Anayasa Mahkemesi haklı olabilir mi?

6 Haziran 2008 12:27 tsi
Yüksek mahkeme muhafazakar ve liberal çevrelerden ağır ve yaygın eleştiri alıyor. Alıyor ama özellikle ‘şekil’ ve ‘esas’ üzerinden ivmelenen bu kritikler doğru olmayabilir. Bu olasılık, derin ve teknik hukuk tartışmalarından öteye,

Dün Anayasa Mahkemesi’ne kilitlenen Türkiye, çıkan karardan ne kadar memnun pek belli değil. Destekleyeni de çok yereni de. Ancak hukuki kararların doğasında bu var; yani taraflardan biri hep üzülür.

Öte yandan yüksek mahkemenin aldığı karara yönelik kritiklerin en başında, “esas” ve “şekil” ayrımı yatıyor.

AKP ve MHP’nin getirdiği metin bir “değişiklik”. “Değişiklik” kelimesi önemli. Çünkü yeni bir kanun olsa yüksek mahkeme esas yönünden de dosyayı inceleyebilir. Ancak “değişiklik” olduğu için sadece “şekle” bakabiliyor.

İşte tartışma da buradan çıkıyor. Mahkemenin kararını eleştirenler, yetkilerin aşılarak “esas” yönünden de dosyaya bakıldığını ve kararın böyle verildiğini iddia ediyorlar. Tabii henüz gerekçeli karar hazırlanmadığından işin aslı eksiksiz bilinmiyor.

Yine de ortada bir önemli nokta mevcut. Basit bir soru var: “Bir anayasa değişikliği, anayasının başka maddelerini etkiliyorsa, bu ‘esas’mıdır ‘şekil’midir”?

Bu gerçekten ilginç bir soru. Çünkü kimse bunun üzerinde pek durmuyor. Mahkemenin siyasi bir karar aldığı, işin “şekli”ni aştığı eleştirisi yoğun yapılıyor.

Ama soru yine de ortada. Bu zaviyeden bakıldığında, meselenin türban/başörtüsü veya bir diğer konu olmasının önemi yok.

Tekrarlarsak, herhangi bir anayasa maddesi değişikliği, anayasanın başka maddelerini by-pass ediyorsa veya bu ihtimali doğuruyorsa, konu artık “şekil” midir, yoksa “esas”mıdır?

Belki hukukçuların konuya bir de bu gözle bakmaları gerekiyor.

Bu haber 1,436 defa okundu.