Bu liste politik bir silah...

10 Haziran 2008 13:44 tsi
Foster Klug, yazısında ABD'nin elindeki terörizm listesini politik hedeflerine göre şekillendirdiği ve bu yönde kullandığını iddia ediyor.

Foster Klug/dünyabülteni.com

ABD terörizm listesi aynı zamanda politik bir silah

Kuzey Kore'nin yirmi yılı aşkın bir süredir hiçbir terörist saldırıyla bir bağlantısı yok ancak hala Birleşik Devletlerin terörizme destek veren ülkeler listesinde yer alıyor. Bu günlerde terörizmle pek de ilişkisi olmayan sebeplerden dolayı listeden çıkarılma hedeflerine çok yaklaşmış olabilirler

Bu arada, Washington, Venezuela'nın Birleşik Devletler'in terörist olarak gördüğü Kolombiyalı gerillalara destek verdiğine dair yeni kanıtlar elde etti. Ancak, terörizm listesi, Birleşik Devletlerin büyük petrol sağlayıcılarından olan Venezuela'yı içermiyor.

Başlangıcından yaklaşık otuz yıl sonra bugün, terörizme destek veren ülkeler listesi sadece terörizmle ilgili bir olay olmaktan çıkmış durumdadır. Liste, bu listede bulunmanın vermiş olduğu utanç verici etki ve yaptırımlara son vermek arzusunda olan Birleşik Devletler rakipleri üzerinde imtiyaz kazanmak için kullanılan diplomatik bir silah haline geldi. Ancak bu, terörizmle bağlantısı açıkça görülse de stratejik açıdan önemli olan ülkelere karşı kullanılamayacak kadar kör bir silahtır.

Georgetown Üniversitesi'nde güvenlik çalışmaları alanında profesör olan Bruce Hoffman,'Liste, elbette politiktir' dedi.

ABD'nin kötü olarak addettiği toplumlar, gruplar ve ülkeler için pek çok kara listesi var. Ancak, listede yalnızca Küba, İran, Kuzey Kore, Sudan ve Suriye olsa da terörizme destek veren ülkeler listesi, hazırlanan bu listeler arasında muhtemelen en fazla dikkat çekenidir.

Birleşik Devletler tarafından belirtilen bu devletler, ABD teknolojisini edinmelerini ya da ABD finans kurumlarıyla iş yapmalarını engelleyebilecek savunma satışı üzerine bir yasak olan dış yardım kısıtlamaları ve daha başka yaptırımlarla karşı karşıyalar.

Cezalar, ABD sınırları dışına taşabiliyor. ABD, Birleşmiş Milletler'de ve dünya finans organizasyonlarında, belirlenen bu ülkelere yardımı engellemek için ağırlığını kullanacaktır. Bu tanımlama, ABD müttefiklerini ve çok uluslu şirketleri belirlenen bu ülkelerle ilişkiye girmekten vazgeçirebilir.

Aksine, listeden çıkmak küresel topluma geri dönmenin bir işaretidir.

Hoffman, "amaç tam olarak: devletlere vaatler ve tehditler savurmak ve sonra da bunu Amerika'ya zararlı olduğunu düşündüğümüz eylemlerinden vazgeçmeleri için ikna etmenin bir yolu olarak kullanmaktır" dedi.

Başkan, bir ülkenin politikasını değiştirdiğini ve gelecekteki terörist eylemlere destek vermeyeceğine dair bu ülkeden teminat aldığını bir raporla Kongre'ye sunarak terörist tanımlamasını feshedebilir.

Fakat genellikle bir ülkenin listeden kaldırılıp kaldırılmayacağına karar veren tek unsur terörizm değildir.

Libya ABD'nin 1980'lerde Amerikalıların ölümüne yol açan terörist saldırılardan kendisini sorumlu tutması dolayısıyla listeye girdi. Ancak, Libya'nın 2006'da listeden çıkması, terörizme desteği kesmek ve terör kurbanı ailelere bağışta bulunmak vaadinden çok daha fazlasına mal oldu; tüm bunların dışında kitlesel imha programı silahlarından vazgeçmek zorunda kaldı.

Clinton yönetiminde yaptırımlar üzerine çalışan eski bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi olan James Lewis, listenin ABD'ye, terörizmle ilgili olmayan konularda manivela gücü verdiğini kaydetti.

Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nde bir analist olan Lewis mesajın, "doğru olanı yap ve biz de seni listeden çıkaralım" olduğunu söyledi.

Kuzey Kore ile içinde bulunulan durum tam da böyle görünüyor. Kim Jong II'nin hükümeti, ajanlarının 1987'de Güney Kore ticari uçağına bomba yerleştirmelerinden bu yana terörizmle doğrudan bir bağlantılı olmadı. Ancak, Kuzey Kore'nin nükleer silah projesini bitirmeyi amaçlayan uluslar arası görüşmelerde kilit nokta oluncaya kadar Kuzey Kore'nin listede çıkarılması fazla gündeme gelmedi.

ABD'nin, Kuzeydoğu Asya'daki önde gelen müttefiki Japonya'da birçok kişi, Pyongyang, 1970-80'lerde Kuzey Koreli ajanlar tarafından kaçırılan Japon vatandaşlarının hesabını vermedikçe, isminin listeden kaldırılmasını istemiyor. Bazı ABD Meclisi üyeleri de ismin kaldırılmasına karşı ve bunu yapmayı başkan Bush için daha da zor kılan bir yasa önerdiler.

Fakat Kuzey Kore'nin listeden çıkarıldığı hükmünün yer almadığı bir nükleer uzlaşmaya ulaşma umudu pek fazla yok.

Barış için Carnegie Uluslararası Bağış Komisyonu'nda bir analist olan Sharon Squassoni, "belli ki, terörizme destek veren ülkeler listesi Kuzey Korelilerin zihnini oldukça meşgul ediyor" dedi. "Kara bir damga bu. Bu listedeki İran, Küba, Suriye'nin yanında olmayı istemezsiniz. Bu tamamen politik ve sembolik bir adım olurdu"

Bugünlerde Küba'nın adının terörizm listesinde olması sorgulanıyor. Küba listeye1982'de Fidel Castro hükümetinin solcu muhaliflere destek verdiği Soğuk Savaş döneminde eklenmişti. Dışişleri Bakanlığı, Küba'nın, ABD'nin terörizm karşıtı politikasına karşı gelmeyi sürdürdüğü ve terörist grupların üyelerine sığınak sağladığını ileri sürüyor.

Listeye konulmasının karşıtları, Küba'nın listede kalmasının gerekli olup olmadığını sorguluyor. Ancak, ABD'deki güçlü, Castro karşıtı Küba topluluğu varken, Küba'nın listeden kaldırılması politik açıdan zor olacaktır.

Bazı yasa koyucular; başkan Hugo Chavez Kolombiya isyancılarını desteklediği iddialarından dolayı Küba'nın müttefiki olan Venezuela'nın da listeye eklenmesi gerektiği görüşündeler. Mart ayında, solcu isyan kampında bulunan bilgisayar dokümanları Venezuela'yı bir gerilla müttefiki olarak gösterdi ve cezai soruşturmalarını tetikledi. Venezuela bu iddiaları reddediyor.

Fakat Bush yönetimi, Chavez'i oldukça fazla eleştirse de, Birleşik Devletler'e en fazla petrol veren dördüncü ülkeyi listeye eklemeden önce biraz durup düşünmek zorundadır.

Birleşik Devletler yasa koyucularının Venezuela'yı listeye ekleme doğrultusunda yaptıkları çağrıyla ilgili soru yöneltilen dışişleri bakanlığı sözcüsü Tom Casey, "İnsanların, birilerini terörizme destek veren ülkeler listesine yerleştirmenin isteğe göre gerçekleşen bir şey olduğu düşüncesinden uzaklaştırmak isterim" dedi.

"Bu, çok özel bir yasal standarda bağlı ve Venezuela veya herhangi bir ülke bu standardı karşılarsa listeye eklenir, karşılamazsa eklenmez."

Çeviren: Ali Karakuş

Bu haber 386 defa okundu.