Arabulucuların arabulucusu kim?

20 Haziran 2008 14:36 tsi
Ortadoğu’da herkes ‘ara buluyor’! Daha doğrusu ‘belli ülkeler’ belli sorunlara ara buluculuk yapıyor. Kırk yıllık sorunlar çözülecekmiş gibi duruyor. Peki ama neden şimdi sorunlar ‘toptan’ çözülüyor gibi? Neden bu

Derin diplomatik analizlere batmaya hiç gerek yok. Bugün Ortadoğu’nun en çetrefilli sorunlarına yönelik bir tür ‘arabulucu operasyonu’ yapılıyor.

Aslında bölge ülkelerinin hemen hepsi sorunlarda ve arabuluculukta bir tarafta bulunuyor. Ama bir kısmı resmi olarak bu işlevi yürütüyor. Sadece bir kaçını verelim. Türkiye, Suriye ile İsrail arasında, yılların kangreni Golan Tepeleri ve genel bir uzlaşı üzerine arabuluculuk yapıyor.

Mısır, yine İsrail ile Hamas arasında arabuluculuk yapıyor ve denebilir ki bu uzlaşı arayışları içinde en mesafe alanı da bu. İki cephe arasında şu an için bir ateşkes inşa edilmiş bulunuyor. Bu bile ciddiye alınması gereken bir yenilik.

Bir başka arabulucu Yemen. O da Filistin ile Hamas arasında arabuluculuğa resmen soyunmuş durumda. Bunlardan bile anlaşılıyor ki bölgede bir “zemin” yaratma, sorunları en azından asgari bir düzeye indirme arayışı, uygulaması mevcut.

Ama neden? Elbette yılların içinden kronikleşerek gelen bu sorunların aşılması yolunda adımların atılması çok iyi. Kimsenin de sorunlar devam etsin dediği yok. Yok ama kimsenin yıllardır elini sürmediği, sürse de sonuca ulaşamağı bu kırılma noktalarında neden ve şimdi kapsamlı bir arayış sürüyor?

Bu sorunun yanıtı birden çok. Kimi uzmanlara göre bölgede bir Şii-Sünni eksen çatışması yaşanıyor ve bahsi geçen ülkelerin tamamı Sünni. Böylece Şii eksene karşı bir bütünlük, bir huzur alanı yaratılmaya çalışılıyor.

Bir diğer kesime göre ise bu gelişmelerin nedeni, bölgede kısa vade içinde yaşanacak değişik bir gelişme ile ilgili. Bu gelişme de iki yönlü olarak değerlendiriliyor. ABD’de Kasım ayında yapılacak seçimlerde Irak’tan çekilme kararı verebilecek hükümet ihtimaline hazırlık yapılıyor.

ABD gerçekten çekilirse geride bırakılan kriz konularında azalma olsun isteniyor. Ya da diğer olasılık, İran’a yönelik bir müdehale öncesi saflar belirginleştiriliyor, belli bir coğrafi alana, cephenin arkasına huzur getiriliyor.

Bunların hepsinin dışında ortak bir inanış da, bu sorunların hep çözülmek istendiği ama hiçbir zaman çözülemeyeceği iddiası. Geçmiş örneklerden beslenen bu yaklaşım haksız da sayılmaz.

Öte taraftan bu sefer farklı birşeyler oluyor diyenler de çok. “Hayal kırıklığı olabilir ama biraz daha dikkat edelim” diyorlar.

Bu haber 434 defa okundu.