Kapitalizm İslami finansla mı güçleniyor?

20 Haziran 2008 19:02 tsi
İngiltere hükümeti, petrol fiyatlarındaki artışla gelişen İslami finansı Londra'ya çekmek için düzenlemelerine hız veriyor. Japonya da geri kalmıyor... Bu iki gelişmeyi konunun uzmanları İbrahim Öztürk'e ve Şadıman Okumuş'a sorduk. Kapitalizmin İslamof

İslam-küresel finans ilişkisinde iki önemli gelişme var. Birincisi Londra İslam finansının merkezi olma yolunda ilerliyor. İkincisi de Japonya İslami bankacılığa hazırlanıyor.

Kraliçe Türkiye’ye geldiğinde Abdullah Gül ile yakın temas kurması üzerine şu yorum yapılmıştı: Abdullah Gül İngiliz küresel finans sektörüyle temas halinde ve İngiltere Gül üzerinden Ortadoğu’da etkinliğini artırıyor. Ayrıca Gül, Japonya’ya da ziyarette bulunmuştu. Bu iki haberi bu Gül’ün bu iki girişimiyle birleştirebilir miyiz? Birleştirirsek nasıl bir tablo ortaya çıkıyor?

İbrahim Öztürk: Onların arasında arasında bir ilgi kurmuyorum. Tesadüfi olduğunu düşünüyorum.

Şadıman Okumuş: Bu yeni bir olay değil... Londra’nın İslami finansa ilgisi çok daha öncelere dayanıyor. Dolayısıyla bu son gelişmelerle alakalı değil bence. Çünkü onlar petrol fiyatlarındaki artışı önceden gördüler. Ve devlet olarak finansmanı “sukuk”la (İslami bono) yapmayı tercih ettiler. Fakat ne zaman Gordon Brown gelmesi, Blair gitmesi ve bu işlerden sorumlu genel sekreterin ayrılmasıyla teknik hazırlıkları nedeniyle bu süreç yavaşlamıştı. Japonya’dan önce de Singapur bu işe soyunmuştu. Körfez’deki fon fazlasını absorve etmenin en iyi yolu “sukuk”tur.

Neden ABD değil de İngiltere?

Şadıman Okumuş: Evet, İngiltere ABD gibi yapmadı ve önünü açtı. Fransa da yapmadı. İngiltere burada nötr davrandı. “Müslüman azınlıklarımızın isteklerine açık olmalıyız, bunu bir tehdit olarak görmemeliyiz” dedi. Paranın etnik kökeni, dini olmaz dediler.

Yani hegemonya savaşından ziyade İslami iktisadi gücün araçsallaştırılarak Batı kapitalizminin krizini aşmak için bir fırsat olarak kullanıyor…

İbrahim Öztürk: Buna katılıyorum. Batı kapitalizminde konjoktürel krizler bitmiyor. Zaten kapitalizmin özelliği krize girmesi ve krizi kendi lehine çevirmesi… Irak’taki bataklığın faturası, borç yükü, konut sektörü krizi var… Bütün bunlara katkı olması için petrol fiyatları yükseltildi ve bu fazlalık kaynakları kendi şirketlerine çekiliyor.

Şadıman Okumuş: Tabii, tehdit olarak görmediler ve hatta önünü açtılar… Bank of İslam açıldı. Bunda devletin büyük desteği var.

Peki, bu gelişmelerin kapitalizmin İslam’ı da içine aldığını gösteriyor mu?

İbrahim Öztürk: Bu zaten gerçekleşmiş durumda. Zaten İslam kültürü boğulmuş durumda. Tek düze eden küresel kültür dünyayı fena halde domine etmiş durumda.

Şadıman Okumuş: Öyle bakmamak lazım… Bir alternatif değildir, bir ektir. İsteyen faizsiz, İslami finansı tercih eder, isteyenler faizli finans araçlarını tercih edebilir. Bu tür finansal araçların getirilerinin önemi büyük; insanlar bir kuruşlarını bile kaybetmek istemiyorlar. O nedenle faizsiz bankacılıkta İslami esaslara uygunluk şartıyla getirilerini önemsiyorlar.

Petrol fiyatlarındaki artışın İslami bonoları güçlendirdiği ortada... Peki, petrol fiyatları neden yükseliyor?

İbrahim Öztürk: Petrol fiyatlarında başka dinamiklerin öne çıktığını düşünüyorum ben…

Ne gibi dinamikler?

İbrahim Öztürk: Bu dinamiklerin başında petrolün kullanılamayacak kadar pahalı hale getirilip çok sonradan göreceli olarak ucuzlatılmaya çalışılacak. Ve sonrasında anlamsızlaşacak ve sahiplerinin elinde turşu olarak kalacak diye düşünüyorum…

Alternatif enerjiler devreye mi sokulacak?

İbrahim Öztürk: Evet, yeni eneri kaynağı buldular ama bu biraz pahalı. Buna müşteri bulunamayacak, dolayısıyla petrolün fiyatını yükseltip petrole alternatif olarak ellerindeki o enerjiye mahkum kılarak piyasaya sürecekler. Ben böyle bir beklenti içerisindeyim. Alternatif enerjiye piyasa yaratmaya çalışıyorlar…

www.iyibilgi.com özel İlhan Döğüş

Bu haber 807 defa okundu.