılan iş stresi ve tükenmişlik sendromu üzerine yapılan bir araştırmaya göre, iş stresini çalışanların yüzde 86'sının "çok önemli", yüzde 13'ünün "orta önemli" ve yüzde 1'inin de "az önemli" bulduğunu anlatan International Hospital Psikiyatri Bölümü uzmanlarından Ali Ayas, ekonomik krizlerin işadamları ve yöneticilerin günlük baş edebildikleri stres dozunu çok fazla yükselttiğinin altını çiziyor. Son günlerde kliniğe gelen hastalar arasında işadamlarının sayısındaki artışın yüzde 50'lere yaklaştığını anlatan Ayas, "Bu günlerde hastalarımın büyük bölümü sanayici, işadamı, yönetici ve onların ailelerinden oluşuyor. Özellikle sıkıntılı olan tekstil, inşaat gibi sektörlerde faaliyet gösterenlerin sayısı dikkat çekecek kadar arttı" diyor. Ayas, gelecek kaygısı, işini yitirme kuşkusu, çalışanlarına ve müşterilerine karşı sorumluluklarını yerine getirememe endişesi, bulunduğu sosyo-ekonomik seviyenin düşmesi ile ilgili korkuların işadamlarının özgüvenini düşürdüğünü, stresle baş edebilme becerisini felce uğrattığını ifade ediyor.
Ayas, "Geçmiş kriz deneyimlerimizden biliyoruz ki, bu dalgayı iflasların sonucunda gelecek olan 'depresyon' vakaları takip edecektir. Tabi bir de sahip olduğu sosyo-ekonomik düzeyi yitiren eşleri ve çocukları" diye devam ediyor.
 
Yanlış kararlara neden oluyor
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Mert Savun ise, eğitimli hastalarda, öncelikli olarak genetik yatkınlık ve yaşanan dış baskıların depresyon ve panik bozukluğu hastalıklarına yol açtığına dikkat çekerek, "Ağırlıklı olarak depresyon ve panik bozukluğu hastalıklarının yöneticileri baskı altına sokarak yanlış kararlar vermelerine yol açıyor. Ticari hayatta bu rahatsızlıklar nedeniyle yöneticiler şirketlerini iflasa sürükleyecek kadar yanlış kararlar alabiliyor" saptamasında bulunuyor.
Veritas Psikiyatri ve Beyin Bilimleri'nden Uzman Dr. Ali Hilmi Yazıcı da, son günlerde hastaları içinde işadamı ve işi nedeniyle sorun yaşayan insanların sayısında belirgin bir artış olduğunu belirterek, genel olarak kriz öncesinde ya da sonrasında söz konusu olan gerginlikler nedeniyle artışın daha fazla olduğunu belirtiyor. Yazıcı, "Çünkü kriz tehdidi çok daha zorlayıcı bir süreç. Bu bekleme, panik, endişe, kaygı bozuklukları, depresyon gibi hastalıklara zemin hazırlayan bir süreçtir. Örneğin Türkiye'de son 2 yıl içerisinde bu tip vakalar aşağı yukarı yüzde 50 oranında artış gösterdi" diye konuşuyor.
 
Rahatsızlıklarını gizliyorlar
Öte yandan özellikle üst düzey yöneticilerin sorumluluklarının fazla olması nedeniyle rahatsızlıklarını çok fazla dışarıya vuramadıklarına dikkat çeken Yazıcı, yoğun stres altında bulunan ve üzerlerinde baskı hisseden yöneticilerin, rahatsızlıklarını açığa çıkaramadıkları için hastalıklarının ileri safhalara ulaşabilediğinin de altını çiziyor. Yazıcı, "Yöneticilerin rahatsızlıkları kişilik özelliklerine bağlı olarak, işlerini etkiliyor. Stresle baş edememe sonucu, maskeli depresyon dediğimiz, bireyin kendi içinde yaşadığı rahatsızlık, muhakeme yeteneğini bozuyor ve karar verme yetilerini kaybetmelerine yol açıyor. Hasta, belirsizliğin stresini yaşamaktansa, çok tartmadan önemli kararlar verebiliyor, bunun sonucunda da işini bile kaybedebiliyor" diye konuşuyor.
Kendi hastaları içinde de bu tür CEO ve genel müdürlerin bulunduğunu anlatan Yazıcı, "Başarılı olmaya alışmış insanlar için depresyon iki kat yük. Amerikalı psikiyatrist Hagop Akiskal'ın tespitine göre, bazı kişilikler ikinci dalga bir sıkıntı yaşarlar. Biz buna sıkıntının sıkıntısı diyoruz. Bu da intihar eğilimini artırıyor" diyor.
 
İyi performans için destek şart
Her sektörde olduğu gibi tekstil sektöründe de yoğun bir stres yaşandığını belirten Orka Grup Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, "Stres bütün dünyada iş hayatında yaşanan en büyük problem. Doğru ve verimli performans için, başarı için çalışanlarımıza hem bireysel olarak hem de grup terapisi halinde haftada yaklaşık 100 saat danışmalık hizmeti veriyoruz" diyor.
Varyap Varlıbaşlar Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Varlıbaş ise, Varyap'ın dünyadaki ve Türkiye'deki bu belirsizlik durumundan etkilenmediğini ancak güvenilir bir firma olmanın daha büyük bir sorumluluk getirdiğini vurguluyor.
Kurtsan Holding Yönetim Kurulu Başkanı Meltem Kurtsan da, her işletmeci gibi belirsizlik durumunda endişe yaşadıklarını, ancak ilaç sektörünün herhangi başka bir sektöre göre çok daha dengeli olduğunu belirtiyor. Acil ihtiyaçlara dayalı bir sektörde iş yaptıklarını anlatan Kurtsan, psikolojik danışmanlıktan farklı olarak tedbir ve tasarruf eğitimleri aldıklarını anlatıyor.
 
Şirketler çalışanlarına destek programları uyguluyor
Bazı şirketler, iş verimini artırmak amacıyla, çalışanlarına spot eğitimler veriyor. Çünkü, bireysel problemlerin şirketin genelini etkilemesi ve geç müdahale, şirketlerin organizasyon yapısını bozabiliyor. Teknolojik gelişmelerin yanında iş ortamının ve stresinin etkisi de çalışanlarda psikolojik sorunlar yaratabiliyor. Turkcell, Orka Grup gibi şirketler, çalışanlarının psikolojik durumunu, dolayısıyla da şirketin içindeki genel ruh halini maksimum seviyeye çıkarmak için psikolojik desteğe başvuruyor. Böylece çalışanların sorunlarından kaynaklanan yaratıcılık eksikliklerini gidermeyi amaçlıyorlar. Etiler Terapi Merkezi uzmanlarından Özlem Mestçioğlu, bireylerin şikayetlerinin hastalık seviyesine varmadan giderilmesi için büyük önem taşıyan bu destek programlarının çok faydalı olduğunu vurguluyor.
 
Yaşam koçlarının erken teşhiste önemi büyük
Mare Fidelis Coaching'den Dost Can Deniz, kendilerine danışanlara psikolojik bir teşhis koyabilecek bir hizmet vermediklerini, ancak aşırı seviyede bir odaklanma sorunu, fonksiyon bozukluğu, anksiyete bozukluğundan şüphelendiklerinde, bir psikiyatriste yönlendirmede bulunduklarını söyledi. Bakış açımız psikiyatrik değil" diyen Deniz, bazı durumlarda psikiyatristlerle ortaklaşa çalışmaların söz konusu olabileceğini belirtiyor.
 
Muayene Ücretleri Artıyor
Psikologlara ve psikiyatristlere artan taleple birlikte, psikiyatrist ve psikologların sayısı artarken, muayene ücretlerinde de son bir yılda yüzde 10 oranında artış kaydedildi. Geçtiğimiz yıl 170-200 YTL arasında değişen bir saatlik seanslar, bu yıl 200-220 YTL'yi buluyor. Öte yandan, Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre, bugün Türkiye'de bin 205 tane aktif olarak çalışan psikiyatrist bulunuyor.
 
İşadamlarının en çok yaşadığı rahatsızlıklar
Depresyon: Duygu durumunda çöküntü, kader, ümitsizlik, cesaretin kırılması gibi duygulara neden oluyor.
Anksiyete: Endişe, korku veya kuruntunun yarattığı psişik gerilimle kişide, belirgin huzursuzluk hali, iç sıkıntısı, bunaltı, kaygı yaratıyor.
Panik Atak: Bireylerde kalp çarpıntısı, ağız kuruluğu gibi çeşitli otonom sistemi belirtileri ortaya çıkarıyor. Birey, ölmek veya kontrolünü kaybetmek üzere olduğuna dair, nedeni anlaşılamayan duygular yaşıyor.
Agorafobi: Kişinin yardımsız ve çaresiz kalabileceği alan, park, sokak gibi açık yerlerde bulunduğunda yoğun kaygı duyması olarak tanımlanıyor.
Obsesyon: İstem dışı bilince takılarak, korku ve bunalım yaratan, kişinin çaba göstermesine rağmen kurtulamadığı düşüncelere neden oluyor.

referans

Bu haber 451 defa okundu.