Yoldaş! Brüksel’de buluşalım mı?

27 Haziran 2008 15:49 tsi
Rusya-AB zirvesi sürünen ‘Rusya-Avrupa İşbirliği ve Ortaklık Anlaşması’ imzalanmaya çalışacak. Rusya’nın elinde onlarca koz var. AB’nin elinde ise bir tane! Peki Rusya AB’ye girmeyi istiyor mu? Peki AB istiyor mu? ‘HAVE

Avrupa-Rusya ilişkisi, ‘düşman kardeşler’ veya daha çok ‘aşk-nefret’ ilişkisi olarak tanımlanabilir. Bir tür ‘ne onunla, ne onsuz’ durumu yani.

Gelinen noktayı bilgi olsun diye söyleyelim. Perde arkası işlerin yanında çok önemli değil aslında. Bu ayın sonunda Rusya ile Avrupa bir araya gelecek. İki taraf da 1.5 yıldır süren bir yılan hikayesini tamamlamaya çalışacaklar. Ama baştan yazalım, “kerhen”!

Bu anlaşmanın imzalanamamasının birden çok nedeni var. Bir kere eski ‘demir perde’  olup, şimdi AB’ye kapılanan Polonya ve Litvanya gibi ülkeler Rusya’yı istemiyor! Sadece onlar da değil, eski Sovyet ülkeleri de bu konuda ayak sürüyor.

İkinci konu-işte aşk nefret ilişkisi buradan doğuyor-enerji meselesi. AB, enerji konusunda Rusya’yı “sağlam” bulmuyor. Bulmuyor ama şu an için yapacak birşeyleri de yok. Buna ihtiyaçları var. Yani diplomasi de en kötü durum olarak değerlendirilen “el mahkum” açması mevcut.

Üçüncü konu da güvenlikle ilgili. Bu konu biraz enteresan. ABD’nin Doğu Avrupa’ya yerleştirmek istediği füze savunma sistemi (bilindik adıyla füze kalkanı) iki kesim arasında gerginlik yaratıyor.

Ancak bu biraz da suni! Çünkü Avrupa’nın şu an için Rusya’ya karşı kesin başarı sağlayabileceği bir kozu yok. Hani eğer denirse, “AB’ye almazlar o zaman” diye, bu güçlü bir koz değil.

Çünkü Rusya AB’ye girmek istiyor ama (detaylarını aşağıda okuyacaksınız) ölüm-kalım meselesi de değil. Oysa Rusya eski şaşalı günlerine “döndü dönecek” durumda olduğu gibi, küresel bir aktör hatta yeniden bir “paktın” lideri olmaya da aday.

Ekonomisinin, “çöktüğü” günlerle uzaktan yakından ilgisi yok. Ve tabi bu kadar yükselen enerji fiyatlarıyla Avrupa için neredeyse “tekel” durumunda. Yani bu füze kalkanı projesi-ki artık sağır sultan bile İran için olmadığını biliyor-biraz da sanki “koz olsun” diye yaratılmış görünüyor.

Çalışmaz mı çalışır. Ama Rusya tutup da Avrupa’ya girmeye karar verirse (!), Kremlin’i-son Kızıl Meydan showunda gördük-füze kalkanı tutmaz.

Yani sonunda geriye kala kala-başka teknik ama detay gerekçeler de olsa bile-Rusya’nın AB’ye girme arzusu kalıyor.

Çiçeği burnunda Başkan Medvedev bu konuda şunları söylüyor: "Rusya kendini bir Avrupa ülkesi olarak görüyor. AB ile sıkıntısız dayanışma temelinde bir ortaklık kurmak istiyoruz. Ama AB daha kendi iç birliğini sağlayamıyor. AB'yi işbirliği yapılamaz bir ortak olarak düşünmüyorum. Ancak periyodik olarak sorunlarla karşılaştığımız da bir gerçek."

AB ise Solano’nun ağzından duruma şöyle bakıyor; “Rus delegasyonla ilk zirveyi gerçekleştireceğiz. İlişkilerin geliştirilmesi ve derinleşmesi konusunda istekliyiz.” Yani? Yanisi yok hepsi bu.

Peki Rusya neden AB’yi istiyor. Bunun Ankara’yı da hayli ilgilendiren bir boyutu var. Bir kere Rusya-bu anlaşma bir tarafa-AB’ye girdiğinde tüm dengeler değişiyor. AB Parlamentosu’nda katılımcı ülkelerin üyeleri nüfusa göre şekillendiğinden, Moskova neredeyse (!) tek başına iktidar olabilir (!)

Tabi bu işin şakası. Ama ciddisi de var. Tam bu noktada AB’ye tam üye olmuş Türkiye ile birlikte Rusya “kalan dengeleri” de buruşturup çöpe atıyor. AB’de Rusya-Türkiye olarak alt, “Doğu bloku” olarak üst bir çatı kurulması, Avrupa’nın o bütün havasının sönmesi demek.

Açık yazalım. Böyle bir durumda AB’nin ipi Ankara ve Moskova’da olur. Ama durun, daha bitmedi. Rusya Avrupa’nın tek enerji kaynağı olduğu için AB’nin enerji ihtayacının giderilmesi çeşitlendirilmesine kan-ter içinde uğraşılıyor.

Buldukları alternatif ise-artık hep biliyoruz-Türkiye. Ortadoğu ve Orta Asya gaz ve petrolünün Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınması projesi var. Hani Türkiye’nin küresel enerji vanası olması dosyası.

Bunu da Rusya ile birleştirin! Avrupa ne yapar ki? Artık Rusya’yı mı yoksa Türkiye’yi mi yoksa ikisini birden mi AB’ye alırlar bilinmez. Ama “şimdi” olmayacağı kesin!

Bu haber 792 defa okundu.