Fransız istihbaratı: Yıkıl Mesud!

2 Mayıs 2008 14:45 tsi
Irak’ın kuzeyinde uzun süredir fısıldanan bir spekülasyon kuvvetleniyor. Bu dedikodu (!), Barzaniler arasında sert bir liderlik savaşının işareti. Doğal olarak bu ‘klan savaşı’, akrabalar arasında. Bir Ortadoğu geleneği, ‘amca-yeğe

Gerçekte satır aralarını okuyanlar ve burnu iyi koku alanlar açısından, bir süredir Irak’ın Kuzeyi’ndeki taht kavgası zaten biliniyor. Mesud Barzani’nin garip ve gizli Avrupa gezisinden bu yana, Irak’ın sözde en huzurlu bölgesi sayılar Kuzeyi liderlik kavgası veriyor.

Dahası bu liderlik kavgasını daha heyecanlı yapan, bölgenin iç dinamikleri ve siyasi bağlantıları kadar, hem aşiret ve hem de uluslararası dengelerden gelen parametreleri.

Oyunun aktörlerinden biri şu an zaten tahtta diğeri ise başvezir. Mesud Barzani ve yeğeni Naçirvan Barzani. Barzani aşireti içinde yaklaşık son altı aydır bu iki figür üzerinden ciddi ama örtülü bir liderlik mücadelesinin sürdüğü iddia ediliyor.

Mesud Barzani’nin Batı standartlarında bir lider olmadığı ama daha önemlisi, bölgeye yönelik Batı ve ABD politikalarını hem anlamadığı hem de çoğu zaman ayak sürümesi nedeniyle aslında uzun süredir gözden çıkarıldığı konuşuluyor.

Ancak Mesud Barzani’nin silinmesinin tek nedeni bu değil. Barzani’nin Türkiye ile ilişkileri de uzun zamandır reaksiyon çekiyor ve Ankara’nın kızgınlığı Batı’yı zor duruma sokuyordu.

Keza İran konusu da Barzani’nin açık verdiği bir diğer dosya. Kuzey Irak’ın İran’a yönelik ılımlı tutumlarının, Tahran’a yönelik ABD politikalarıyla çekişmesi, enerji alanında kendi bölgesini kayırmaya çalışan tutumu, Irak anayasası konusunda ve en kritik konuların başında gelen Kerkük referandumu meselesinde sürekli sızlanan politikalarının bölgenin dengelerini “usandırdığı” biliniyor.

Tabii burada iki soru ortaya çıkıyor. Bir, Mesud Barzani ne zaman gidecek iki yerine kim gelecek. Barzani’nin “tahtı bırakmasının” zamanı aslında Irak’ın geneli ile ilgili. ABD başından beri ülkede yeni huzursuzlara karşı ve bunu tolere etmeyeceğini söylüyor.

Mesud Barzani tam bu nedenle yerinde duruyor. Esasen Barzani’nin Irak’ta huzur sağlandıktan sonra da dengeleri kırıp dökmeden yürütecek kapasitede olmadığı da bir gerçek.

Yani bu bakış açısıyla, Irak’ta huzurun sağlandığı, dengelerin kurulduğu her an Barzani’nin liderliği biraz daha tehlikeye giriyor. İkinci soruya gelince. Bu sorunun yanıtı da tartışma kadar eski.

Başbakan Naçırvan Barzani yeni lider olarak görülüyor. Bu nedenle aslında diplomatik ilişkilerin büyük kısmı Naçirvan üzerinden yürütülüyor. Bunun en somut örneği ABD Başkan Yardımcısı Cheney’in Irak’ın Kuzey’in de yaptığı ziyarette onu muhatap alması.

Bu bir ölçü sayılmaz gibi görünse de ve bu ziyaret sırasında Mesud Barzani ile de görüşülmüş bulunulsa da asıl ipucu o değil. Cheney ve eşi bizzat Naçırvan Barzani’nin evinde kaldılar ve ağırlandılar.

Bu ABD tipi diplomasi de çok açık ve aynı oranda ağır bir mesaj. Geçen süreç içinde bu örneğe bir çok yenisi eklenebilir. Ancak taze bir başkası iyice başka bir hava veriyor. Fransız istihbaratına göre Mesud ile Naçırvan Barzani arasındaki çekişke, Barzani aşiretine de sıçramış durumda.

Bölgedeki aşiret mimarisi düşünüldüğünde, Barzaniler’in bölgedeki hakimiyeti hesaba katıldığında, aile içinde de tatsızlık çıkması çok normal. Bu yeni durum hem konunun hızlandığını hem de alevlendiğini gösteriyor. Dikkat edilirse Mesud Barzani uzun süredir ortalıkta da görünmüyor.

Naçırvan Barzani ise en azından bölge yönetimindeki resmi pozisyonları büyük çoğunlukla ele geçirmiş durumda. Fransız İstihbarat kanallarının “Barzani klanında liderlik kavgası” olarak basına sızdırdığı bu bilgi, kısa süre içinde dolaşıma daha yoğun sokulabilir.

Bu haber 1,823 defa okundu.